အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡမ်ားအား ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမွ သံုးသပ္ျခင္း - အပိုင္း (၁)
ဦးေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
ဒီမိုကေရစီကို အသြင္ကူးေျပာင္းေနသည္ဟု ေၾကြးေၾကာ္ေဖၚေဆာင္ေနေသာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရလက္ထက္တြင္ တိုင္းရင္းသားျပည္နယ္မ်ား၌ စစ္မွန္သည့္ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးရရန္ အလားအလာ မေတြ႕ရေသး။ လက္နက္ကိုင္တိုက္ပြဲ မျဖစ္ပြားသည့္ ေျမျပန္႕ေဒသမ်ားမွာပင္ အၾကမ္းဘက္ပဋိပကၡမ်ား တိုးမ်ားလာ၊ နိုင္ငံျပင္ပမွလည္း ဟိုကသည္က ျခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ေပၚလာလွ်က္ရွိေနေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။ တိုင္းျပည္လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားကို ထိတ္လန္႕ရ၊ ဘာသာေရးအစြန္းေရာက္မ်ားကို ေၾကာက္ရ၊ အၾကမ္းဘက္သမားမ်ား၏ အႏၱရာယ္ကို သတိထားေနရနွင့္ တိုင္းျပည္၏ ေဒသအေျမာက္အမ်ား၌ သာမန္ လူထုေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာမွာ ယုန္သူငယ္မ်ားဘ၀သို႕ က်ဆင္းေနရသည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးသည္ ျပိဳက်ေတာ့မည္လားဟု စိုးရိမ္ရသည္အထိပင္ ယိုင္လဲ ခ်ိနဲ႕လာခဲ့သည္။ တိုင္းျပည္ၿငိမ္းခ်မ္း၊ တည္ျငိမ္ကာ အေျခခံလူထု စီးပြားေရး တိုးတက္မႈရနိုင္ေရးအတြက္ “စစ္မွန္သည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမ်ား” ကို တည္ေဆာက္ရန္မွာ အေရးတၾကီး လိုအပ္ခ်က္ ျဖစ္လာသည္။
“စစ္မွန္သည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမ်ား” ဟူေသာ စကားလံုးကို သံုးစြဲရျခင္းမွာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအတု လႊမ္းမိုးေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္သည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို စကားလံုးအရ သံုးစြဲခဲ့ေသာ္လည္း ယင္းမွာ မည္သို႔အဓိပၸါယ္ရွိေၾကာင္းကို မည္သည့္အခါကမွ် လူထုကို ရွင္းျပခဲ့ျခင္းမရွိ။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ၏ နိုင္ငံေတာ္အေျခခံမူမ်ား ဟူေသာ က႑တြင္မူ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို စကားလံုးအရပင္ ထည့္သြင္းမထားေတာ့။ အေၾကာင္းမွာ ယင္း၏ အနွစ္သာရမ်ားကို တိုင္းျပည္၏ အခ်ဳပ္အျခာျဖစ္သည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္အညီ က်င့္သံုးလိုျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္သာျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ယူရပါေတာ့မည္။
ခ်ဳပ္ေျပာရလွ်င္ ျမန္မာနိုင္ငံ၌ “စစ္မွန္သည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမ်ား” အား လူထုတရပ္လံုး စနစ္တက် ေလ့လာခြင့္ မရေသးပါ။ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္က ယေန႕အခ်ိန္အထိ က်င့္သံုးေနေသာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးဟူသည္မွာ နိုင္ငံတကာ စံထားခ်က္မ်ားနွင့္ ကိုက္ညီသည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး Rule of Law မဟုတ္။ အာဏာပိုင္မ်ားက ျပဌာန္းထားသည့္ ျပည္တြင္းဥပေဒမ်ားအတိုင္း စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း Rule by Law အဆင့္တြင္သာ ရွိေနေသးေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။
“ရခိုင္ပဋိပကၡတြင္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔မ်ားအား (ကက/ၾကည္း) က တိုက္႐ိုက္အမိန္႔ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာအရ ေပၚလြင္သျဖင့္ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္တြင္ တာ၀န္ရွိသည္။ (ကာ/လံု) အစည္းအေ၀းေခၚျပီး ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္ကို တာ၀န္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါက (ကာ/လံု) အဖြဲ႔၀င္အားလံုးတြင္ တာ၀န္ရွိသည္။ သို႔မဟုတ္ဘဲ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္အား ရခိုင္ပဋိပကၡမ်ားကိစၥ ေဆာင္ရြက္ရန္ တာ၀န္ေပးခဲ့ပါက ဦးသိန္းစိန္သည္ အႀကီးအကဲ (၁) အေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္သည္ လက္ေအာက္ငယ္သား (၂) အေနျဖင့္လည္းေကာင္း တာ၀န္ရွိသည္။”
၁၉၈၂ ခုနွစ္တြင္ ျပဌာန္း၍ ၂၀၀၄ ခုနွစ္တြင္ ျပင္ဆင္ကာ ယေန႕တိုင္ အတည္ျပဳ က်င့္သံုးလွ်က္ရွိေသာ တရုတ္ျပည္သူ႔သမၼတနိုင္ငံ၏ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ (၅) တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေတြ႕ရွိရသည္။
“တရုတ္ျပည္သူ႕သမၼတနိုင္ငံသည္ အခြင့္အာဏာမ်ားအား ဥပေဒနွင့္အညီ က်င့္သံုးသည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးေအာက္တြင္ ဆိုရွယ္လစ္နိုင္ငံကို တည္ေဆာက္သည္။” ယင္းျပဌာန္းခ်က္ကို ေလ့လာလွ်င္ တရုတ္နိုင္ငံသည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္အညီ က်င့္သံုးေနျပီျဖစ္ေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။ သို႕ရာတြင္ ယင္းမွာ မည္ကဲ့သို႕ေသာ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ျဖစ္ပါသနည္း။
“တရုတ္နိုင္ငံသည္ Rule by Law နွင့္ Rule of Law ကို ေပါင္းစပ္က်င့္သံုးေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊” ဆြီဒင္နိုင္ငံ စေတာ့ဟုမ္းျမိဳ႕၊ စေတာ့ဟုမ္းတကၠသိုလ္ ဥပေဒပညာဌာနတြင္ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ေမလ (၈) ရက္ေန႕က က်င္းပခဲ့သည့္ နီးေႏွာဖလွယ္ပြဲ၌ တရုတ္နိုင္ငံ ပီကင္းတကၠသိုလ္ ဥပေဒပညာဌာနမွ ပါေမာကၡ Dr. Gong Renren က ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။ ၄င္း၏ အဆိုအရ တရုတ္နိုင္ငံသည္ နိုင္ငံတကာ စံထားခ်က္မ်ားနွင့္ ကိုက္ညီသည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအဆင့္ကို မသြားနိုင္ေသးေၾကာင္း သံုးသပ္နိုင္သည္။ သို႕ရာတြင္ ဤမွ်ေပါင္းစပ္က်င့္သံုးျခင္းသည္ပင္ တရုတ္နိုင္ငံအတြက္ မ်ားစြာအက်ိဳးရွိေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံတြင္ ယေန႕ တရုတ္နုိင္ငံသည္ စည္းလံုးညီညြတ္မႈ တည္ေဆာက္နိုင္ရံုသာမက နိုးေနေသာ နဂါးၾကီးအျဖစ္ စီးပြားေရးအရ တိုးတက္ဖြံ႕ျဖိဳးလာလွ်က္ရွိသည္။
Rule of Law နွင့္ Rule by Law စကားလံုးနွစ္လံုး၏ ဆက္စပ္မႈနွင့္ ကြာျခားမႈကို ေလ့လာမိပါက “ဥပေဒစိုးမိုးေရး” ဟူေသာစကားလံုးကို လြယ္လင့္တကူ သံုးစြဲ၍ မရနိုင္ေၾကာင္း ထင္ရွားပါသည္။ ျဖစ္နိုင္လွ်င္ နိုင္ငံတကာ စံထားခ်က္မ်ားနွင့္ ကိုက္ညီသည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ဟူသည္ကို လူထုၾကီးတရပ္လံုး ေလ့လာကာ တတ္နိုင္သမွ် လက္ေတြ႕ေဖၚေဆာင္သင့္ေသာ အခ်ိန္ေရာက္ပါျပီ။ စစ္အာဏာရွင္မ်ား တည္ေဆာက္ထားသည့္ ဥပေဒေဘာင္နွင့္ ၄င္းတို႕ စိတ္ၾကိဳက္ျပဌာန္းထားသည့္ ဥပေဒမ်ားအတိုင္း စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း Rule by Law တို႕အား တိုက္ဖ်က္သင့္ေသာ အခ်ိန္သို႕ ေရာက္ပါျပီ။
ဤစာတမ္းငယ္တြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အက်ယ္တ၀င့္ရွင္းလင္းျပမည္ေတာ့ မဟုတ္ပါ။ သို႕ရာတြင္ မ်က္ေမွာက္ျဖစ္ပြားေနေသာ အၾကမ္းဘက္ ပဋိပကၡမ်ားအား ဥပေဒစိုးမိုးေရး ရႈေဒါင့္မွ ေထာက္ျပသံုးသပ္ပါမည္။ ထုိ႕ေနာက္ ယင္းတို႕အား စနစ္တက်ေျဖရွင္းကာ တုိင္းရင္းသားေပါင္းစံုလူထုၾကီးတရပ္လံုး ျငိမ္းခ်မ္းမႈ၊ တရားမွ်တမႈနွင့္ တိုးတက္ဖြံ ့ျဖိဳးမႈတို႕ ရနိုင္ေရးအတြက္ နိုင္ငံတကာ စံထားခ်က္ လမ္းေၾကာင္းတြင္ ျမန္မာနိုင္ငံအေနျဖင့္ က်င့္သံုးနိုင္ေရးအတြက္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးဆိုင္ရာ အေျခခံအက်ဆံုး အဆိုျပဳခ်က္ အခ်ိဳ႕ကို တင္သြင္းေဆြးေႏြးသြားပါမည္။
၂၀၀၈ ခုနွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံကို မတည္ေဆာက္နုိင္ျခင္း။
မည္သည့္နိုင္ငံတြင္မဆို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒသည္ ဥပေဒအားလံုး၏ အခ်ဳပ္အျခာျဖစ္သည္။ ယင္း၏သေဘာမွာ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ မညီေသာ တည္ဆဲဥပေဒမွန္သမွ်ကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ရသည္။ ေနာင္ျပဌာန္းမည့္ ဥပေဒမ်ားသည္လည္း ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနွင့္ ကိုက္ညီရသည္။ သို႕ျဖစ္၍ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံကို တည္ေဆာက္လိုပါက ဥပေဒအားလံုး၏ အခ်ဳပ္အျခာျဖစ္သည့္ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒတြင္ ယင္း၏ အုတ္ျမစ္ကို ခ်မွတ္ရပါမည္။
ဥပေဒစိုးမိုးေရး၏ အေျခခံအက်ဆံုးမူမွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အျပစ္ေပးရမည္ျဖစ္ျပီး လူတိုင္းဥပေဒေရွ႕ေမွာက္တြင္ တန္းတူခံစားခြင့္ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ ဤမူကို အေျခခံအားျဖင့္ ဥပေဒနွင့္ နီးစပ္သူတိုင္း သိၾကပါသည္။ အသစ္အဆန္း မဟုတ္ပါ။ ၂၀၀၄ ခုနွစ္တြင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးခင္ညႊန္႕ကို ဖမ္းဆီးအေရးယူခဲ့စဥ္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီးသူရေရႊမန္း (ယခုဦးေရႊမန္း) ကိုယ္တိုင္ပင္ တိုင္းသိျပည္သိ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့သည္။
သို႕ရာတြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး၏ အသစ္အဆန္း မဟုတ္သည့္ ဤမူနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ မည္သို႕ လက္ေတြ႕က်င့္သံုး အေကာင္အထည္ေဖၚသင့္သည္၊ မည္သည္တို႕မွာ အဟန္႕အတားျဖစ္ေနသည္၊ ဤမူကို ေဖၚေဆာင္နိုင္ေရးအတြက္ မည္သည့္ဥပေဒမ်ားကို ဖ်က္သိမ္း၊ ျပင္ဆင္၊ အသစ္ျပဌာန္းသင့္သည္၊ ဟူသည္တို႕နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ အေလးထားကာ ယခု လႊတ္ေတာ္ဥကၠဌေနရာတြင္ ယူထားေသာ ဦးေရႊမန္းသည္ လႊတ္ေတာ္အတြင္း၌ မည္သည့္အခါကမွ် ဦးေဆာင္ေဆြးေႏြးခဲ့သည္ကို မၾကားသိရပါ။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ဦးေဆာင္ရန္ ဆိုသည္မွာ ေ၀လာေ၀းပင္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု ပုဒ္မ ၄၄၅ အေပၚ သံုးသပ္ခ်က္
ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အျပစ္ေပးရမည္ျဖစ္ျပီး လူတိုင္း ဥပေဒေရွ႕ေမွာက္တြင္ တန္းတူခံစားခြင့္ရွိရမည္ ဟူသည့္ မူကို ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက အာမခံရပါမည္။ မဆန္႕က်င္ေစရပါ။ သို႕ရာတြင္ ၁၉၈၈ ခုနွစ္မွစ၍ အာဏာသိမ္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည့္ သက္တမ္းကာလအတြင္း ျဖစ္ပြားက်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ျပစ္မႈမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ စစ္အာဏာရွင္တို႕၏ တာ၀န္ရွိမႈကို ဖံုးကြယ္ကာ “မည္သည့္ တရားရံုးတြင္မွ် တရားစြဲဆိုခြင့္ မရွိေစရ” ဟူသည္ကို ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၄၄၅ တြင္ ျပဌာန္းထားသည္။ ယင္းမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အၾကြင္းမဲ့ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ေပးထားျခင္းျဖစ္သည္။ အဆိုပါျပဌာန္းခ်က္မ်ိဳးကို ကမာၻေပၚတြင္ တည္ဆဲ ဖြဲ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒမ်ား၌ မည္သည့္နိုင္ငံတြင္မွ် မေတြ႕ရပါ။ ယင္းအေပၚ ဥပေဒအေထာက္အကူျပဳ ကြန္ယက္မွ ေဆြးေႏြးမႈအား ၂၀၁၃ ေမလ (၇) ရက္ေန႕တြင္ ဘီဘီစီမွအသံ လႊင့္သြားသည္ကို ဤလင့္ခ္တြင္ နားဆင္ပါ။ https://docs.google.com/file/d/0BzC8VZhwp11AbTdrNlVyQ1FUb0k/edit?usp=sharing
ပုဒ္မ ၄၄၅ ျပဌာန္းခ်က္သည္ လူတိုင္း ဥပေဒေရွ႕ေမွာက္တြင္ တန္းတူေရး ဟူသည့္ အေျခခံမူကို အဆင့္နွစ္ဆင့္အရ ဆန္႕က်င္လွ်က္ရွိသည္။ ပထမအဆင့္မွာ စစ္အစိုးရအာဏာပိုင္ေဟာင္းမ်ားသည္သာ အၾကြင္းမဲ့ လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ ရေနၾကသည္။ အျခားသာမန္ျပည္သူမ်ား မခံစားရပါ။ ဒုတိယအဆင့္မွာ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူျခင္းတူပါက န၀တ၊ နအဖ စစ္အစိုးရအဖြဲ႕၀င္မ်ားသာ လြတ္ျငိမ္းခြင့္ကို ခံစားၾကရသည္။ ၄င္းတို႕၏ အမိန္႕ေပးမႈအရ သက္ဆိုင္ရာမႈခင္းမ်ား၌ ေျမျပင္တြင္ ၾကီးၾကပ္ကြပ္ကဲ ေဖၚေဆာင္ခဲ့ၾကသည့္ အျခားစစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အာဏာပိုင္မ်ားမွာ အဆိုပါ အခြင့္အေရးကို ခံစားခြင့္ မရၾကပါ။ အခ်ိန္မေရြး တရားစြဲခံရနိုင္သည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုသည္ ခြဲျခားမႈကို အေျခခံဥပေဒနွင့္အညီ က်င့္သံုးထားျခင္းျဖစ္သည္။
ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူအား လြတ္ျငိမ္းခြင့္ေပးျခင္းမွာ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု၏ အုတ္ျမစ္တခ်ပ္ ျဖစ္ေနသည္။ သို႕ျဖစ္၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ မည္သူ႕ကိုမဆို တိတိက်က် စံုစမ္းရွာေဖြ ေဖၚထုတ္ကာ အေရးယူ အျပစ္ေပးျခင္းျဖင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးတည္ ေဆာက္ရမည္ဟူေသာ အသံကို လူ႕အဖြဲ႕အစည္း၌ က်ယ္ေလာင္စြာ မၾကားရေတာ့ပါ။ အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ပ်က္သည့္ အေျခအေနကို တျပည္လံုး၌ ၾကံဳေတြ႕ေနၾကရသည္။ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုသည္ တိုင္းျပည္တြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ ပန္းခင္းေသာလမ္းကို မတည္ေဆာက္နိုင္ပါ။ ေျပာင္းျပန္ပင္ ၄င္းသည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ဆက္လက္ပ်က္သုဥ္းေစ၇န္ ငရဲမီးခင္းေသာလမ္းကို ေဖါက္ေပးထားေၾကာင္း ေတြ႕ရွိရသည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ပ်က္စီးေစခဲ့ရာ၌ မည္သူ႕တြင္ အျမင့္ဆံုး တာ၀န္ရွိသလဲ။
ရခုိင္ပဋိပကၡမ်ား စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာ စာမ်က္နွာ ၈၇ တြင္ “နစက သည္ ကက (ၾကည္း) ၏ တိုက္ရိုက္ကြပ္ကဲမႈေအာက္တြင္ ရွိေနေၾကာင္းနွင့္ လံုျခံဳေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားသည္ သက္ဆိုင္ရာ ၀န္ၾကီးဌာနမ်ား၏ အမိန္႕ကိုသာ နာခံရျပီး ေဒသဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးေဆာင္ရြက္သူမ်ား၏ အမိန္႕ကို နာခံနိုင္ျခင္း မရွိသည္ကို ေတြ႕ရွိရေၾကာင္း” အတိအလင္း ေဖၚျပထားသည္။ ကက (ၾကည္း) သည္ (ကာ/လံု) ၏ အဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္ေသာ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္နွင့္ ဒုတိယကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တို႔၏ တိုက္ရိုက္အမိန္႕ေပး ညႊန္ၾကားမႈေအာက္တြင္ ရွိသည္။
ရခုိင္ပဋိပကၡမ်ားအတြင္း (ကာ/လံု) က ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံကို ရိုက္ခ်ိဳးခဲ့သည့္ အဓိက ျဖစ္ရပ္ၾကီးနွစ္ခုရွိခဲ့ေၾကာင္း ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာအရ ေပၚလြင္သည္။ ၄င္းတို႕မွာ ၂၀၁၂ ဇြန္လ (၃) ရက္ေန႕တြင္ ေတာင္ကုတ္၌ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ၁၀ ဦး အသတ္ခံရျခင္းနွင့္ ဇြန္လ (၈) ရက္ေန႕ တြင္ ေမာင္းေတာ၌ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ားက ရခုိင္လူထုမ်ားအေပၚ ျပန္လည္၍ အၾကမ္းဘက္မႈမ်ား ျပဳၾကျခင္းဖစ္သည္။ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ၁၀ ဦး အသတ္ခံရျခင္းနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားကို ယခုအခ်ိန္အထိ ေဖၚထုတ္အေရးယူျခင္းမျပဳပါ။ ထိုနည္းတူ ေမာင္းေတာတြင္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္မ်ား၏ ျပန္လည္အၾကမ္းဘက္မႈကို တားဆီးနိုင္ပါလွ်က္ အာဏာပိုင္မ်ားက ကာကြယ္တားဆီးမႈ မျပဳခဲ့ပါ။ ယင္းနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာ စာမ်က္နွာ ၈၂ တြင္ ေအာက္ပါအတိုင္း ေဖၚျပထားသည္။
“ေမာင္းေတာျဖစ္စဥ္တြင္ ထိုစဥ္က နစက အၾကီးအကဲလုပ္သူက ျပတ္သားစြာ ကိုင္တြယ္အေရးယူေဆာင္ရြက္ခဲ့မည္ ဆိုပါက ယခု ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ပဋိပကၡမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚလာမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း ရခိုင္ရပ္မိ၊ ရပ္ဖမ်ားမွ ေ၀ဘန္သံုးသပ္ခဲ့ၾကပါသည္။”
ပထမျဖစ္ရပ္တြင္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူကို အေရးမယူသျဖင့္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားနွင့္ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ အေျမာက္အမ်ား ယခုအခ်ိန္အထိ အၾကိတ္အခဲ ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ဒုတိယျဖစ္ရပ္တြင္ ကာကြယ္တားဆီးနိုင္ပါလွ်က္ မကာကြယ္ခဲ့သျဖင့္ ထိခုိက္ဆံုးရွံဳးမႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ရသည့္အျပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္ အျခားေဒသမ်ားသို႕ ပ်ံ႕သြားခဲ့ေသာေၾကာင့္ ရခိ္ုင္လူထုမ်ားက မေၾကမနပ္ျဖစ္ေနဆဲျဖစ္သည္။ ၄င္းအၾကိတ္အခဲမ်ား၊ မေၾကနပ္မႈမ်ားသည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးပ်က္သုဥ္းျခင္းေၾကာင့္ ေပၚေပါက္လာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ယင္း၏ အက်ိဳးဆက္အေနျဖင့္ ပဋိပကၡမ်ား ဆက္လက္ ၾကီးထြားသြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာအရ ေပၚလြင္ေသာ ျဖစ္ရပ္နွစ္ခုလံုးတြင္သာမက ပထမဆံုး စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ ေက်ာက္နီေမာ္ လူသတ္မုဒိန္းမႈတြင္ အမွန္တရားကို ဖံုးကြယ္ခဲ့သည့္အတြက္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး ပ်က္သုဥ္းရာတြင္ အဓိက တာ၀န္ရွိသူမွာ (ကာ/လံု) နွင့္ ဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္သည့္ ဗဟိုအစိုးရျဖစ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ၄င္းတို႕၏ တိုက္ရိုက္အမိန္႕ေပး ညႊန္ၾကားမႈေအာက္တြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ရေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။ (ကာ/လံု) နွင့္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရက ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို မတည္ေဆာက္ခဲ့သျဖင့္ အၾကမ္းဘက္ပဋိပကၡမ်ားသည္ ျမန္မာနိုင္ငံ အျခားေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားသို႕ ပ်ံ႕နွံ႕သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။
နိုင္ငံတကာက လူ႕အခြင့္အေရးရႈေဒါင့္မွ စြပ္စြဲလာမႈကို ေကာ္မရွင္က ပယ္ခ်သည္ ဟူသည့္အေပၚ သံုးသပ္ခ်က္
နိုင္ငံတကာက လူ႕အခြင့္အေရးရႈေဒါင့္မွ စြပ္စြဲလာမႈကို ပယ္ခ်ေၾကာင္း ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္ ေဒါက္တာေဒၚရင္ရင္ႏြယ္က ေျပာခဲ့သည္။ ပယ္ခ်ရသည္ ့အဓိကအေၾကာင္းမွာ နိုင္ငံတကာသည္ ဘဂၤါလီ တဘက္တည္းကိုသာ ေမးခဲ့ျပီး ရခုိင္လူမ်ိဳးမ်ားဘက္ကို မေမးခဲ့ေသာေၾကာင့္ ဟူ၍ျဖစ္သည္။ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႕၀င္ အျခားသူတခ်ိဳ႕ကလည္း အလားတူ တုန္႕ျပန္ခဲ့ဘူးသည္။ စင္စစ္အားျဖင့္မူ နိုင္ငံတကာသည္ ရခုိင္တိုင္းရင္းသားမ်ားဘက္ကိုလည္း ေမးသင့္သေလာက္ ေမးျမန္းခဲ့သည္။ အရင္းခံအားျဖင့္မူ ဘက္နွစ္ဘက္ ရႈေဒါင့္မွ အဓိက ခ်ဥ္းကပ္ရန္ မဟုတ္ပါ။ နိုင္ငံတနိုင္ငံအတြင္း၌ မည္သို႕ေသာ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ပြားေသာအခါ နိုင္ငံတကာက လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈရွဳေဒါင့္မွ ခ်ဥ္းကပ္ ကိုင္တြယ္သည္ကို ေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ ေလ့လာသင့္သည္။ ရိုးရိုးျပစ္မႈနွင့္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈတို႕၏ ဆက္စပ္မႈနွင့္ ကြာျခားမႈအေပၚလည္း ရွင္းလင္းစြာ နားလည္ရန္ လိုပါသည္။
သာဓကဆိုပါမည္။ နိုင္ငံတနိုင္ငံအတြင္း၌ ဘာသာေရးအရျဖစ္ေစ၊ လူမ်ိဳးေရးအရျဖစ္ေစ၊ အျခားအေၾကာင္းတခုခုအရျဖစ္ေစ လူတဦးက အျခားတဦးကို၊ လူအုပ္စုတခုက အျခားအုပ္စုတခုကို၊ သတ္ျဖတ္မႈက်ဴးလြန္သည္ ဆိုၾကပါစို႕။
လူ႕အခြင့္အေရးရႈေဒါင့္မွ ၾကည့္လွ်င္ သတ္ျဖတ္ခံရသူ၏ အသက္ရွင္ရပ္တည္ပိုင္ခြင့္ ရုပ္သိမ္းခံလိုက္ရျခင္းျဖစ္သည္။ သို႕ရာတြင္ သာမန္အားျဖင့္ နိုင္ငံတကာက ၀င္ေရာက္စြက္ဘက္ ေျပာဆိုမည္မဟုတ္ပါ။ သက္ဆိုင္ရာ နိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာအတြင္း က်ေရာက္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။ ၄င္းနိုင္ငံ၏ အစိုးရကသာလွ်င္ အဆိုပါနိုင္ငံ၏ တည္ဆဲဥပေဒမ်ားနွင့္အညီ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူ သို႕မဟုတ္ က်ဴးလြန္သူမ်ားကို အေရးယူ အျပစ္ေပးရမည္ျဖစ္သည္။
၂၀၁၂ ခုနွစ္ ဇူလိုင္လအတြင္း အိႏၵိယနိုင္ငံ အာသံျပည္နယ္ အေနာက္ျခမ္းတြင္ လူမ်ိဳးေရး ပဋိပကၡျဖစ္ပြားခဲ့ျပီး အေတာ္မ်ားမ်ား ေသဆံုးကာ လူဦးေရ နွစ္သိန္းခန္႕ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ျဖစ္ခဲ့သည္။ သို႕ရာတြင္ ကုလသမဂၢသည္လည္းေကာင္း၊ နိုင္ငံတကာလူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ အစည္းၾကီးမ်ားသည္လည္းေကာင္း ၀င္ေရာက္စြက္ဘက္ ေျပာဆိုၾကျခင္းမရွိပါ။ အိႏိၵယနိုင္ငံ၏ အခ်ဳပ္အျခာအာဏာအတြင္းတြင္ သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရမ်ားက ေျဖရွင္းေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကသည္။
သို႕ရာတြင္ အစိုးရကိုယ္တိုင္က လူထုအေပၚ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈကို က်ဴးလြန္ျခင္း၊ သို႕မဟုတ္ အင္အားစုတရပ္ရပ္က က်ဴးလြန္မႈကို အစိုးရက အားေပးကူညီျခင္း၊ တနည္းနည္းျဖင့္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ သို႕မဟုတ္ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္က်ဴးလြန္မႈၾကီးမ်ား ျဖစ္ပြားေနပါလွ်က္ က်ဴးလြန္သူမ်ားကို အစိုးရက ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူမႈမျပဳျခင္းတို႕ျဖစ္လွ်င္မူ ကုလသမဂၢအေနျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ နိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရးအဖြဲ႕အစည္းၾကီးမ်ားအေနျဖင့္ ျဖစ္ေစ ၀င္ေရာက္အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ ၾကိဳးပမ္းၾကရသည္။ ဤသည္မွာ နိုင္ငံတကာ လူ႕အခြင့္အေရး ဥပေဒအေျခခံမ်ားေပၚ၌ နိုင္ငံတကာက က်င့္သံုးသည့္ အစဥ္အလာလည္းျဖစ္သည္။ ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္း ရခိုင္ျပည္နယ္၌ အလားတူ အေျခအေနမ်ား ျဖစ္ပြားေနသည့္ အေထာက္အထားမ်ားအား နိုင္ငံတကာ ေတြ႕ရွိသျဖင့္သာ ကုလသမဂၢနွင့္ နိုင္ငံတကာက ၀င္ေရာက္ေျပာဆိုလာၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ားလည္း ရွိလာနိုင္သည္။
ေဒါက္တာေဒၚရင္ရင္ႏြယ္နွင့္ ေကာ္မရွင္အဖြဲ႔၀င္အခ်ိဳ ့ေျပာသလို နိုင္ငံတကာအေနျဖင့္ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအား စစ္ေဆးေမးျမန္းမႈ နည္းေကာင္းနည္းပါမည္။ ဤသည္မွာ အေၾကာင္းနွစ္ခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္နုိင္သည္။ တခ်က္မွာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ၏ စစ္တပ္နွင့္ အျခားလံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ရိုဟင္ဂ်ာမ်ားနွင့္ ေပါင္းကာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအေပၚ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနေၾကာင္း၊ သတင္းမရခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္နိုင္သည္။ ေနာက္တခ်က္မွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား ကိုယ္တိုင္ကလည္း ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ၏ စစ္တပ္နွင့္ အျခားလံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ မိမိတို႕အေပၚ လူ႕အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖါက္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ေနၾကသည္၊ ရြာမ်ားမီးရႈိ႕၊ လူသတ္၊ မုဒိန္းက်င့္ စသျဖင့္ က်ဴးလြန္ေနပါသည္ဟု တိုင္တန္းျခင္းမျပဳခဲ့ေသာေၾကာင့္လည္း ျဖစ္နိုင္သည္။
ယင္းသို႕ က်ဴးလြန္မႈ သက္ေသအေထာက္အထားမ်ား ရွိပါက ေကာ္မရွင္အေနျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ ေဒါက္တာေဒၚရင္ရင္ႏြယ္ အေနျဖင့္ ျဖစ္ေစ နုိင္ငံတကာသို႕ တိုင္တန္းမည္ဆိုပါက ရခိုင္တုိင္းရင္းသားမ်ားအား အဓိကထား၍ လာေ၇ာက္ စစ္ေဆးမးျမန္းရန္မွာ ရာခိုင္နုန္းျပည့္ ေသခ်ာသည္။
အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡမ်ား ျဖစ္ပြားရျခင္း၏ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းနွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲအေၾကာင္းရင္းမ်ား ရခုိင္ျပည္နယ္မွ စတင္ခဲ့ျပီး တနိုင္ငံလံုးသို႕ တေျဖးေျဖး ပ်ံ႕နွံ႕ေနျပီျဖစ္ေသာ အၾကမ္းဘက္ပဋိပကၡၾကီး၏ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းမွာ လူမိ်ဳးေရးကြဲျပားမႈနွင့္ ဘာသာေရးယံုၾကည္ခ်က္ျခားနားမႈတို႕အေပၚ အေျခခံျပီး တဘက္နွင့္ တဘက္ အျပန္အလွန္ပုတ္ခတ္ စြပ္စြဲၾကရာမွ စတင္ေပၚေပါက္လာခဲ့သည့္ ျပသနာမဟုတ္ပါ။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအေျခခံအရ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမွန္သမွ်ကို ေက်ာသားရင္သားမခြဲျခားဘဲ တန္းတူထား၍ ျပတ္ျပတ္သားသား ထိထိေ၇ာက္ေရာက္ အေရးမယူခဲ့ျခင္းမွာ ပထမ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းျဖစ္သည္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ၏ စစ္တပ္နွင့္ အျခားလံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ား ကိုယ္တိုင္က ဘက္တဘက္တြင္ ရပ္၍ ျပစ္မႈႀကီးမ်ားအား ပါ၀င္က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကသည္ဟု နိုင္ငံတကာက ေထာက္ျပစြပ္စြဲလာသည္က ပို၍ အေရးၾကီးေသာ ဒုတိယ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းျဖစ္သည္။
ဤလတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းနွစ္ရပ္ ျဖစ္တည္လာခဲ့ျပီးေနာက္ ေနာက္ဆက္တြဲအေၾကာင္းရင္းတို႕လည္း ေပၚေပါက္လာျပန္သည္။ ယင္းတို႕မွာ ဘာသာေရးအုပ္စုၾကီးနွစ္ခုမွ အခ်ိဳ႕ေသာ အစြန္းေရာက္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ဘာသာ၀င္မ်ားနွင့္ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒီမ်ားက နည္းလမ္းေပါင္းစံုသံုး၍ လံႈ႕ေဆာ္လာခဲ့ၾကျခင္းျဖစ္သည္။ အကိ်ဳးဆက္အေနျဖင့္ အၾကမ္းဘက္ပဋိပကၡၾကီးမ်ားသည္ တိုင္းျပည္၏ ေနရာေဒသ အေတာ္မ်ားမ်ားသို႕ ပ်ံ႕နွံ႕သြားခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းနွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ အေၾကာင္းရင္းတို႕ကို နိုင္းယွဥ္ေလ့လာရန္ လိုပါမည္။ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းသည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးနွင့္ တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္သည္။ ေနာက္ဆက္တြဲအေၾကာင္းရင္းသည္ သာသာေရးအရ မတူကြဲျပားသည့္ ဘာသာမ်ား အတူ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ရပ္တည္နိုင္ေရး၊ အျပန္အလွန္ေလးစားမႈ တည္ေဆာက္ေရးတို႔နွင့္ လည္းေကာင္း၊ နိုင္ငံေရးအရ အစြန္းေရာက္ အမ်ိဳးသားေရး၀ါဒကို စြန္႕လႊတ္ျပီး လူမ်ိဳးေပါင္းစံု အတူယွဥ္တြဲ ေနထိုင္ေရး အေျခခံတြင္ မိမိအမ်ိဳးသားအက်ိဳးစီးပြားကို သမာသမတ္က်စြာ ေဖၚေဆာင္နိုင္ေရး အေတြးအေခၚ စိုက္ထူမႈနွင့္လည္းေကာင္း သက္ဆိုင္သည္။
ေနာက္ဆက္တြဲအေၾကာင္းရင္းမ်ားသည္ အေရးမၾကီးမဟုတ္ၾကီးပါသည္။ သို႕ရာတြင္ ယေန႕တျပည္လံုးသို႕ ပ်ံ႕နွံ႕ေနၿပီျဖစ္ေသာ အၾကမ္းဘက္ပဋိပကၡၾကီးမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတခုလံုးနီးပါးသည္ ေနာက္ဆက္တြဲ အေၾကာင္းရင္းမ်ားအေပၚတြင္သာ ကုစားအေျဖရွာၾကရန္ ႀကိဳးပမ္းေနၾကသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိေရာက္မႈ အားနည္းနိုင္သည္။
လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းမ်ားနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍ အမွန္တရားေပၚေအာင္ အဓိကထားေဖၚထုတ္ျပီး အေရးယူေဆာင္ရြက္နုိင္မွသာလွ်င္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးကို အေျခခံအားျဖင့္ တည္ေဆာက္နိုင္ပါမည္။ ထို႕ေနာက္ ေနာက္ဆက္တြဲအေၾကာင္းရင္းမ်ားကို တေျဖးေျဖး အခ်ိန္ယူကုစားသြားရန္ ျဖစ္ပါသည္။
ရခုိင္ပဋိပကၡမ်ား စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရွင္သည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးနွင့္ တိုက္ရိုက္သက္ဆိုင္သည့္ လတ္တေလာ အေၾကာင္းရင္းကို မီးေမာင္းထိုးကာ အမွန္တရားေပၚေအာင္ ေဖၚထုတ္ခဲ့ျခင္းမရွိ။ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္း နွစ္ရပ္အနက္ ပထမတရပ္ကို ေကာ္မရွင္ကိုယ္တိုင္ ၀န္ခံရသည္။ ထို႔အျပင္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားကိုယ္တိုင္က ဘက္တဘက္ နွင့္ပူးေပါင္းကာ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားအား ပါ၀င္က်ဴးလြန္ခဲ့ၾကသည္ဟု နိုင္ငံတကာက ေထာက္ျပစြပ္စြဲသည့္ ဒုတိယအေၾကာင္းရင္းကိုလည္း ေကာ္မရွင္က မ်က္စိမွိတ္ ပယ္ခ်ျခင္းမွလြဲ၍ အခ်က္အလက္နွင့္ မျငင္းနိုင္။ သို႕ရာတြင္ အစီရင္ခံစာ၌ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္းကို ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ျပည့္ျပည့္စံုစံု မေဖၚထုတ္ဘဲ ေနာက္ခံအေၾကာင္းရင္းနွင့္ ေနာက္ဆက္တြဲ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကိုသာ ဋီကာခ်ဲ႕ျပီး ေဖၚျပခဲ႕သည္။ ထို႕ေၾကာင့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံကို ဖ်က္ဆီးခဲ့သည့္ ကာလံုနွင့္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္၏ တာ၀န္ရွိမႈကို ဖံုးကြယ္သြားေစခဲ့သည္။ ယင္းအတြက္ ေကာ္မရွင္အား ဦးသိန္းစိန္က မ်ားစြာ သေဘာက်သြားပံုရသည္။ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ ေမလ (၆) ရက္ေန႕တြင္ တိုင္းျပည္သို႕ မိန္႔ခြန္းေျပာ၍ပင္ ခ်ီးမြမ္းခဲ့သည္။
(ကာ/လံု) ႏွင့္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရသည္ ဥပေဒစိုးမိုးေရးပ်က္ေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ လုပ္သလား။
ရခိုင္မွ တရုတ္ျပည္သို႕ အေမရိကန္ေဒၚလာ ဘီလ်ံေပါင္းမ်ားစြာ ခ်ီကာ တန္ဘိုးရွိသည့္ သဘာ၀ဓါတ္ေငြ႔ပိုက္လိုင္း သြယ္တန္းတည္ေဆာက္ေနပါသည္။ ယင္းအေပၚ ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လူထုမ်ားက အားေကာင္းေကာင္းနွင့္ ကန္႕ကြက္နုိင္ျခင္း မရွိေစရန္ အာရံုလႊဲလိုက္ျခင္း ျဖစ္နိုင္သည္ဟု လူထုအေတာ္မ်ားမ်ားက ယူဆလာၾကသည္။ ထို႕ျပင္ တည္ေဆာက္ျပီးသည့္အခ်ိန္တြင္ လက္ရွိနွင့္ ေနာင္တက္လာဦးမည့္ စစ္အစိုးရအဆက္ဆက္က နွစ္ေပါင္းေျမာက္မ်ားစြာ ဆက္လက္ အျမတ္ထုတ္အက်ိဳးခံစားေနဦးမည့္အေပၚ မကန္႕ကြက္နိုင္ေတာ့ေစေရးအတြက္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းရွိ လူထုမ်ားနွင့္ ၄င္းတို႔၏ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ား အားနည္းခ်ိနဲ႔သြားေစရန္၊ လံုျခံဳေရးအရ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ၏ စစ္တပ္နွင့္ အျခား လံုျခံဳေရးအဖြဲ႕မ်ားကိုသာ ထာ၀ရအားကိုးသြားေစရန္ မဟာျဗဴဟာခ်မွတ္ လုပ္ေဆာင္ျခင္းလည္း ျဖစ္နိုင္သည္။
အထက္ပါ သံုးသပ္ခ်က္ မမွန္ဟူ၍ (ကာ/လံု) နွင့္ ဦးသိ္န္းစိန္ အစိုးရက သက္ေသျပလိုပါက ပိုက္လိုင္းနွင့္ ဆက္စပ္ေသာ သတင္းအခ်က္အလက္မွန္သမွ်ကို ရွင္းလင္းစြာ တျပည္လံုးသို႕ ထုတ္ျပန္ေၾကျငာရန္ လိုသည္။ ပို၍အေရးၾကီးသည္မွာ အၾကမ္းဘက္ ပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္လူထု၏ စီးပြားေရးမွာ ခြ်တ္ျခံဳက်ပ်က္စီးသြားခဲ့ျပီျဖစ္သျဖင့္ ျပန္လည္ကုစားနိုင္ရန္ ပိုက္လိုင္းမွရေသာ ၀င္ေငြအားလံုးကို ရခိုင္ျပည္နယ္ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္သာ သံုးစြဲသြားနိုင္ေစရန္ ဥပေဒတရပ္ ျပဌာန္းကာ လႊဲအပ္ေဖၚေဆာင္သြားရန္ လိုအပ္သည္။
မည္သို ့ပင္ ေနာက္ဆက္တြဲကုစားမႈမ်ားျပဳေစဦး၊ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း ဥပေဒစိုးမိုးေရးပ်က္စီးေစခဲ့သည့္အတြက္ ယင္းမွ စတင္ကာ တျပည္လံုးသို႕ပ်ံ ့နွံ ့ေစခဲ့ရာ၌ တာ၀န္ရွိမႈမွေန၍ (ကာ/လံု) နွင့္ ဦးသိန္းစိ္န္အစိုးရသည္ ေရွာင္လႊဲ၍ မရနိုင္။ အဖြဲ႕အစည္းသေဘာအရ တာ၀န္ရွိမႈနွင့္ အမိန္႕ေပးျခင္းအရ တာ၀န္ရွိမႈ ၁၉၈၂ ခုနွစ္တြင္ ဂြါတီမာလာနိုင္ငံ၌ အာဏာသိမ္းျပီး တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေသာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး အက္ဖရိန္ရိုင္ယိုမြန္႔သည္ အစ္ဇီးလ္မာယာ အမည္ရွိ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစု၀င္ ဦးေရ ၁၇၇၁ ဦးအေပၚ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့သည္ဟု စြဲခ်က္တင္ကာ တရားရံုး၌ သက္ေသေပါင္း ၁၀၀ ေက်ာ္ကို စစ္ေဆးခဲ့ျပီးေနာက္ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ ေမလ ၁၀ ရက္ေန႔တြင္ ၄င္းအေပၚ ေထာင္ နွစ္ည ၈၀ ခ်ခဲ့သည္။ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈအတြက္ နွစ္ ၅၀၊ လူသားျဖစ္မႈကို ဆန္႕က်င္သည့္ ျပစ္မႈအတြက္ နွစ္ ၃၀ နွစ္ခုေပါင္း ေထာင္နွစ္ ၈၀ ျဖစ္သည္။ “သမၼတ တာ၀န္ယူထားစဥ္အတြင္း သတ္ျဖတ္မႈၾကီးမ်ား က်ဴးလြန္ေနတာကို သိရက္နဲ႕ ရပ္ဆိုင္းသြားေအာင္ ကာကြယ္တားဆီးျခင္း မလုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ရာေရာက္တယ္” ဟု တရားသူၾကီး ဂ်က္စ္မင္ဘာရီေရာ့က စီရင္ခ်က္တြင္ ထည့္သြင္းဖတ္ၾကားသြားခဲ့သည္။
အာဂ်င္တီးနား၊ ခ်ီလီ၊ ဂြြါတီမာလာ အစရွိေသာ နိုင္ငံမ်ားတြင္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးဟူသည္ကို အေၾကာင္းျပ၍ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္မႈၾကီးမ်ားအား ေမ့မထားဘဲ ျပန္လည္ေဖၚထုတ္ျပီး အေရးယူေနၾကျခင္းမွာ စစ္မွန္သည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး အေျခခံမ်ား တည္ေဆာက္ျပီး တိုင္းျပည္ တည္ျငိမ္၊ ျငိမ္းခ်မ္းကာ၊ လူထုတရားမွ်တမႈ ရေစရန္ ျဖစ္သည္။
၂၀၁၃ ခုနွစ္ မတ္လ ၂၇ ရက္ တပ္မေတာ္ေန႕တြင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႈးၾကီး မင္းေအာင္လိႈင္က ၄င္း၏ တပ္မေတာ္သည္ မည္သည့္အခါကမွ် လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈနွင့္ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား မက်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္းထည့္သြင္း ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။ လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈ၊ စစ္ရာဇ၀တ္မႈနွင့္ လူသားျဖစ္မႈကို ဆန္႕က်င္သည့္ ျပစ္မႈမ်ားအား ျမန္မာနိုင္ငံအတြင္းတြင္ ဥပေဒအျဖစ္ျပဌာန္းထားမႈ မရွိေသးပါ။ နိုင္ငံတကာ ဥပေဒ၏ အစိပ္အပိုင္းမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ယင္းတို႕ကို ခ်ိဳးေဖါက္က်ဴးလြန္ျခင္းမွာ ျပစ္မႈေျမာက္သည္ဟူ၍ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္ ကိုယ္တိုင္က ၀န္ခံလိုက္သည့္ သေဘာျဖစ္သည္။ ယင္းမိန္႕ခြန္းကိုးကားကာ အာဏာပိုင္မ်ားက ျပဌာန္းထားသည့္ ျပည္တြင္းဥပေဒမ်ားအတိုင္းသာ စိုးမိုးအုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း Rule by Law မွေန၍ နိုင္ငံတကာ စံထားခ်က္မ်ားနွင့္ ကိုက္ညီသည့္ ဥပေဒစိုးမိုးေရး Rule of Law သို႕ ေျပာင္းလဲေဖၚေဆာင္နိုင္ေရးအတြက္ စတင္လႈပ္ရွားလုပ္ေဆာင္သင့္ျပီ ျဖစ္ပါသည္။
အထက္ပါ နိုင္ငံတကာျပစ္မႈၾကီးမ်ားအား တပ္မေတာ္က မက်ဴးလြန္ပါဟူ၍ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္၏ ျငင္းဆိုခ်က္ကို္မူ လက္ခံနုိင္ဘြယ္မရွိပါ။ ၄င္းျပစ္မႈၾကီးမ်ားမွာ မည္သည့္အရာမ်ားျဖစ္သည္ကို ဥပေဒသမားမ်ားပင္ နားလည္ေအာင္ မနည္းၾကိဳးပမ္းၾကရသည္။ ယင္းတို႕နွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ တပ္မေတာ္အတြင္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ပညာေပးေရးလုပ္ခဲ့ေၾကာင္းလည္း တၾကိမ္တခါမွ် မၾကားသိခဲ့ရပါ။ သို႕ျဖစ္၍ တပ္ဗိုလ္၊ တပ္သား တကယ့္အမ်ားစုၾကီးမွာ မည္သည္တို႕ကို က်ဴးလြန္လွ်င္ မည္သည့္ျပစ္မႈေျမာက္သည္ဟူ၍ နားလည္နိုင္ၾကျခင္းမရွိေသးသည္မွာ ရာနဳန္းျပည့္နီးပါး ေသခ်ာသည္။ လတ္တေလာျဖစ္ရပ္မ်ားကို သံုးသပ္လွ်င္ပင္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း လူမ်ိဳးတံုးသတ္ျဖတ္မႈ၊ ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း စစ္ရာဇ၀တ္မႈနွင့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ေဒသတြင္ ဆႏၵျပသံဃာမ်ားအေပၚ လူသားျဖစ္မႈကို ဆန္႕က်င့္သည့္ျပစ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့ျပီးျပီဟု နိုင္ငံတကာဥပေဒအေျခခံမွ သံုးသပ္နိုင္သည္။ အေသးစိပ္ကို ဤစာတမ္း၏ ဒုတိယပို္င္းတြင္ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးပါမည္။
အထက္ပါ ျပစ္မႈၾကီးမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ တာ၀န္ရွိမႈကို ရွာေဖြရာတြင္ အဖြဲ႕အစည္းသေဘာအရ တာ၀န္ရွိမႈနွင့္ အမိန္႕ေပးျခင္းအရ တာ၀န္ရွိမႈ နွစ္ခုတို႕၏ ဆက္စပ္မႈနွင့္ကြာျခားမႈတို႕ကို ေလ့လာဘို႕လိုပါမည္။ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ လည္းေကာင္း၊ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္သည္လည္းေကာင္း တိုင္းျပည္တြင္ အျမင့္ဆံုးအာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္သည့္ (ကာ/လံု) ၏ အဖြဲ႕၀င္မ်ားျဖစ္ၾကသျဖင့္ ယေန႕တိုင္းျပည္တြင္ ျဖစ္ပြားေနေသာ အၾကမ္းဘက္ပဋိပကၡၾကီးမ်ားနွင့္ စပ္လွ်ဥ္း၍ ၄င္းတို႕တြင္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ တာ၀န္ရွိၾကသည္။
ရခိုင္ပဋိပကၡတြင္ လံုျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႕မ်ားအား (ကက/ၾကည္း) က တိုက္ရိုက္အမိန္႕ေပးခဲ့ေၾကာင္း ေကာ္မရွင္၏ အစီရင္ခံစာအရ ေပၚလြင္သျဖင့္ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္တြင္ တာ၀န္ရွိသည္။ (ကာ/လံု) အစည္းအေ၀းေခၚျပီး ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္ကို တာ၀န္ေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါက (ကာ/လံု) အဖြဲ႕၀င္အားလံုးတြင္ တာ၀န္ရွိသည္။ သို႕မဟုတ္ဘဲ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္အား ရခိုင္ပဋိပကၡမ်ားကိစၥ ေဆာင္ရြက္၇န္ တာ၀န္ေပးခဲ့ပါက ဦးသိန္းစိန္သည္ အၾကီးအကဲ[1] အေနျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္သည္ လက္ေအာက္ငယ္သား[2] အေနျဖင့္လည္းေကာင္း တာ၀န္ရွိသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္အတြင္း ေကအိုင္အိုကို ထိုးစစ္ၾကီးမ်ား ဆင္ႏႊဲခဲ့စဥ္ စစ္ေရးသေဘာအရ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လႈိႈ္င္မွာ အဓိကတာ၀န္ရွိသည္။ စစ္ရာဇ၀တ္မႈမ်ား က်ဴးလြန္ခဲ့ျခင္းနွင့္စပ္လွ်ဥ္း၍မူ အၾကီးအကဲ ကာခ်ဳပ္မင္းေအာင္လိႈင္တြင္ တာ၀န္ရွိသလား၊ စစ္ေျမျပင္တခုလံုးကို အနီးကပ္ကြပ္ကဲရသည့္ လက္ေအာက္ငယ္သား ေျမာက္ပိုင္းတိုင္းစစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမႈးတြင္ တာ၀န္ရွိသလား ဟူသည္ကို သံုးသပ္ရပါမည္။ ဤတြင္ နိုင္ငံတကာဓေလ့ ထံုးတမ္းဥပေဒ[3] အရသာမက (ရ၀မ္ဒါ နိုင္ငံတကာျပစ္မႈဆိုင္ရာခံုရံုး[4] က ခ်မွတ္ခဲ့ျပီး ဆီအာရာလီယြန္းအထူး တရားရံုး[5] ကပါ လိုက္နာက်င့္သံုးခဲ့သည့္ လက္ေတြ႕အရ) သမားရိုးက် နိုင္ငံတကာဥပေဒ[6] အျဖစ္ပင္ လိုက္နာက်င့္ သံုးလာၾကျပီျဖစ္ေသာ သတ္မွတ္ျပဌာန္းခ်က္အရ အၾကီးအကဲနွင့္ လက္ေအာက္ငယ္သား ဆက္ဆန္ေရး[7] အရ တာ၀န္ရွိမႈကို ေလ့လာရန္ လိုပါသည္။ ဂြါတီမာလာနိုင္ငံက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး အက္ဖရိန္ရိုင္ယိုမြန္၏ မႈခင္းနွင့္ နိုင္းယွဥ္ေလ့လာလွ်င္ အက်ိဳးရွိပါမည္။
အပိုင္း (၂) ကို ဆက္လက္ဖတ္ရႈပါရန္ ...
ဦးေအာင္ထူး (ေရွ႕ေန)
(မူရင္းသတ္ပံုအတိုင္း Aung Htoo ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္)
ေဇာ္ဝင္း (၈၈ ေက်ာင္းသားေဟာင္း)
လူေတြရဲ႕ ကိုးဆယ့္ကိုးရာခိုင္ႏႈန္းဟာ သူတို႔ဘဝမွာ ဘာသာတရားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေရြးခ်ယ္ခြင့္ မရခဲ့ၾကဘူး။ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ရတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း မေရြးခ်ယ္ရဲၾကဘူး။ ဒါ့ေၾကာင့္ ၉၉ % ေသာ လူေတြအတြက္ ဘာသာတရား ဆိုတာဟာ သူတို႔ဘဝမွာ ျပဌာန္းေပးခံလိုက္ရတဲ့အရာ ျဖစ္လာတယ္။
လူတေယာက္မွာ ေမြးလာကတည္းက အျပဌာန္းခံလိုက္ရတဲ့ အခ်က္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ရွိတယ္။ ေမြးလာတဲ့ ကေလးတေယာက္ဟာ သူ ဘာလူမ်ဳိးျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုတာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္မရွိဘူး။ သူ႔မွာ အသားအေရ ဘာေရာင္၊ ဆံပင္ဘာေရာင္၊ မ်က္လုံးဘာေရာင္ဆိုတာကိုလည္း ေရြးခ်ယ္ခြင့္ မရွိဘူး။ ေယာက္်ားျဖစ္ခ်င္သလား၊ မိန္းမျဖစ္ခ်င္သလား ဆိုတာလည္း သူ႔မွာ ေရြးပိုင္ခြင့္ မရွိဘူး။ အေဖ ဘယ္သူ အေမဘယ္သူ ဆိုတာလည္း သူ႔မွာ ေရြးခ်ယ္ခြင့္ မရဘူး။ သူ ဘယ္ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ခ်င္တယ္ဆိုတာလည္း ေရြးခ်ယ္ခြင့္ မရဘူး။ ဒီေန႔ေခတ္ႀကီးမွာဆိုရင္ ဆင္းရဲသား၊ သူေဌးဆိုတာကိုလည္း ေရြးခ်ယ္ခြင့္ မရဘူး။ လူတေယာက္ဟာ ေမြးလာကတည္းက ဆင္းရဲသားအျဖစ္ ဒါမွမဟုတ္ သူေဌးအျဖစ္ ေမြးလာၿပီးသား ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေတြအားလုံးဟာ လူတေယာက္ဘဝမွာ ေမြးရာပါ အျပဌာန္းခံလုိက္ရတဲ့ အရာေတြလို႔ ေခၚ တယ္။ လူ႔ရဲ႕ မူလသဘာဝ ျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္ျခင္းဆိုတဲ့ ေမြးရာပါ ပိုင္ဆိုင္ပစၥည္းနဲ႔ အတူတူ ပါလာတဲ့ ေမြးရာပါ ေႏွာင္ႀကိဳးေတြလည္း ျဖစ္တယ္။ အဲသလို အျပဌာန္းခံရတဲ့ ေႏွာင္ႀကိဳးေတြထဲမွာ ေစာေစာက ေျပာသလို ဘာသာေရးဟာလည္း တခုအပါအဝင္ပဲ။ လူေတြရဲ႕ ၉၉ % ဟာ လူမွန္းသိတတ္ၿပီး စဥ္းစားဆင္ျခင္တတ္တဲ့ အရြယ္ေရာက္လို႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ဆန္းစစ္ၾကည့္လိုက္တာနဲ႔ တၿပိဳင္နက္တည္းမွာ သူတို႔မွာ ကိုးကြယ္စရာ ဘာသာတခု အလိုလို ရွိေနၿပီးသား ျဖစ္ေနတာကို ေတြ႔ၾကရတယ္။ ဒါဟာ ၉၉% ေသာ လူေတြ ၾကံဳေတြ႔ရင္ဆိုင္ၾကရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ပဲ။
လူတေယာက္ကို အဲသလို ေမြးကတည္းက ပါလာတဲ့ အျပဌာန္းခံ အခ်က္ေတြေၾကာင့္ ခြဲျခားဆက္ဆံမယ္၊ အေရးယူ အျပစ္ေပးမယ္ဆိုရင္ အဲဒီအေရးယူ အျပစ္ေပးမႈ၊ ခြဲျခား ဆက္ဆံမႈဟာ ဘယ္နည္းနဲ႔မွ တရားမွ်တတဲ့ လုပ္ရပ္ ျဖစ္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ဘူး။
လူတေယာက္ဟာ ေမြးကတည္းက မိန္းမအျဖစ္နဲ႔ ေမြးလာတယ္။ မိ္န္းမအျဖစ္နဲ႔ ေမြးလာလို႔ သူ႔ကို ခြဲျခားဆက္ဆံမယ္။ သူ႔ကို အခြင့္အေရးတခုခု ဆုံး႐ံႈးေစမယ္ဆိုရင္ တရားတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္မလား။ ဘယ္လိုမွ တရားတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္စရာ မရွိဘူး။ ဒီလိုပဲ လူတေယာက္ကို ေမြးရာပါ မည္းလာတဲ့ အသားေၾကာင့္ တျခားလူေတြထက္ အႏွိမ္ခံရမယ္၊ အခြင့္အေရး တန္းတူမရဘဲ ခြဲျခားဆက္ဆံခံရမယ္ဆိုရင္ တရားပါ့မလား။ ဒါလည္း မတရားဘူး။ အလားတူပဲ လူတေယာက္ဟာ မိခင့္႐ိုးရာ၊ ဖခင့္အစဥ္အလာကို လိုက္ၿပီး မိ႐ိုးဖလာလိုက္ၿပီးယူလာတဲ့ ဘာသာတရားေၾကာင့္ အျပစ္တင္ အေရးယူခံရရင္ တရားမွ်တတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္မလား။ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ တရားမွ်တတယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ဘူး။
“တကယ္ေတာ့ ဒါေတြအားလုံးဟာ အစိုးရရဲ႕ လက္ခ်က္ေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေတြအားလုံးရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ အစိုးရက အဓိက လက္သည္ပါ။ အစိုးရလက္ခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရအၾကံသာျဖစ္ေၾကာင္းကို အရင္ေဆာင္းပါးေတြထဲမွာ အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါ ေထာက္ျပသုံးသပ္ျပခဲ့ၿပီးၿပီမို႔ ဒီေဆာင္းပါးမွာ အက်ယ္မေျပာေတာ့ပါဘူး။ အစိုးရဟာ သူ အာဏာတည္ျမဲဖို႔၊ အတိုက္အခံဒီမိုကေရစီသမားေတြကို ေသြးခြဲဖို႔၊ ဒီမိုကေရစီသမားေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာအၾကားမွာ သပ္လွ်ိဳဖို႔၊ သူတို႔ စစ္အာဏာရွင္အင္အားစုေတြကို ဗုဒၶဘာသာေတြ ေထာက္ခံလာဖို႔အတြက္ ငရဲ မေၾကာက္ ၊ သံသရာ မေၾကာက္ဘဲ ေမွာက္ေမွာက္မွားမွား ေဆာင္ရြက္ေနတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ခုေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ မြတ္စလင္တခ်ဳိ႕ဟာ ဘာမွ အျပစ္မရွိရွာဘဲ မြတ္စလင္ျဖစ္ျခင္းသက္သက္ေၾကာင့္ အသတ္ျဖတ္ခံခဲ့ၾကရတယ္။ အနည္းဆုံး မိတၳိလာၿမိဳ႕မွာ ေသဆုံးခဲ့ၾကရတဲ့ မြတ္စလင္အမ်ားစုဟာေတာ့ျဖင့္ရင္ ဘာမွ အျပစ္မရွိဘဲ ေသဆုံးခဲ့ရသူေတြ ျဖစ္တယ္လို႔ တိတိက်က် ဆိုႏိုင္တယ္။ ေတာင္ကုတ္မွာ အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ အစၥလာမ္ဘာသာေရးဆရာ ဆယ္ေယာက္ဟာလည္း အျပစ္မရွိဘဲ အသတ္ခံခဲ့ရသူေတြလို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ တခ်ဳိ႕က ေျပာၾကလိမ့္မယ္။ မသီတာေထြးကို မြတ္စလင္ေတြက သတ္လို႔ အဲဒီ မြတ္စလင္ေတြကို သတ္ခဲ့ၾကတာ၊ ဒါ့ေၾကာင့္ အဲဒီ မြတ္စလင္ ၁၀ ေယာက္ေသတာဟာ တရားတယ္လို႔ ...။ မိတၳီလာမွာ ဘုန္းႀကီး ဦးေသာဘိတ အသတ္ခံရလို႔ မြတ္စလင္ ၄၃ ေယာက္အသတ္ခံရတာလည္း တရားတယ္လို႔ ...။ အဲဒီလို ေျပာဆိုခ်က္ ယူဆခ်က္ေတြဟာ တရားမွ်တရဲ႕လား အာဃာတတရားေတြကို ေဘးဖယ္ထားၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ မွ်မွ်တတ စဥ္းစားၾကဖို႔ သင့္ပါၿပီ။ မသီတာေထြးကို သတ္တဲ့သူဟာ လူသတ္သမားျဖစ္တယ္။ အဲဒီလူသတ္သမားက မသီတာေထြးကို သတ္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ သူနဲ႔ အေရာင္အေသြးတူ၊ လူမ်ဳိးတူ၊ ဘာသာတူတဲ့ လူေတြကို လိုက္သတ္တာဟာ တရားတယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ဘူး။ ဘုန္းႀကီး ဦးေသာဘိတကို သတ္တဲ့လူဟာ လူသတ္သမား ျဖစ္တယ္။ ဘုန္းႀကီး ဦးေသာဘိတ အသတ္ခံရတဲ့အတြက္ သူနဲ႔ ဘာသာတူတဲ့ လူ၊ အေသြးအေရာင္တူတဲ့ လူေတြကို လုိက္သတ္တာဟာ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ တရားမွ်တတယ္လို႔ မဆိုႏိုင္ဘူး။ ဒါဟာ သဘာဝမက်တဲ့ ေယဘုယ်ျပဳမႈ ျဖစ္တယ္။ အာဃာတ အေျခခံတဲ့ ေယဘုယ်ျပဳမႈ ျဖစ္တယ္။ အမုန္းအေျခခံတဲ့ ေယဘုယ်ျပဳမႈ ျဖစ္တယ္။ လူလူခ်င္းအၾကားမွာ အားလုံးလူေတြပါလား ဆိုတဲ့ အသိစိတ္ေပ်ာက္ကြယ္ၿပီး လူလူခ်င္းကို ခြဲျခားဆက္ဆံမႈ ၊ ဂိုဏ္းခြဲမႈ ၊ သင္းခြဲမႈ ျဖစ္တယ္။ ဂိုဏ္းခြဲ သင္းခြဲရာမွာလည္း အမုန္းစိတ္ အေျခခံၿပီး ဂိုဏ္းခြဲတဲ့ ခြဲျခားမႈ ျဖစ္တယ္။ ခင္ဗ်ားကို ေခြးတေကာင္က ကိုက္မယ္ဆိုပါေတာ့။ ဒါကို အာဃာတထားၿပီး ျမင္ျမင္သမွ် ေခြးေတြကို လိုက္သတ္ရင္ ခင္ဗ်ားရဲ႕ စိတ္အေနအထားဟာ ပုံမွန္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါ့မလား။ လူကို မဆိုထားနဲ႔၊ ေခြးကိုေတာင္ ဒီလို ေယဘုယ်ျပဳရင္ မတရားပါဘူး။
တကယ္ဆိုေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အားလုံးဟာ လူေတြသာျဖစ္ၾကတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလုံးဟာ ဒီေလာကႀကီးထဲမွာ ဧည့္သည္ပမာ ေခတၱခဏ အလည္ေရာက္လာၾကသူေတြ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္ေလာက္အသက္ရွည္ရွည္ ဒီေန႔ေခတ္မွာ လူတေယာက္ဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေနရဖို႔ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ မရွိဘူး။ အမ်ားစုဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၇၀၊ ၈၀ ၾကာရင္ ဒီေလာကထဲက ျပန္ထြက္ခြာသြားၾကရမယ့္သူေတြခ်ည္းပဲ။ ဒီေလာကကို ေရာက္လာၾကတဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလုံးဟာ ဘဝကို ျမတ္ႏိုးၾကတယ္။ အသက္ရွင္ခ်င္ၾကတယ္။ ခံစားတတ္ၾကတယ္။ နာက်င္မွာ အသတ္ခံရမွာကို ေၾကာက္တတ္ၾကတယ္။ ဒီလို သဘာဝရွိတဲ့ လူသားခ်င္းအတူတူ သူလည္းလူ ငါလည္းလူပါလားလို႔ သေဘာမထားဘဲ၊ သူတို႔က မြတ္စလင္တအုပ္စု၊ ငါတို႔က ဗုဒၶဘာသာတအုပ္စု၊ သူ႔အုပ္စုက လူေတြက ငါ့အုပ္စုကို ဘယ္လို မတရားလုပ္တယ္။ သူ႔အုပ္စုက ငါ့အုပ္စုကို ဘယ္လို က်ဴးေက်ာ္တယ္။ သူ႔အုပ္စုက လူေတြကို ဘယ္လို ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္၊ ဘယ္လို တုတ္ေႏွာင္ကန္႔သတ္ရမယ္၊ ဆိုတဲ့ အေတြးအေခၚအားလုံးဟာ ငါတေကာေကာ ေကာတဲ့ ဝါဒမဟုတ္ရင္ ဘာဝါဒလို႔ ေခၚဆိုၾကမလဲ။ ဘာသာဆိုတာ တခုနဲ႔ တခု ကြာၾကတာခ်ည္းပဲ။ ဘာသာဝင္တိုင္းကလည္း ကိုယ့္ဘာသာ ကိုယ္မွ အမွန္လို႔ ထင္ၾကတာခ်ည္းပဲ။ ဒီကြဲျပားမႈဟာ သဘာဝတရားျဖစ္တယ္။ ဒီကြဲျပားမႈဟာ သဘာဝတရား ျဖစ္သလို ဒီလူေတြအားလုံးဟာ လူေတြခ်ည္းပဲ ဆိုတဲ့ တူညီမႈလည္း ရွိၾကတယ္။ အဲဒီတူညီမႈဟာလည္း သဘာဝတရားပဲ ဆိုတာကို သေဘာေပါက္ၾကဖို႔ လိုတယ္။ ကိုယ္နဲ႔ မတူရင္ ရန္သူလို႔ သေဘာထားတဲ့ အယူအဆဟာ အလြန္ေသးသိမ္တဲ့့ အယူဝါဒျဖစ္တယ္။ ငါ့လူမ်ဳိးမွ တကယ့္လူ၊ ငါ့ဘာသာမွ တကယ့္ဘာသာ ဆိုတဲ့ အယူဟာ အတၱဝါဒျဖစ္တယ္။ အနတၱဝါဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္ပါတယ္။ ဒီ့ထက္ ပိုၿပီး ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေျပာရရင္ ငါ့လူမ်ဳိးမွ တကယ့္လူ၊ ငါလူမ်ဳိးကို ခ်စ္ရမယ္ ဆိုတဲ့ ဝါဒဟာ နာဇီဝါဒ ၊ ဖက္ဆစ္ဝါဒျဖစ္တယ္။ ကိုယ္နဲ႔ မတူတဲ့လူကို ကန္႔သတ္ရမယ္၊ ထိန္းခ်ဳပ္ရမယ္လို႔ ယူတဲ့ အယူအဆဟာ ရန္ကိုေမြးတဲ့ အယူအဆျဖစ္တယ္။ ေဒါသကို ျဖစ္ေစတဲ့ အယူျဖစ္တယ္။ ဒီအယူဟာ ဓားေတြ လွံေတြထက္ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ အယူအဆျဖစ္တယ္။ အဲဒီအယူအဆေၾကာင့္ လူ႔အသက္မ်ားစြာ ေသေၾကဆုံး႐ံႈးေစႏိုင္တယ္။ ေသလည္း ေသခဲ့ၿပီးျဖစ္တယ္။
ကုိယ္လည္းလူ၊ သူလည္းလူ လူလူခ်င္း ကိုယ္ခ်င္းစာတရား ထားဖို႔ လိုတယ္။ သူ႔မွာလည္း ငါ့လို အေသြးနဲ႔ အသားနဲ႔ပါလားလို႔ စာနာနားလည္တတ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ လူတဖက္သားကို ဒုကၡေရာက္ေစခ်င္တဲ့ ဆႏၵသေဘာတရားဟာ သူေတာ္ေကာင္းတရား မဟုတ္ဘူး။ မြတ္စလင္ရယ္၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ရယ္ မဟုတ္ဘူး၊ အားလုံးကို ေမတၱာတရား ထားအပ္တာခ်ည္းပါပဲ။
ခုေန ျမတ္စြာဘုရားရွင္သာရွိရင္ မြတ္စလင္ေတြကို ဘယ္လို သေဘာထားမယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ယူဆၾကပါသလဲ။ ကြ်န္ေတာ္ကေတာ့ ဘုရားရွင္သာရွိရင္ ဘုရားရွင္ဟာ မြတ္စလင္ေတြကုိလည္း ရင္ဝယ္သားသဖြယ္ သေဘာထားလိမ့္မယ္လို႔ ထင္မိတယ္။ ဒါဟာ ဘုရားရဲ႕လမ္းစဥ္ပဲ။ ဘုရားရွင္ဟာ ဒီလမ္းစဥ္အတိုင္း တသမတ္တည္း က်င့္သုံးေပလိမ့့္မယ္။ ဒါဟာ သူေတာ္ေကာင္းလမ္းစဥ္ပဲ။ သူေတာ္ေကာင္း မွန္သမွ် ဒီလမ္းစဥ္ကို က်င့္သုံးၾကလိမ့္မယ္။ လူတဖက္သားကို ေစတနာထားတာ ေကာင္းစားေစခ်င္တာ မုဒိတာပြားတာဟာ သူေတာ္ေကာင္းလမ္းစဥ္ မဟုတ္ဘူးလား။ ဒီလမ္းစဥ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ကို ေျပာရရင္ လူတဖက္သားကို ပ်က္စီးေစခ်င္တာဟာ သူယုတ္မာလမ္းစဥ္ပဲ။ ဒီေနရာမွာ လူတဖက္သားဆိုတာဟာ မိမိမဟုတ္တဲ့ တျခားလူအားလုံးကို ဆိုလိုတာျဖစ္တယ္။ မြတ္စလင္ျဖစ္ျဖစ္ ၊ ခရစ္ယာန္ျဖစ္ျဖစ္၊ ဗုဒၶဘာသာဝင္ျဖစ္ျဖစ္ လူဟာလူပဲ။ အဲဒီလူအားလုံးကို ဆိုလိုတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကို ပ်က္စီးေစခ်င္တဲ့လူမွ သူယုတ္မာ၊ တျခားဘာသာဝင္ေတြကို ပ်က္စီးေစခ်င္တဲ့သူေတြေတာ့ သူယုတ္မာအျဖစ္က လြတ္ေစလို႔ ဘုရားရွင္က သေဘာပိုက္ေတာ္မူလိမ့္မယ္ မထင္ဘူး။ သူ႔သာသနာကို ကာကြယ္ဖို႔ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ တျခားဘာသာဝင္ေတြ အသတ္ျဖတ္ခံေနရတာကို ဘုရားရွင္သိရင္ ဝမ္းေျမာက္ေတာ္မူလိမ့္မယ္လို႔ ကြ်န္ေတာ္ မထင္ဘူး။
အခု ဆရာေတာ္ဦးဝီရသူ ဘယ္လိုလူလဲဆိုတာ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူေတြ ေသေသခ်ာခ်ာ ခ်င့္ခ်ိန္စဥ္းစားၾကဖို႔ သင့္ပါၿပီ။ ဂိုဏ္းဂဏ အျမင္ေတြ ခြာ၊ သူ႔လူ ငါ့လူဆိုတဲ့ အစြဲေတြ ခြာၿပီး ဦးဝီရသူ ဘယ္လိုလူဆိုတာ စဥ္းစားၾကည့္ၾကပါ။ သူဟာ သူယုတ္မာလား၊ သူေတာ္ေကာင္းလားဆိုတာ အားလုံး ထင္ထင္ရွားရွား ေတြးေခၚႏိုင္ၾကပါလိမ့္မယ္။
ဦးဝီရသူ မႏၱေလးမွာ ေဟာတဲ့ တရားဗီဒီယိုေခြတေခြကို ေထာက္ျပပါရေစ။ မႏၱေလးမွာ ၂၀၀၃ ခုႏွစ္တုန္းက ေဟာခဲ့တဲ့ အေခြလို႔ ဗီဒီယိုကလစ္ တင္ေပးတဲ့ ဒီမိုဖက္တီးက ေရးထားတဲ့ ကလစ္ကေလးပါ။ အဲဒီအထဲမွာ ဘာေျပာထားသလဲဆိုေတာ့ မႏၱေလးမွာ ကုလားေတြ စားစရာမရွိေအာင္ တပည့္ေတာ္ လုပ္ျပမယ္တဲ့။ စားစရာတင္ မဟုတ္ဘူး၊ မႏၱေလးမွာ ကုလားေတြ ေနစရာမရွိေအာင္လည္း တပည့္ေတာ္ လုပ္ျပမယ္တဲ့။ ကုလားေတြဟာ ငါတို႔ရန္သူဆိုတဲ့ အမုန္းစိတ္ ဂိုဏ္းဂဏစိတ္ကေလးကို ခြာၿပီး ခင္ဗ်ားတို႔ စဥ္းစားၾကည့္ၾကပါ။ ဒါ သူေတာ္ေကာင္းတရားလား၊ ဒါ သူေတာ္ေကာင္းစကားလား ဆိုတာ ...။ သူတပါးကို ပ်က္စီးေအာင္ လုပ္ျပမယ္လို႔ ႀကိမ္းဝါးတဲ့သူ ၾကံစည္တဲ့သူဟာ သူယုတ္မာလား၊ သူေတာ္ေကာင္းလား၊ ခင္ဗ်ားတို႔ အစြဲေတြ ခြာၿပီး အေလးအနက္ စဥ္းစားၾကည့္ၾကပါ။ သူေျပာေနတဲ့သူဟာ တခ်ဳိ႕လူေတြ ရန္သူလို႔ သတ္မွတ္ထားၾကတဲ့ ကုလားမဟုတ္ဘဲ ခင္ဗ်ားတို႔ မိသားစုသာျဖစ္မယ္ဆိုရင္ ခင္ဗ်ားတို႔ ဦးဝီရသူကို ဘယ္လိုထင္ၾကမလဲ။ သူေတာ္ေကာင္းလို႔ မွတ္ယူႏိုင္ၾကပါ့မလား။ ဒီကုလားေတြ စီးပြားပ်က္ဖို႔ ဒီကုလားေတြဆီမွာ ေစ်းမဝယ္ဖို႔ ဦးဝီရသူဟာ တြင္တြင္က်ယ္က်ယ္ ဝါဒျဖန္႔ ေျပာဆိုပါတယ္။ ကုလား မေကာင္းတာ၊ ကုလား မုဒိန္းက်င့္တာေတြကို စုစည္းၿပီး ျပသပါတယ္။ အဲသလိုျပၿပီး ကုလားမွန္သမွ် အတူတူ၊ မြတ္စလင္မွန္သမွ် အတူတူ၊ မြတ္စလင္မွန္သမွ် တို႔ရန္သူဆိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ပြားမ်ားလာေအာင္ ေမြးျမဴေပးေနပါတယ္။ ေယဘုယ် ျပဳေပးေနပါတယ္။ ဒီလိုေဟာေျပာမႈ ေတြေၾကာင့္ အသိဥာဏ္နည္း မိုက္မဲတဲ့ တခ်ဳိ႕ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ ရင္ထဲမွာ အမုန္းတရား ကိန္းဝပ္သြားပါ တယ္။ အဲဒီအမုန္းတရားေၾကာင့္ တုတ္၊ ဓားလက္နက္ကိုင္ၿပီး လူသတ္ပါတယ္။ ဦးဝီရသူေဟာတဲ့တရားဟာ တုတ္၊ ဓားလက္နက္ထက္ အႏၱရာယ္ပိုႀကီးပါတယ္။ ဦးဝီရသူ က်ဴးလြန္တဲ့ အျပစ္ဟာ တုတ္၊ ဓားကိုင္သူထက္ အျပစ္ပိုႀကီးပါတယ္။ မိတၳီလာမွာ လူ ၄၃ ေယာက္ကို သတ္တဲ့ အဓိက တရားခံဟာ ဦးဝီရသူပါပဲ။ ဦးဝီရသူကို ကြ်န္ေတာ့္အေနနဲ႔ သံဃာအျဖစ္ မသတ္မွတ္တာ ၾကာပါၿပီ။ ဦးဝီရသူလို လူယုတ္မာကို လူသတ္သမားေျပာလို႔ ကြ်န္ေတာ္ငရဲ မက်ႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ ယံုၾကည္စိတ္နဲ႔ အခုလို ျပတ္ျပတ္သားသား ေျပာေနတာပါ။ ယုံၾကည္မႈ အျပည့္ရွိလို႔ ဒီစကားကို ဆိုတာပါ။ ကိုယ့္စရဏတရားကိုယ္ ကိုယ္ယုံၾကည္ပါတယ္။ ကိုယ့္ေမတၱာတရားကိုယ္ ကိုယ္ယုံၾကည္ပါတယ္။ လူသားအားလုံးအေပၚမွာထားတဲ့ ကြ်န္ေတာ့္ေမတၱာ၊ ကြ်န္ေတာ့္ေစတနာကို ႐ိုး႐ိုးသားသားပဲ ကြ်န္ေတာ္ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ဦးဝီရသူလိုလူမ်ဳိးထက္ ကြ်န္ေတာ့္ကိုယ္က်င့္တရားက ပိုၿပီး ျမတ္တယ္လို႔ ႐ိုး႐ိုးသားသားပဲ ယုံၾကည္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္တခ်ဳိ႕ဟာ မသီတာေထြးကို မြတ္စလင္က မုဒိန္းက်င့္ေတာ့ ဒါ မြတ္စလင္ေတြက မုဒိန္းက်င့္တာပဲ မြတ္စလင္ေတြဟာ မုဒိန္းေကာင္ေတြပဲကြလို႔ ေယဘုယ်ျပဳၿပီး မြတ္စလင္ေတြကို သတ္တာကို လက္ခုပ္တီးၾကပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဗုဒၶဘာသာဝင္တခ်ိဳ႕ဟာ ဦးေသာဘိတကို မြတ္စလင္တခ်ိဳ႕က သတ္ေတာ့ ဒါ မြတ္စလင္ေတြသတ္တာပဲ မြတ္စလင္အားလုံး အတူတူပဲ၊ မြတ္စလင္ေတြကို လက္စားေခ်ရမယ္လို႔ သေဘာထားၿပီး ကေလးလူႀကီးမေရွာင္ မြတ္စလင္ ၄၃ ေယာက္ (ဒါ အစိုးရစာရင္းပါ၊ ဒီ့ထက္ပိုမ်ားမွာ ေသခ်ာပါတယ္။) ကို လက္စားေခ် သတ္ျဖတ္ပါတယ္။ မြတ္စလင္ေတြကို ဒီလို ေယဘုယ်ျပဳ သတ္ျဖတ္ခဲ့ေပမယ့္ ဦးဝီရသူကို ဗုဒၶဘာသာအၾကမ္းဖက္မႈရဲ႕ မ်က္ႏွာလို႔ တိုင္းမ္မဂၢဇင္းက ဆိုေတာ့ ဗုဒၶဘာသာအားလုံးကို ေယဘုယ်ျပဳေျပာဆိုရမလားဆိုၿပီး ဆရာေတာ္ႀကီးတခ်ဳိ႕ပါမက်န္ ဆတ္ဆတ္ခါ နာက်င္ၾကပါတယ္။ ဆရာေတာ္ႀကီးမ်ားလည္း ဆင္ျခင္ေတာ္မူၾကပါဘုရား၊ တကယ္ေတာ့ ဗုဒၶဘာသာတခုလုံးကို အၾကမ္းဖက္ဝါဒလို႔ တိုင္းမ္မဂၢဇင္းက ဆိုလိုတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဦးဝီရသူဟာ ဗုဒၶဘာသာအၾကမ္းဖက္မႈရဲ႕ မ်က္ႏွာလို႔ ဆိုတာပါ။ ေနာက္ဆုံး ဗုဒၶဘာသာကို ဆိုခဲ့ရင္ေတာင္မွ ဦးဝီရသူလို သူတပါး ပ်က္စီးေၾကာင္း ေျပာတဲ့သူေၾကာင့္ ဗုဒၶဘာသာ နာမည္ပ်က္ရတယ္ဆိုတာ ႏွလုံးသြင္းၿပီး ေနာင္ဒီလို မျဖစ္ေအာင္ ဘယ္လိုကာကြယ္မလဲဆိုတာ စဥ္းစားဆင္ျခင္သင့္ပါၿပီဘုရား။
ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး အမုန္းမီးဆိုတာ ပြားရလြယ္ေပမယ့္ ၿငိႇမ္းသတ္ရ ခက္တတ္ပါတယ္။ ဘာသာေရး လူမ်ဳိးေရး အမုန္းမီးသာ ႀကီးထြားလာၿပီဆိုရင္ တိုင္းျပည္လည္း သိကၡာက်၊ ဘာသာလည္း သိကၡာက်႐ံုသာမက၊ အင္မတန္ ဆိုးဝါးတဲ့ လူမ်ဳိးေရး ဘာသာေရး အဓိက႐ုဏ္းႀကီးေတြ ေပၚထြက္တတ္ပါတယ္။ အခုခ်ိန္ထိ ဗမာျပည္မွာရွိတဲ့ မြတ္စလင္ေတြထဲမွာ အၾကမ္းဖက္သူ၊ အေသခံဗုံးခြဲသူဆိုတဲ့ အစြန္းေရာက္သမိုင္း မရွိဘူးေသးပါဘူး။
ဒါေပမယ့္ အၾကမ္းဖက္မႈဆိုတာ စစ္ရဲ႕ တစိတ္တေဒသ ျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးရဲ႕ အဆက္ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးကို ႏိုင္ငံေရးနည္းနဲ႔ မေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့အခါ စစ္ဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးရဲ႕အဆက္အျဖစ္ ေပၚထြက္လာတတ္ပါတယ္။ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈ ဆိုတာကေတာ့ စစ္ရဲ႕အဆက္ပါ။ စစ္ကို စစ္ခ်င္း၊ အင္အားကို အင္အားခ်င္း မယွဥ္သာတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးျပႆနာက မေျပလည္ေသးရင္ ထြက္ေပၚလာတတ္တဲ့ စစ္ပြဲႀကီးရဲ႕ အဆက္ျဖစ္ပါတယ္။ ေခ်ာင္ပိတ္အ႐ိုက္ခံရတဲ့သူေတြဟာ စစ္ကို စစ္ခ်င္း၊ အင္အားကို အင္အားခ်င္း မေျဖရွင္းႏိုင္တဲ့အခါ အေသခံၿပီး အၾကမ္းဖက္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗမာျပည္မွာ မြတ္စလင္ေတြကို ေခ်ာင္ပိတ္႐ိုက္ရင္ တေန႔မွာ သူတို႔ဟာ ဒီနည္းကို သုံးမလာဘူးလို႔ ဘယ္သူမွ အာမမခံႏိုင္ပါဘူး။ ကို္ယ့္အႏၱရာယ္ကိုယ္ ျမင္ၾကပါ။ ကိုယ့္သားသမီးေျမးျမစ္ကို ခ်စ္ခင္ၾကပါ။ သူမ်ားကို သတ္ခ်င္ျဖတ္ခ်င္တာခ်ည္း ေတြးရင္ မွားပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ္ကခ်ည္း သတ္ခြင့္ရလိမ့္မယ္လို႔ မထင္ၾကပါနဲ႔။ ဝဋ္ဆုိတာ လည္တတ္ပါတယ္။ ဘယ္သူမွ တဖက္သတ္ ရာသက္ပန္ အႏိုင္ရ႐ိုး မရွိပါ။ ဒီတိုင္းျပည္မွာ မရွိခဲ့ဖူးတဲ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြသာ အစပ်ိဳး ေပၚေပါက္လာခဲ့ရင္ ေနာင္လာေနာက္သား မ်ဳိးဆက္ေပါင္းမ်ားစြာအထိ ဒုကၡပင္လယ္ေဝၾကပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီအေျခ၊ အဲဒီအဆင့္ထိေရာက္လာရင္၊ ဗုဒၶဘာသာေရာ၊ မြတ္စလင္ေရာ ဘာသာႏွစ္ခုစလုံး အႀကီးအက်ယ္ ဒုကၡေရာက္ၾကပါလိမ့္မယ္။ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား အေျမာ္အျမင္ရွိရွိ ခ်င့္ခ်ိ္န္သုံးသပ္ၾကဖို႔ အခ်ိန္တန္ပါၿပီ။ မဲကိုေမွ်ာ္ၿပီး ေခါင္းေရွာင္ေနတာေတြကိုလည္း ရပ္တန္းက ရပ္ၿပီး သတၱိရွိရွိ တာဝန္ယူၾကဖို႔လည္း သင့္ပါၿပီ။
တကယ္ေတာ့ ဒါေတြအားလုံးဟာ အစိုးရရဲ႕ လက္ခ်က္ေတြခ်ည္းပါပဲ။ ဒါေတြအားလုံးရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ အစိုးရက အဓိက လက္သည္ပါ။ အစိုးရလက္ခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း အစိုးရအၾကံသာျဖစ္ေၾကာင္းကို အရင္ေဆာင္းပါးေတြထဲမွာ အႀကိမ္ႀကိမ္အခါခါ ေထာက္ျပသုံးသပ္ျပခဲ့ၿပီးၿပီမို႔ ဒီေဆာင္းပါးမွာ အက်ယ္မေျပာေတာ့ပါဘူး။ အစိုးရဟာ သူ အာဏာတည္ျမဲဖို႔၊ အတိုက္အခံဒီမိုကေရစီ သမားေတြကို ေသြးခြဲဖို႔၊ ဒီမိုကေရစီသမားေတြနဲ႔ ဗုဒၶဘာသာအၾကားမွာ သပ္လွ်ိဳဖို႔၊ သူတို႔ စစ္အာဏာရွင္အင္အားစုေတြကို ဗုဒၶဘာသာေတြ ေထာက္ခံလာဖို႔အတြက္ ငရဲ မေၾကာက္ ၊ သံသရာ မေၾကာက္ဘဲ ေမွာက္ေမွာက္မွားမွား ေဆာင္ရြက္ေနတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။
သူတို႔သာ ငရဲ မေၾကာက္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ားအျပားကိုလည္း ငရဲက်ေအာင္ အျပစ္က်ဴးလြန္ေအာင္ ေျမႇာက္ေပးဆြေပးေနပါတယ္။ ဒါေတြအားလုံးကို သူတို႔အာဏာရေရး တခုတည္းအတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနတာပါ။ သူတို႔ အာဏာရေရးအတြက္ ငရဲလည္း မေၾကာက္ ၊ သံသရာလည္း မေၾကာက္၊ လူ႔အသက္ လူ႔အေသြး မ်ားစြာကို စေတးရမွာကိုလည္း မေၾကာက္ဘဲ ရက္ရက္စက္စက္ ယုတ္ယုတ္မာမာ ျပဳမူေနတာသာ ျဖစ္ပါတယ္။
စစ္အာဏာရွင္ေတြဟာ အာဏာတခုတည္းကို မက္ေမာ၊ ေမာဟေတြဖုံး၊ အသိဥာဏ္ အမိုက္ေမွာင္ႀကီးက်ျပီး ငရဲလမ္းစဥ္ကို လိုက္တာဟာ တကယ္ေတာ့ ဒါပထမအႀကိမ္ မဟုတ္ပါဘူး။ ပထမအႀကိမ္က သံဃာေတြကို သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ပါ။ အခုတႀကိမ္က ဒုတိယမၸိ ငရဲလမ္းစဥ္ပါ။
ဗုဒၶဘာသာဝင္ သူေတာ္စင္အားလုံး ေမတၱာတရား လက္ကိုင္ထားၿပီး ငရဲကို ေရွာင္ရွားၾကပါစို႔။ မြတ္စလင္ေတြကို ရင္ဝယ္သားသဖြယ္ ေမတၱာပြားမ်ားၾကပါစို႔။ လူမ်ဳိးေပါင္းစုံ၊ ဘာသာေပါင္းစုံ၊ ဒီမိုကေရစီသမားအားလုံး စည္းလုံးညီညြတ္ၾကပါစို႔။
လူအခ်င္းခ်င္း သတ္ျဖတ္ျခင္း၊ ကင္းရွင္းၾကပါေစ ...
ေဇာ္ဝင္း (၈၈ ေက်ာင္းသားေဟာင္း)
ရွင္ေကသဝ
(http://www.myatshu.com မွ မူရင္းသတ္ပံုအတိုင္း ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။)
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လတ္တေလာ ျဖစ္ေနတဲ့ ပဋိပကၡေတြအရ ဦး၀ီရသူကို ဖမ္းလိုက္ရင္ မုန္းတီးေရးတရားေတြ ကြယ္သြားမလားလို႔ ေမးစရာရွိပါတယ္။ မကြယ္ပါဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သူဟာ အခု ျဖစ္ေနတဲ့ မြတ္စလင္မုန္းတီးေရး လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ျပယုဂ္တစ္ခုသာလွ်င္ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ ဒီျပယုဂ္ကို အမွီျပဳၿပီး ေနာက္ဆက္တြဲရလဒ္ေတြကိုလည္း ထည့္စဥ္းစားရပါလိမ့္မယ္။
ျဖစ္တတ္တာကေတာ့ ျပယုဂ္တစ္ခုရဲ ့နာမည္ အရမ္းတက္လာျပီဆိုရင္ အဲဒီ ျပယုဂ္ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ ျပႆနာရဲ႕ အတိမ္အနက္၊ ဇာစ္ျမစ္ စတာေတြဟာ ကြယ္သြားတတ္ပါတယ္။ ေျဖရွင္းနည္းကို စဥ္းစားရာမွာလည္း အဲဒီ အရင္းခံအေၾကာင္းေတြကို ဖယ္ဖို႔ ေမ့ေနတတ္ၾကပါတယ္။ ဒီၾကားထဲ နာမည္ယူခ်င္တဲ့ သူေတြ ကလည္း ဒီျပယုဂ္ကိုသံုးျပီး နာမည္ယူသြားနုိင္ပါေသးတယ္။
ဦး၀ီရသူဟာ သူကိုယ္တိုင္ ဒီအမုန္းတရားေတြကို နွစ္နွစ္ကာကာ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္လို႔ဆိုတာ ျငင္းစရာ မရွိပါဘူး။ အခုအင္တာနက္မွာ ျပန္႔ေနတဲ့ သူေထာင္မက်ခင္က ဘုန္းၾကီးေတြကို ေဟာတဲ့ ကုလားေတြကို ေနစရာမရွိေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုတာကို ၾကည့္ရင္၊ လာသမွ် နုိင္ငံတကာက သတင္းေထာက္ေတြကို ျမန္မာဘင္လာဒင္ ဆိုျပီး ၀ံ့ၾကြားစြာေျပာေနတာကို ၾကည့္ရင္၊ ရွိသမွ်အားအင္ ကုန္ပေစ ခန္းပေစဆိုျပီး တျပည္လံုး အမုန္းမီး ဟုန္းဟုန္းေတာက္ေအာင္ လုိက္ေျပာေနတာကို ၾကည့္ရင္ သိနုိင္ပါတယ္။ မုန္းတီးေရး သရဏံ ဂစၧာမိ လုပ္ေနတာ အခုဆိုရင္ တကမၻာလံုးလည္း သိေနပါျပီ။
ဦး၀ီရသူကို ျပယုဂ္အျဖစ္ တင္ေပးလိုက္တဲ အဓိက အေၾကာင္းကေတာ့ ေခတ္အဆက္ဆက္ ဘာသာ ေရးနွင့္ လူမ်ိဳးေရးနွိပ္ကြပ္မွဳသမိုင္းအေမြဆိုးကို ဆက္ျပီး လက္ခံကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ ့စစ္တပ္အေျချပဳ အာဏာရ အစိုးရအဖဲြ ့ၾကီးပါပဲ။
“ထြက္လမ္းကေတာ့ ဆန္႔က်င္ပါ။ မတရားမႈကို ဆန္႔က်င္ပါ။ လူအခ်င္းခ်င္း အားသာလို႔ ဗုိလ္က်မႈကို ဆန္႔က်င္ပါ။ မုန္းတီးေရးတရားေဟာသူေတြဟာ ဘာအ၀တ္ပဲ ၀တ္ထား၀တ္ထား သူတို႔ကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဆန္႔က်င္ျပလုိက္ပါ။ မတရားတဲ့ ၂၀၀၈ ဥပေဒႀကီးကို ဆန္႔က်င္ပါ။ ျပယုဂ္ကိုလည္း ဆန္႔က်င္ပါ။ မတရားမႈကုိ ႀကိဳးကိုင္ထားသူေတြ၊ ေနာက္က လက္ေတြ စနစ္ေတြ ၿပိဳက်တဲ့အထိကို ႐ႈတ္ခ်ၿပီး ဆန္႔က်င္ျပလုိက္ပါ။”
စစ္တပုိင္းအစိုးရက ဦး၀ီရသူကို လႊတ္ေပးထားတာကေတာ့ ရွင္းပါတယ္။ သူတို႕ထဲက ဦးေအာင္ေသာင္းလို လူတေယာက္နဲ႔ ပတ္သက္ေနလို႔၊ ဦးခင္ညြန္႕လိုလူတေယာက္နဲ႔ ပတ္သက္ေနလို႕ ေျပာခ်င္ရင္လည္းေျပာနုိင္ပါတယ္။ မပတ္သက္လည္း သူတို႕က လႊတ္ထားမွာပါပဲ။ ဒီအစိုးရဟာ စစ္တပ္အစိုးရ၊ တစ္နည္းေျပာရင္ လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္းေတြကို လြတ္လပ္ေရးရျပီးကတည္းက ေခ်းခါးအူမပါမက်န္ ဘယ္လို ဖန္တီးရမယ္ ဘယ္လိုျဖန္႕ရမယ္ ဆိုတာကို ေနာေၾကေနေအာင္သိေနတဲ ့ အစိုးရဆိုတာ မေမ့ဖို ့လိုပါတယ္။ ဒီလိုအဓိကရုဏ္းေတြဟာ သူတို႔ရဲ႕အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို လြယ္ကူေစတယ္ဆိုတာ အေမေမြးကတည္းက သိတဲ့လူေတြလို႔ကို ဆိုနုိင္ေကာင္းပါတယ္။ ဘယ္လိုနည္းနဲ ့လြယ္ကူေစသလဲ။
အာဏာလက္ကိုင္အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြဟာ ဒီမုိကေရစီရွိပါတယ္ဆိုတဲ့ နုိင္ငံမ်ားမွာေတာင္ အအုပ္ခ်ဳပ္ခံသူေတြကို တစ္နည္းမဟုတ္တစ္နည္း ထိန္းရပါတယ္။ ထိန္းတဲ့နည္းထဲမွာ အလြယ္ဆံုးကေတာ့ လူေတြကို တခုခုကို ေၾကာက္ေနေအာင္ အျမဲလုပ္ထားရတာပါပဲ။ အေမရိကန္နုိင္ငံမွာဆို သမၼတ အဆက္ဆက္ရဲ႕ လူေတြကုိေၾကာက္ေနေစတဲ့ အရာေတြကေတာ့ အသားအေရာင္မတူတဲ့သူေတြ၊ ကြန္ျမဴနစ္္ေတြနဲ႔ မြတ္စလင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြပါပဲ။ အာဏာရွင္နုိင္ငံေတြမွာေတာ့ အဲဒီေၾကာက္စရာတစ္ခုခုဟာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္ ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ လူေတြဟာ အာဏာရွင္အစိုးရေတြကို ေၾကာက္ေနရတဲ ့အဆင့္ကို ေက်ာ္သြားရင္ ျပန္ကန္ ေပါက္ကြဲထြက္တတ္ပါတယ္။ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံုကိုျပန္ၾကည့္ရင္ သိပါလိမ့္မယ္။ ဒီေတာ့ အျခားေၾကာက္စရာေကာင္းတာ တစ္ခုခုကို ဖန္တီးျပျပီး အအုပ္ခ်ဳပ္ခံ လူေတြကို အာရုံလႊဲရပါတယ္။ လူအမ်ားစုကို အာရုံလႊဲရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ လူေတြၾကားထဲ လူအမ်ားနဲ႔ မတူတဲ့အရာေတြကို ေၾကက္စရာ ဒါမွမဟုတ္ နွိမ္စရာအျဖစ္ လက္ညွဳိးထိုးျပရပါတယ္။ အလြယ္ဆံုးက အသားအေရာင္ပါ။ အသားအေရာင္ မတူရင္ ရန္သူလိုျ့မင္ေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳး လိွမ့္လီဆယ္ ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက လူတန္းစားပါ။ ဆင္းရဲရင္ မဟုတ္တာလုပ္မယ္ဆိုျပီး သိမ္းသြင္းထားရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက နုိင္ငံသားျဖစ္တာမျဖစ္တာပါ။ ေနာက္တစ္ခုက လူမ်ိဳးပါ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ဘာသာေရးပါ။ ေနာက္တစ္ခုက က်ား၊ မခဲြျခားသတ္မွတ္မွဳအေပၚ အျမတ္ထုတ္တာပါ။
အေမရိကန္နဲ႔ ေတာင္အာဖရိကနုိင္ငံ သမိုင္းေတြဟာ အသားအေရာင္ခြဲျခားအုပ္ခ်ဳပ္မႈရဲ႕ သမိုင္းေတြပါ။ လူမ်ိဳးေရးနဲ႔ ခဲြျခားအုပ္ခ်ဳပ္မႈရဲ႕ သမုိင္းသက္ေသကေတာ့ ဂ်ဴးသန္းေပါင္းမ်ားစြာကို သတ္ေစခဲ့တဲ့ ဟစ္တလာေခတ္ ဂ်ာမန္နုိင္ငံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးပါပဲ။ ဘာသာေရးနွင့္ နွိပ္ကြပ္မႈကေတာ့ ဥေရာပသမိုင္းေတြနဲ႔ ျမန္မာနုိင္ငံ ကိုလိုနီေခတ္၊ ပါလီမန္ေခတ္၊ စစ္အာဏာရွင္ အဆက္ဆက္ ေခတ္သမိုင္းေတြပါပဲ။ ယေန႕ေခတ္မွာလည္း သတင္းေတြ နားေထာင္ၾကည့္ရင္ ၾကားေနရဆဲပါပဲ။ လူတန္းစားနဲ႔ စီးပြားေရး၊ နုိင္ငံသား၊ က်ား၊ မ ခဲြ တာေတြကေတာ့ တိုးတက္တဲ့ နုိင္ငံေတြေရာ မတိုးတက္တဲ့ နုိင္ငံေတြမွာေရာ၊ ဒီမုိကေရစီနုိင္ငံေတြေရာ၊ အာဏာရွင္နုိင္ငံေတြမွာပါ ေတြ႕ရတဲ့ ယေန႕ေခတ္ျပိဳင္မွတ္တမ္းေတြလို ့ ေျပာလို ့ရပါတယ္။
ဒီလို အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြက သူတို႔ အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ့သူေတြကို အခ်င္းခ်င္းခဲြျမင္ေစဖို႔ လီဆယ္တဲ့ အရာေတြဟာ လူမ်ားစု ပိုင္ဆုိင္တဲ့ ဒါမွမဟုတ္ လူမ်ားစုကို အားသာေစတဲ့ အရာေတြပဲ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ (ဥပမာ နုိင္ငံသား ျဖစ္တာမျဖစ္တာမွာ အမ်ားစုဟာ နုိင္ငံသားျဖစ္ျပီးသားဆိုေတာ့ ဒီအေၾကာင္းနဲ႔ ရန္တိုက္ရင္ ဘယ္သူေတြ ကိုယ့္ဘက္ပါမယ္ဆိုတာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရတိုင္း သိပါတယ္။) ဒါမွလည္း လူအမ်ားစုက အုပ္ခ်ဳပ္သူရဲ ႕ အာဏာလက္ကိုင္တုတ္ကို ျပန္မခ်ိဳးဘဲ လူနည္းစုကိုသာ ခ်ိဳးမွာမို ့ပါ။
ျမန္မာနုိင္ငံကို ျပန္ၾကည့္ရေအာင္။ ရွစ္ေလးလံုး အေရးေတာ္ပံု မျဖစ္ခင္ ေတာင္ၾကီးမွာ ဘာသာေရး အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ျပီး အာရုံလႊဲဖို႔ ဦးေန၀င္း အစိုးရၾကိဳးစားတာ သက္ေသတစ္ခုပါ။ အဲဒီတုန္းက သူ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး။ အခု လက္ရွိ စစ္တပိုင္း အစိုးရကေတာ့ ဒီကိစၥမွာ ေအာင္ျမင္မႈ သရဖူတစ္ခုျပီးတစ္ခု ေဆာင္းေနပါျပီ။ ဦး၀ီရသူကို တစ္ဆင့္ခံ သံုးဖို႔ (သိသိခ်ည္းနဲ႔ လႊတ္ထားေပးတာလည္း သံုး နည္းတစ္ခုပါပဲ။) အၾကံ ေအာင္ျမင္သြားတယ္လို ့ေျပာလို႕ရပါျပီ။
ေနာက္ထပ္ စစ္တစ္ပိုင္းအစိုးရ ရသြားတဲ့ အျမတ္ေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါေသးတယ္။ အခု နိုင္ငံတကာ စာနယ္ဇင္းေတြမွာ ဦး၀ီရသူ အေၾကာင္းေျပာရင္ အျမဲပါပါလာတတ္တဲ့ အခုလို သူေျပာခ်င္သလို ေျပာလို႕ရတာ နွစ္မ်ားစြာ ပိတ္ထားတာကို ဖြင့္ေပးလုိက္လို႔၊ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုခြင့္ရသြားလို႔ စသျဖင့္ပါ။ ဒါကိုၾကည့္ရင္ ဟုတ္သလုိလို ရွိတတ္ပါတယ္။ အမွန္ကေတာ့ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ခဲြျခားေစတဲ့ ေသြးထိုးလံႈ႕ေဆာ္မႈေတြကို စစ္တပ္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ ေခတ္အဆက္ဆက္ အစိုးရပိုင္ စာနယ္ဇင္းေတြ ျမန္မာ့အသံကေန က်ယ္က်ယ္ျပန္ ့ျပန္ ့လုပ္ခဲ့တာ သတင္းစာေတြ ျပန္ဖတ္ရင္ ေတြ႕ပါလိမ့္မယ္။ အခုကေတာ့ ေသြးထိုးလံႈ႕ေဆာ္မႈကို နုိင္ငံေတာ္ပိုင္ကေန ဦး၀ီရသူကို ေစ်းကြက္စီးပြားေရး စနစ္နဲ႕အညီ ပုဂၢလိကပိုင္ ေပးလုိက္တာပါ။ (အျခား စာနယ္ဇင္းေတြကိုလည္း ဒီကိစၥအတြက္ ပုဂၢလိကပိုင္ေပးလုိက္ ျပီးပါျပီ။ အလဲဗင္းတို႕ ဗိြဳက္တို ့ဖတ္ၾကည့္ၾကပါ။) ၂၀၀၃ မွာ ဘာလို႔ ဦး၀ီရသူကိုဖမ္းခဲ့သလဲ။ သူေျပာတာကို မၾကိဳက္လို ့မဟုတ္ပါဘူး။ တျခား အေၾကာင္းတစ္ခုခုေၾကာင့္ပါ။ NLD နဲ ့ အတိုက္အခံကို အျပတ္ေခ်မယ္ဆိုျပီး သူ ့ကို ၀င္မရွဳပ္ေအာင္လည္း ျဖစ္နုိင္ပါတယ္။ ေနာင္ လုိမွသံုးဖို႕ဆိုျပီး ေထာင္ထဲမွာ ဥ ထားတာလည္း ျဖစ္နုိင္တာပါပဲ။
ဦး၀ီရသူကို မဖမ္းပဲထားလို႔ အခု လက္ရွိ အစိုးရ ရမယ့္ ေနာက္ထပ္အျမတ္တစ္ခု ရွိပါေသးတယ္။ ၾကာၾကာလႊတ္ထားျပီးမွ ဖမ္းျပလုိက္ျပီး အသားလြတ္ နာမည္၀င္ယူနုိင္တဲ ့ အျမတ္ပါ။ ေသြးထိုးလံႈ႕ေဆာ္တဲ့ စီးပြားေရးကို ပိုင္ပိုင္နုိင္နုိင္ လုပ္နုိင္တဲ့သူေတြကို ေတြ႕တဲ့အခ်ိန္၊ လူေတြက ဒီေရာင္းကုန္ကို စားတာေသခ်ာသြားျပီဆိုတဲ့ အခ်ိန္မွာဆိုရင္ ဖမ္းျပပါလိမ့္မယ္။ အခုလည္း အဲလိုအခ်ိန္ေရာက္ေနျပီဆိုတာ ၈၈၈၈ က ကိုကိုၾကီးရဲ ့အမ်ိဳးသားေရး စကားေတြ၊ ပုဂၢလိကပိုင္ သတင္းစာေတြရဲ ့ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး ခြဲျခားနွိပ္ကြပ္တဲ့စကားေတြက ျပေနပါျပီ။
ေနာက္ အျမတ္တစ္ခုရွိပါေသးတယ္။ အခုကာလကို တကယ့္ ဒီမိုကေရစီလို ့ထင္ေနသူေတြအတြက္ ဒီမိုကေရစီဆိုတာ လူေတြ သတ္ျဖတ္ေနတာပါလို႕ ထင္သြားေစျပီး စစ္တပ္က အခ်ိန္မေရြး ျပန္ေရွ႕ထြက္နုိင္ ေဘာင္းဘီျပန္၀တ္နုိင္တဲ့ အခြင့္ပါ။ ၾကံ႕ဖြံ႕ပါတီကို ဖ်က္လိုက္လည္း သူတို႕အတြက္ အရံႈးမရွိပါဘူး။ အကုန္အျငိမ္းစားေပး၊ ေနာင္စစ္မ်ိဳးဆက္က အဆင္သင့္ပါ။ အခု လႊတ္ေတာ္တက္ေနတဲ့ စစ္ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းမ်ားဟာ ေနာင္တစ္ေခတ္ရဲ ့ စစ္သည္မ်ားပါပဲ။ အေျခခံဥပေဒကို မဖ်က္ဘဲ အာဏာသိမ္းနုိင္ပါတယ္။ (အမွန္ေတာ့ အခုကာလဟာ စစ္တပ္က အစစျပင္ဆင္ျပီးမွ ပံုစံတစ္မ်ိဳးနဲ ့အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးတစ္မ်ိဳးပါပဲ။)
ေနာက္ တစ္ခုရွိပါေသးတယ္။ စစ္တပ္နဲ ့အတူ အာဏာေရာ ၾသဇာပါရွိတဲ ့ အဖဲြ ့အစည္းဆိုလို သံဃာ့ အဖဲြ ့အစည္းပဲရိွပါတယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္ခံလူေတြက သမိုင္းကို ေမ့ေပမယ့္ စစ္တပ္က မေမ့ပါဘူး။ ၂၀၀၇ မွာ သူတို႕ကို သံဃာေတြက အားစမ္းတာကို မေက်ပါဘူး။ ဦး၀ီရသူေၾကာင့္ သံဃာ့အဖဲြ ့အစည္း အခု နာမည္ပ်က္ေနပါျပီ။ဒါကိုေတာ့ စစ္တပိုင္းအစိုးရရဲ ့ေနာက္ေၾကာင္းျပန္ လက္စားေခ်မႈလို႔ ေျပာလို႕ရပါတယ္။
စစ္တပိုင္း အစိုးရရဲ႕ အျမတ္တိုင္းဟာ ျပည္သူျပည္သား လူမ်ားစုေရာ လူနည္းစုေတြအတြက္ပါ ဘယ္အခ်ိန္မဆို အရွဳံးခ်ည္းပါပဲ။ ဘာေတြရွံဳးသလဲ။ လူမ်ိဳးေရး ဘာသာေရး ခြဲျခားနွိပ္ကြပ္လိုစိတ္ကို လက္ခံအားေပးလုိက္တာနဲ႕ ပထမဆံုး အရွံဳးကေတာ့ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ ျမင့္ျမတ္မႈနဲ႕ လဲေပးလုိက္ရတဲ့ မုန္းတီးေရးတရားေတြကို ရင္ထဲ အသည္းထဲ သိုေလွာင္မိတဲ့ အရွံဳးပါပဲ။ လူမ်ားစုေတြအတြက္ကေတာ့ ဒီမုန္းတီးေရးဥာဥ္ေၾကာင့္ ဘယ္လူနည္းစုကိုမဆို မုန္းဖို ့ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနျခင္းဟာလည္း ကိုယ့္အနာဂတ္ကိုပါ ေရာင္းထားတဲ့ အရွံဳးပါပဲ။ ေနာက္ဆံုး အုပ္ခ်ဳပ္သူေတြရဲ ့စီးပြားေရး၊ နုိင္ငံေရး မတရားမႈေတြကို မျမင္နုိင္ေတာ့ဘဲ လူအခ်င္းခ်င္း သတ္တဲ့ဆီထိ ေရာက္ပါ့မယ္။ အခုလည္း အစျပဳေနပါျပီ။
ထြက္လမ္းကေတာ့ ဆန္႔က်င္ပါ။ မတရားမႈကို ဆန္႔က်င္ပါ။ လူအခ်င္းခ်င္း အားသာလို႕ ဗုိလ္က်မႈကို ဆန္႔က်င္ပါ။ မုန္းတီးေရးတရားေဟာသူေတြဟာ ဘာအ၀တ္ပဲ ၀တ္ထား၀တ္ထား သူတို႕ကို ျပတ္ျပတ္သားသား ဆန္႔က်င္ျပလုိက္ပါ။ မတရားတဲ ့ ၂၀၀၈ ဥပေဒၾကီးကိုဆန္႔က်င္ပါ။ ျပယုဂ္ကိုလည္း ဆန္႔က်င္ပါ။ မတရားမႈကုိ ၾကိဳးကိုင္ထားသူေတြ၊ ေနာက္က လက္ေတြ စနစ္ေတြ ျပိဳက်တဲ ့အထိကို ရွံဳ႕ခ်ျပီး ဆန္႔က်င္ျပလုိက္ပါ။
ရွင္ေကသဝ
ဗိုလ္ေရႊမန္းနဲ႔ ကာလံု
တူေမာင္ညိဳ
ေဒါက္တာဆိတ္ဖြားကို မေဖာ္ထုတ္ႏုိင္ခဲ့ၾကေသာ္လည္း (ကာလံု) ကိုေတာ့ ပြဲထုတ္လာခဲ့ၿပီ။
သမၼတ (ဗိုလ္) ဦးသိန္းစိ္န္ပင္ ထုတ္မေျပာခ့ဲေသာ (ကာလံု) အေၾကာင္းႏွင့္ (ကာလံု) အစည္းအေဝးေခၚဖုိ႔ စေျပာလာသူ၊ (ကာလံု) ကို ေျဗာင္ပြဲထုတ္လာသူမွာ အေမရိကန္မွ ပူပူေႏြးေႏြးျပန္လာသူ ဗိုလ္ေရႊမန္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခ်က္က (ကာလံု) အပါအဝင္ ေသာ့ခ်က္ေနမ်ားကို သူ႔လက္ထဲမွာ ကိုင္ထားလိုက္ၿပီျဖစ္တယ္ဆိုတာ အားလံုးကို ေျပာလုိက္တာနဲ႔ ျပလိုက္တာလုိ႔ ပထမအခ်က္အေနနဲ႔ ယူဆပါတယ္။ ဒုတိယအခ်က္ကေတာ့ (ကာလံု) ေျဗာင္လႈပ္ရွားလည္ပတ္ေတာ့မယ္လို႔ ေၾကညာတာပါပဲ။ ၿပီးေတာ့ ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီထဲမွာ ဝါစဥ္အရ ဥကၠ႒ရာထူး ဗိုလ္ေရႊမန္း ယူပါလို႔ သမၼတ (ဗုိလ္) ဦးသိန္းစိန္က လႊဲအပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ အခုလို (ကာလံု) ကိစၥေတြ အသံထြက္လာတာပါ။ ေပၚေပါက္လာတာပါ။
ဗိုလ္သိန္းစိန္က ပါတီဥကၠ႒ရာထူးကို ဗုိလ္ေရႊမန္းကို လႊဲေပးလုိက္ျခင္းဟာ ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီထဲမွာ ဗိုလ္သိန္းစိန္အခန္း ကုန္ဆံုးသြားၿပီဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္လည္းျဖစ္ပါတယ္။ ၾကံ႕ဖြံ႔ပါတီဆိုတာ အျခားေသာ ဒီမုိကေရစီပါတီေတြလို ပါတီဝင္ထုရဲ႕ မဲဆႏၵနဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ကို ဒီမိုကေရစီနည္းက်တင္ ေရြးခ်ယ္တင္ေျမႇာက္ၾကတာ မဟုတ္ဘူး။ စစ္တပ္ပံုစံအတုိင္း ဖြဲ႔စည္းထားတာျဖစ္ၿပီး စီနီယာက ကြန္မင္ဒါလုပ္တဲ့ သေဘာပဲျဖစ္တယ္။ (buttom up) မဟုတ္ဘူး။ (Top down) ပဲ ျဖစ္တယ္။ အတိတ္က (မဆလ) ပါတီ လုပ္ခဲ့သလိုေပါ့။
စီနီယာျဖစ္တဲ့ ဗုိလ္ေရႊမန္းဟာ ေသာ့ခ်က္က်တဲ့ေနရာေတြကို ကိုင္ထားတာ ေတြ႔ရမယ္။
ၾကံ႕ဖြ႔ံပါတီဥကၠ႒
ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒
ကာလံု အဖြဲ႔ဝင္
ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ (ဒုတိယ) သက္တမ္းအတြက္ နာယက
ဒါ့အျပင္ ၂၀၁၅ မွာ “သမၼတလုပ္မည္”ဟု ေျပာထားသူ (သမၼတထက္ ျမင့္တာရွိ လည္း လုပ္ခ်င္တယ္လို႔ ေျပာသူျဖစ္တယ္)
က်ေနာ့္ယူဆခ်က္ကေတာ့ ပါတီဥကၠ႒ကေန အရာရာကို စီမံကြပ္ကဲေနရာခ်ထားေနတာ ျဖစ္တယ္ဆုိတဲ့ အခ်က္ပဲ ျဖစ္တယ္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနနဲ႔ သမၼတ (ဗိုလ္) သိန္းစိန္ကို ခ်ီးမြန္းေနရာကေန လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဗိုလ္ေရႊမန္း ဘက္ေျပာင္းခ်ီးမြန္းတာကိုလည္း ထည့္စဥ္းစားမိပါတယ္။ ဗိုလ္သိန္းစိန္ထက္ ဗိုလ္ေရႊမန္းက ပိုၿပီး အခရာက်တယ္ ဆုိတဲ့အခ်က္ကို ေစာေစာရိပ္မိသြားပံုရပါတယ္။
ဗိုလ္ေရႊမန္း ေျပာတာေတြကို ၾကည့္လုိက္ေတာ့ ကာလံုအစည္းေဝး အျမန္ေခၚေပးရန္၊ လႊတ္ေတာ္အစည္းအေဝး က်င္းပေနစဥ္ ကာလအတြင္း (ကာလံု) အစည္းအေဝး တပတ္တႀကိမ္ လုပ္ရန္ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၁ ဦး ရွိတဲ့ (ကာလံု) တန္းစီဇယားအရဆုိရင္ ဗိုလ္ေရႊမန္းအထက္မွာ သမၼတနဲ႔ ဒုတိယသမၼတ ႏွစ္ဦးပဲ ရွိပါတယ္။ ဒါကလည္း ဖြဲ႔စည္းမႈသေဘာအရ ဟန္ျပ႐ုပ္ျပသေဘာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ (ကာလံု) ရဲ႕ တကယ့္အာဏာနဲ႔ လုပ္ပုိင္ခြင့္က ဗိုလ္ေရႊမန္းလက္ထဲမွာ ရွိေနတာ ျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဇူလုိင္လ ၁ ရက္ေန႔က လုပ္ခဲ့တဲ့ (ကာလံု) အစည္းအေဝးက ကာခ်ဳပ္ မပါတဲ့ (ကာလံု) အစည္းအေဝး ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ကာခ်ဳပ္ ဗိုလ္မင္းေအာင္လည္းဟာ ရင္ခြင္ပုိက္ ဦးစီးခ်ဳပ္ကေလးသာျဖစ္ပါတယ္။ သူလည္း အမတ္ခ်ဳပ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ဗိုလ္ေရႊမန္းအမိန္႔ကို နာခံရပံုေပၚပါတယ္။ ဗုိလ္ေရႊမန္း ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆုိခ်က္ေတြက အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး/ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥမ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းေတြမွာ သံုးစြဲေနတဲ့ ေငြေရးေၾကးေရးကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ေနပါတယ္။ ဗုိလ္ေရႊမန္းက သူ႔ အာေဘာ္ကို အခုလုိ ေဖာ္ထုတ္ထားပါတယ္။
“အခ်ိဳ႕ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးရမည့္ ကိစၥရပ္မ်ားတြင္ မလိုလားအပ္ေသာ ကိစၥမ်ားႏွင့္ ေဘးထြက္ဆုိးက်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေၾကာင္းကို ျပည္သူမ်ားအတြင္းႏွင့္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအတြင္း တင္ျပလာမႈမ်ား ရွိပါသည္” တဲ့။
ျပည္သူေတြက ဘယ္လိုတင္ျပသလဲ။ မည္သည့္ၿမိဳ႕နယ္က လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဘယ္သူက ဘယ္လိုအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ တင္ျပလာသလဲ ဆုိတာ ရွင္းျပဖုိ႔ လုိအပ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ဥကၠ႒ ဗိုလ္ေရႊမန္းအေနနဲ႔ ဟုိလိုလုိ ဒီလိုလို ေျပာေနမယ့္အစား တည့္တည့္တန္းတန္း ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဖုိ႔ လိုပါတယ္။ သမၼတလုပ္ခ်င္တယ္လုိ႔ ေျပာသလိုမ်ိဳး ရွင္းရွင္းဘြင္းဘြင္း ေျပာေစခ်င္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ား။ အထူးသျဖင့္ ဒီမုိကေရစီအေရး၊ အေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စု တည္ေဆာက္ေရး လိုလားတဲ့ ႏုိင္ငံေရးပါတီမ်ားမွ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအေနျဖင့္ ျပည္သူမ်ားကုိယ္စား ေမးခြန္းထုတ္ၾကဖို႔ လိုပါတယ္။ ဆန္းစစ္ေဝဖန္ၾကဖို႔နဲ႔ သေဘာထားအျမင္ေတြ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုၾကဖုိ႔ လိုပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိစၥေတြကို ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟုိေကာ္မတီက ႀကိဳးကုိင္စီမံေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီ ဗဟုိေကာ္မတီ ၁၁ ဦးထဲမွာ ဗိုလ္ေရႊမန္းလည္း တေယာက္အပါအဝင္ျဖစ္တယ္။ အဲဒီ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး ဗဟုိေကာ္မတီရဲ႕ေအာက္မွာ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ ရွိပါတယ္။ ဗိုလ္ေအာင္မင္းဟာ လုပ္ငန္းေကာ္မတီထဲမွ ဒုတိယဥကၠ႒မ်ားအနက္ တဦးသာလွ်င္ ျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ေအာင္မင္းနဲ႔ သူ႔ေနာက္ေတာ္ပါ MPC ႐ံုးက ႐ံုးလုလင္ေတြဟာလည္း တခ်ိန္က ဒီမိုကေရစီေရးည ေအာ္ခဲ့သူေတြ၊ ABSDF မွာ ဗဟုိေကာ္မတီဝင္ျဖစ္ခဲ့ဖူးသူေတြ ျဖစ္တယ္။ MPC ႐ံုးဆိုတာလည္း ႏိုင္ငံျခားဒိုနာေတြရဲ႕ ပ႐ိုပိုဆယ္ေငြနဲ႔ ဖြင့္ထားတာပဲ။ ဒါေၾကာင့္ ဦးေအာင္မင္းပဲျဖစ္ျဖစ္၊ MPC ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ MPC က ႐ံုးလုလင္ေတြပဲျဖစ္ျဖစ္ ဗဟိုေကာ္မတီက ၫြန္ၾကားတာ/ခုိင္းတာ လုပ္ရတာပဲ။ သူတို႔သေဘာနဲ႔သူတုိ႔ ထြင္ၿပီး ေျပာလုိ႔၊ လုပ္လု႔ိရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ မဆုိင္တာ ေျပာမိ/လုပ္မိတာနဲ႔ အလုပ္က ျပဳတ္သြားမွာေပါ့။ ဒါမွမဟုတ္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ေတြ႔တဲ့အခါ ဗိုလ္ေအာင္မင္း မဂၤလာယူေနတာေတြ၊ ဗုိလ္ေအာင္မင္းရဲ႕အာလူးေတြကို ဗိုလ္ေရႊမန္း ဘဝင္မက်ေလသလား။
သုိ႔မဟုတ္ သမၼတဦးသိန္းစိန္၊ ဗိုလ္ေအာင္မင္းတုိ႔ ေလပစ္ေနၾကတဲ့ “တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္ (Nationwide Ceasefire Accord ) ကိစၥ” ကို ဗိုလ္ေရႊမန္း မလိုလားေလသလား။ ဦးေအာင္မင္းက လႊတ္ေတာ္မွာ တင္ျပခဲ့တဲ့ “တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္” ကိစၥကို သမၼတ (ဗုိလ္) ဦးသိန္းစိန္ရဲ႕ လစဥ္ေရဒီယိုမိန္႔ခြန္းမွာ ထည့္မေျပာသြားတာကလည္း စဥ္းစားစရာပါ။ ဒါ့အျပင္ လတ္တေလာ ေပၚေပါက္လာတဲ့ UWSP စစ္ေရးတင္းမာလာမႈကလည္း “တႏိုင္ငံလံုး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူညီခ်က္” မျပဳလုပ္ႏုိင္ေရးအတြက္ ခ်ိန္ကုိက္ေဖာ္ထုတ္လာတဲ့ အဖုအထစ္တခုအျဖစ္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားစရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအဖုအထစ္ကို ဖန္တီးေဖာ္ထုတ္လာသူဟာ စစ္တပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္နဲ႔ (ကာလံု) အစည္းအေဝးမွာ ေျပာတဲ့ ဗိုလ္ေရႊမန္း အလိုမက်မႈ ဘယ္အတုိင္းအတာထိ ဆက္စပ္ေနသလဲ။
တူေမာင္ညိဳ
၂၀၁၃ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လ ၄ ရက္
ဒုကၡသည္ေတြအိမ္ျပန္ႏုိင္ေရး အစိုးရတာဝန္ရွိေၾကာင္း ဦးေအာင္မင္းေျပာ
ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း
21.06.2013
အစိုးရအဖြဲ႔၀င္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးေတြ တက္ေရာက္တဲ့ ပထမဆံုး ကမာၻ႔ဒုကၡသည္မ်ားေန႔ အခမ္းအနားတစ္ခုကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ျမန္မာ့ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျပန္လည္ထူေထာင္ေရး ဗဟိုဌာန (MPC) မွာ ဇြန္လ ၂၁ ရက္၊ ေသာၾကာေန႔က က်င္းပခဲ့ပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ အစိုးရရဲ႕သေဘာထားဟာ ေျပာင္းလဲေနၿပီျဖစ္ၿပီး ဒုကၡသည္ေတြ ေဘးအႏၲရာယ္ကင္းကင္း ဘ၀ လံုလံုၿခံၿခံဳနဲ႔ အိမ္ျပန္လာႏုိင္ေရးအတြက္ အစိုးရမွာတာ၀န္ရွိတယ္လုိ႔ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီးတစ္ဦးကေျပာပါတယ္။ ဒုကၡသည္ေတြ အိမ္ျပန္ေရးဟာ သူတို႔ကိုယ္တိုင္သာ ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ကိစၥျဖစ္တယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးကလည္း ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံုကုိ အခမ္းအနားကိုယ္တိုင္သြားခဲ့တဲ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ကေန သတင္းေပးပို႔ထားပါတယ္။
ျမန္မာအစိုးရဟာ တစ္ခ်ိန္တုန္းက ဒုကၡသည္ေတြကို အသိအမွတ္မျပဳခဲ့ဘဲ ေသာင္းက်န္းသူ အဖ်က္သမားေတြရဲ႕ မိသားစု ေတြဆိုၿပီးေတာ့ ေခၚဆိုသံုးႏႈန္းခဲ့ဖူးသလို ဒုကၡသည္ေတြ ေနရပ္ရင္း ျပန္ႏိုင္ေရးကိစၥကိုလည္း ဘယ္တုန္းကမွ ေျပာဆို ေဆြးေႏြး တာ မရွိခဲ့ဖူးပါဘူး။ အခုေတာ့ တုိင္းျပည္မွာ အေျပာင္းအလဲေတြျဖစ္ေနသလို ဒုကၡသည္ေတြနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အစိုးရရဲ႕သေဘာထား ဟာလည္း ေျပာင္းလဲေနပါၿပီလို႔ ကမာၻ႔ဒုကၡသည္မ်ားေန႔အခမ္းအနား ကိုယ္တိုင္တက္ေရာက္လာသူ သမၼတ႐ုံုး ျပည္ေထာင္စု ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းက ေျပာပါတယ္။
“အခု က်ေနာ္တို႔အစိုးရလက္ထက္မွာ Refugee ကို လက္ခံပါတယ္။ IDP ကို လက္ခံပါတယ္။ Migrant Worker ကို က်ေနာ္တို႔ လက္ခံပါတယ္။ ဒါေတြဟာ က်ေနာ္တို႔ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္းေတြပဲ ျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္တို႔သားသမီးေတြပဲျဖစ္တယ္။ ဒါေတြအတြက္ လုပ္ရမယ့္တာဝန္က ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ႕ တာဝန္ပဲျဖစ္ပါတယ္။ အခုလည္း ခင္ဗ်ားတုိ႔ျမင္လိမ့္မယ္။ လုပ္ကိုင္ေနတာ။ မေလးရွားမွာလည္း ျပႆနာျဖစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဆီက ဒု-ဝန္ႀကီး ဦးဇင္ေယာ္တို႔ သြားၿပီးေဆာင္ရြက္တာေတြကို ခင္ဗ်ားတို႔ ျမင္ေတြ႔ရမွာျဖစ္တယ္။ က်ေနာ္ေျပာခ်င္တာေတာ့ စနစ္ေတြ ေျပာင္းပါၿပီ။ ေခတ္ေတြေျပာင္းပါၿပီ။ အမွန္ကို အမွန္အတိုင္းပဲ လက္ခံရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတိုင္းပဲ က်ေနာ္တုိ႔ ဆက္လက္ၿပီး ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။”
ကိုယ့္အိုးအိမ္ေတြကိုစြန္႔ခြာၿပီး ထြက္ေျပးၾကသူေတြဟာ သူတို႔နယ္ေျမမွာ အသက္အႏၲရာယ္ လံုခံဳမႈမရွိ၊ ဘ၀လံုျခံဳမႈမရွိလို႔ ထြက္ေျပးသြားၾကတာျဖစ္ၿပီး လံုျခံဳမႈရိွရင္ ျပန္လာၾကမွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ စနစ္တက် ေဘးအႏၲရာယ္မရွိ ဘ၀လံုလံုျခံဳျခံဳနဲ႔ ျပန္လာႏုိင္ ေအာင္လုပ္ေပးဖို႔ အစိုးရမွာတာ၀န္ရွိပါတယ္လို႔လည္း ၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္းက ေျပာပါတယ္။ အဲဒီလိုအေျခအေနေတြ ဖန္တီး တာမွာ တိုးတက္မႈ ဘယ္ေလာက္ရေနၿပီလဲဆိုတာကိုေတာ့ ၀န္ႀကီးဦးေအာင္မင္းက -
“အခုဆိုရင္ လိြဳင္ေကာ္မွာ အစည္းေဝးလုပ္တဲ့ထဲမွာ က်ေနာ္တို႔ ကရင္နီဖံြ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး KNPP က ျပန္လာမယ့္အဖဲြ႔ေတြကို --- နယ္ေျမ၊ -- ေဒသမွာ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေပးဖို႔အတြက္ ေနရာေလးေတြ သတ္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။”
ဒုကၡသည္ေတြ အိမ္ျပန္ေရးကိစၥနဲ႔ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြးေျပာဆိုတာေတြ၊ ျပင္ဆင္တာေတြ အခုအခ်ိန္မွာ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိေန ေပမဲ့လည္း အိမ္ျပန္ဖို႔အခ်ိန္အခါ က်မက်ဆိုတာကို ဆံုးျဖတ္ရမွာဟာ ဒုကၡသည္ေတြကိုယ္တိုင္ပဲျဖစ္ပါတယ္လုိ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡ သည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ံုး UNHCR ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဟန္န္စ္ တန္န္ ဖဲလ္ဒ္ (Hans tan Feld) က ေျပာပါတယ္။
"အိမ္ျပန္ဖို႔အခ်ိန္ ေရာက္ၿပီဆုိတာကို UNHCR ကပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အစိုးရကပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ဒါဟာ အမ်ဳိးသား၊ အမ်ဳိးသမီး ဒါမွမဟုတ္ ကေလးငယ္ တစ္ဦးခ်င္းစီက ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ကိစၥပါ။ ျမန္မာအစိုးရ အေနနဲ႔ ႀကီးမားတဲ့ ေအာင္ျမင္တိုးတက္မႈေတြ ရထားပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲေတြ၊ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ေဆြးေႏြးပြဲ ေတြရွိေနၿပီး ဒါေတြအားလံုးဟာ အျပဳသေဘာ ေဆာင္တဲ့ တိုးတက္မႈေတြပါ။ ဒီအေျခအေနကေန လူေတြ တကယ္တမ္း အိမ္ျပန္ လာႏုိင္တဲ့ အခ်ိန္အခါတစ္ခုဆီ ဦးတည္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။ အခ်ိန္အခါကေတာ့ သိပ္ေစာေနပါေသးတယ္။ ေျမျမႇဳပ္မုိင္းဗံုးေတြ အမ်ားႀကီးရွိေနေသးၿပီး မုိင္းရွင္းလင္းေရး လုပ္ဖုိ႔လိုပါတယ္။ ကိစၥရပ္အမ်ားအျပားကို ကိုင္တြယ္လုပ္ေဆာင္ရဦးမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ မၾကာခင္မွာပဲ လူေတြအိမ္ျပန္ေရး ဆံုးျဖတ္ႏုိင္ၾကမယ့္ ေန႔တစ္ေန႔ကို ေရာက္လာေတာ့မယ္ဆိုတဲ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္နဲ႔ တကယ့္ အလားအလာေတြရွိေနၿပီလို႔ က်ေနာ္ထင္ပါတယ္။"
ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒုကၡသည္အမ်ားစုကို ဒုကၡသည္စခန္းကိုးခုမွာ လက္ခံထားတဲ့ ထုိင္းအစိုးရအေနနဲ႔လည္း ဒုကၡသည္ေတြ အိမ္ျပန္ဖို႔ ကိစၥကို အလ်င္စလိုနဲ႔ တြန္းအားေပးတာမ်ဳိးမလုပ္ဘဲ ဒုကၡသည္တစ္ဦးခ်င္းစီက ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ကိစၥအျဖစ္ပဲ သေဘာထားပါတယ္ လို႔ မစၥတာ ဟန္န္စ္ တန္န္ ဖဲလ္ဒ္က ေျပာပါတယ္။
အဲဒီဒုကၡသည္စခန္းေတြကေန အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု၊ ၾသစေၾတးလ်၊ ဂ်ပန္ အစရွိသည္အားျဖင့္ တတိယႏုိင္ငံေတြဆီ ေရႊ႕ေျပာင္းအေျခစိုက္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြ ရွိခဲ့ေပမဲ့လည္း အခုအခါမွာေတာ့ အဲဒီအစီအစဥ္ေတြ တျဖည္းျဖည္းခ်င္း အဆံုးသတ္သြား ေတာ့မယ့္အေျခအေနကို ေရာက္ေနၿပီးေတာ့ မိသားစုျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရး အထူးအစီအစဥ္ေတြေလာက္ပဲ ရွိလာေတာ့မယ္လုိ႔ မစၥတာဖဲလ္ဒ္က ေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တုိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစု လက္နက္ကိုင္အေရအတြက္ ၂၀၀,၀၀၀ နီးပါး၊ ျပည္တြင္း အိုးအိမ္စြန္႔ခြာထြက္ေျပးေနရသူ ေပါင္း ၄၄၆,၀၀၀၊ ဒုကၡသည္ေပါင္း ၃၅၀,၀၀၀ ပတ္၀န္းက်င္နဲ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္သမားေပါင္း ၂ သန္းေလာက္ရွိတယ္လို႔ ၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းကေျပာပါတယ္။ သူတို႔ေတြျပန္လာၾကမယ္ဆိုရင္ ႏုိင္ငံတကာနဲ႔ပူးေပါင္းၿပီးေတာ့ သူတို႔အတြက္ အကူအညီေတြ ေပး သြားမယ္လုိ႔လည္းဆိုပါတယ္။
ဇြန္လ ၂၀ ရက္ေန႔က က်ေရာက္တဲ့ ကမာၻ႔ဒုကၡသည္မ်ားေန႔အခမ္းအနားကို ဇြန္လ ၂၁ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပတာျဖစ္ၿပီး ျပည္ေထာင္ စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းနဲ႔အတူ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္မႈ လုပ္ငန္းေကာ္မတီအဖြဲ႔၀င္ ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးသန္းေဌး၊ လူမႈ ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ႀကီး ေဒါက္တာ ေဒၚျမတ္ျမတ္အုန္းခင္၊ ကုလသမဂၢ ဌာေနညႇိႏိႈင္းေရးမွဴး မစၥတာ အာေရွာ့က္ နီဂမ္းမ္း (Ashok Nigam)၊ UNHCR ဌာေနကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ဟန္န္စ္ တန္န္ ဖဲလ္ဒ္၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ အစိုးရမဟုတ္တဲ့အဖြဲ႔အစည္းေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေတြ စသည္အားျဖင့္ တက္ေရာက္ခဲ့ၾကပါတယ္ခင္ဗ်ား။
ညီမေလးက ဘုုန္းၾကီးကိုု ဘင္လာဒင္နဲ႔ ႏႈိင္းစရာတဲ့လား (Maung Yit)
ေမာင္ရစ္၊ ဇြန္ ၂၂၊ ၂၀၁၃
အယ္ဒီတာ့လက္ေရး မေရးျဖစ္တာ ၾကာျပီ။ မင္းကိုုႏိုုင္နဲ႔ ကိုုကိုုၾကီးကိုု ၾကိဳဆိုုျပီး ေရႊမန္းကိုုေတာ့ ေမာင္ရစ္က လူးလွိမ့္ျပီးမၾကိဳရေကာင္းလားလိုု႔ ေျခေဆာင့္ ျငဴစူေနၾကတဲ့ အလွဴပြဲတကာလိုုက္စားတဲ့ လူၾကီးလူေကာင္းဆိုုသူေတြကိုု အုုန္းပြဲ ငွက္ေပ်ာပြဲနဲ႔ ဂ်ဳိကိုုင္ျပီး ေတာင္းပန္မလိုု႔ ျပင္ေနတုုန္းမွာပဲ ေမွာ္ဘီသံဃာ့ညီလာခံနဲ႔ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒတိုု႔ ၉၆၉ တိုု႔ အေရးက ေမာင္ရစ္ အယ္ဒီတာစာပြဲကိုု တက္လာတာကိုုး။
ေမွာ္ဘီသံဃာ့ညီလာခံ က်င္းပတဲ့ ဇြန္ ၁၂၊ ၁၃၊ ၁၄ မွာကတည္းက အသံေတြၾကားလိုု႔ ေရးသားလာၾကတဲ့ မိုုးမခ၀ိုုင္းေတာ္သားေတြဆီက စာမူေတြ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကိုု ညိွႏႈိင္းေဆြးေႏြးေရး လုုပ္ရပါတယ္။ အျပင္မွာ ဆူပြက္ေနၾကတဲ့ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒတင္သြင္းေရးဆိုုတာကိုု သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ တိုုက္ရုိက္ ေလ်ာက္ထား ေဆြးေႏြးျပီးမွ တုုန္႔ျပန္ေရးသားၾကဖိုု႔ကိုု ကိုုယ့္မိတ္ေဆြေတြကိုု ေျပာဆိုုရပါတယ္။ ဆရာေတာ္ေတြနဲ႔လည္း ေဆြးေႏြးပါတယ္။ ဘြဲ႔ေတာ္အမည္ေတြနဲ႔တကြ ေဖာ္ျပရရင္ ဆရာေတာ္ဦးဓမၼပီယ၊ ဆရာေတာ္ဦးပညာသီဟ (ေရႊည၀ါဆရာေတာ္) တိုု႔နဲ႔ ေလ်ာက္ထား ေဆြးေႏြးတာေတြ လုုပ္ျပီးမွ အဲသည္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး မိုုးမခမွာ စာမူေတြ သေဘာထားေတြ တင္ျပ ေရးသားတာ လုုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
အဲသည္မွာ အၾကမ္းအားျဖင့္ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္ေတြရဲ့ ေျပာဆိုု ေဆြးေႏြး ထုုတ္ျပန္ခ်က္ေတြကိုု အျပဳသေဘာနဲ႔ ျပန္လွန္ေဆြးေႏြးဖိုု႔၊ တုုန္႔ျပန္ ေျပာဆိုုေ၀ဖန္ဖိုု႔၊ သေဘာထား တင္ျပဖိုု႔ ဆိုုတဲ့ ေဘာင္အတြင္းကပဲ လုုပ္ၾကမယ္လိုု႔ မိုုးမခက သတ္မွတ္လိုုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာသာေရး၊ လူမ်ဳိးေရး ကိစၥျဖစ္သည့္ အားေလ်ာ္စြာ အမုုန္းစိတ္၊ အဖ်က္စိတ္၊ မခံခ်င္စိတ္အခံနဲ႔ လူမႈအစုုအဖြဲ႔၊ လူတန္းစားအသီးသီးကိုု ခြဲျခား ကန္႔သတ္မႈေတြ ၾကိဳတင္သတ္မွတ္တာ မလုုပ္မိေအာင္ ျဖစ္ပါတယ္။
၀ိုုင္းေတာ္သားေတြအျပင္ အဲသည္ မ်ဳိးေစာင့္ဥပေဒတိုု႔၊ ၉ ၆၉ တိုု႔နဲ႔ ပတ္သက္ျပီး စိတ္လႈပ္ရွားစြာနဲ႔ ေျပာဆိုုေဆြးေႏြးမႈေတြ သေဘာထားေတြ ေတာင္းဆိုုလာတဲ့ မိုုးမခမိတ္ေဆြေတြနဲ႔လည္း ေျပေျပလည္လည္ စကားေျပာဆိုုရပါတယ္။ အမ်ဳိးသားေရးကိစၥ၊ လူထုုလူတန္းစားအားလုုံးနဲ႔ သက္ဆိုုင္တယ္ဆိုုတာမ်ဳိးထက္ လူမႈေရး ဘာသာေရးဆိုုင္ရာ ေဆြးေႏြးရမယ့္ကိစၥ အျဖစ္ ၾကိဳဆိုုေဆြးေႏြးရမယ္လိုု႔ သေဘာထားေၾကာင္း၊ ခုုခ်ိန္မွာ ျမန္မာျပည္အေျပာင္းအလဲကာလ၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုုေဆြးေႏြး လႈပ္ရွားခြင့္ေတြ တစုုံတရာ ရလာလိုု႔ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျမဳံေန၊ အတြင္းၾကိတ္ေန၊ ဖိႏွိပ္ထားတဲ့ အျငင္းပြားမႈ၊ သေဘာထား၊ အယူအဆမ်ား အမ်ားအလည္မွာ ထင္ရွားလာတာ၊ ထြက္ေပၚလာတာကိုု ေကာင္းတဲ့အခ်က္အျဖစ္ ၾကိဳဆိုုျပီး ဆက္လက္ ေျပာဆိုု မွ်ေ၀ ေျဖရွင္းၾကမယ္လိုု႔ ရႈျမင္ပါေၾကာင္း ေျပာလိုုက္ပါတယ္။ မိမိတုုိ႔ကလည္း ဆင္ျခင္တုုံတရား လက္ကိုုင္ထားျပီးေတာ့ လက္လြတ္စပယ္ ေျပာဆိုုတာမ်ဳိး မလုုပ္လိုုပါေၾကာင္းလည္း ျပန္လွန္ေဆြးေႏြးလိုုက္ပါတယ္။
သိုု႔ေသာ္ အမ်ားအျမင္မွာ၊ မီဒီယာျမင္ကြင္းက်ယ္မွာကေတာ့ အေတာ္ကိုု ဂယက္ေတြ လႈိင္းထန္ေနတာကိုုေတာ့ ၀န္ခံရပါမယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ့ အေျပာင္းအလဲကာလ (ဘယ္ေျပာင္းမယ္ေတာ့ မသိေသး၊ စည္းမ်ဥ္းခံဒီမိုုကေရစီလား၊ ေနာက္ျပန္မလွည့္ေသာ စစ္ဒီမိုုခရိုုနီလား) မွာ အလြန္ စမ္းစမ္းတင့္ (sensitive ျဖစ္တဲ့) ကာလၾကီးမွာ ေဒၚစုုကိုုဆဲ၊ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေတြကိုုလည္း ဆဲ၊ အခုု ဘုုန္းၾကီးေတြေကာ၊ မူဆလင္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကိုုလည္း ဆဲ၊ ေတြ႔သမွ် လွည္းေန ေလွေအာင္း ျမင္းေဇာင္းမက်န္ မည္းမည္းျမင္ အကုုန္ မေအႏွမနဲ႔ ဆဲဆိုု(မွ ေခတ္မီသလိုု ျဖစ္ေန) တဲ့အခ်ိန္ျဖစ္ေနေတာ့ အဆဲမခံရတာဆိုုလိုု႔ သိန္းစိန္၊ ေရႊမန္းနဲ႔ ၾကံ့ဖြတ္ပါတီေတြပဲ က်န္ေတာ့သလိုု ျဖစ္ေနတာ သတိခ်ပ္ၾကေစခ်င္လိုု႔ပါ။ (ဒါေၾကာင့္ မုုိးမခက ကာတြန္းဆရာေတြကိုု မီဒီယာဆင္ဆာမလုုပ္ပဲ လက္ကုုန္လႊတ္ေပးျပီး အာဏာရွင္ေတြ၊ အာဏာရွင္ေနာက္လိုုက္ ဓနရွင္ေတြ၊ အသိုုင္းအ၀ိုုင္းေတြကိုု ၾကိဳက္တာနဲ႔ ကိုုင္တုုတ္ေစ … ဆိုုျပီး လြတ္ျငိမ္းခ်မ္းသာေပးထားရပါတယ္။)
ကဲ … အဲသည္လိုုမ်ဳိး သေဘာထားရွင္းျပလိုု႔ ပုုဒ္မေတာင္ မခ်ရေသးဘူး၊ တခါတည္း အေမရိကန္တိုု႔ရဲ့ ဒီမိုုကေရစီစည္ေတာ္ၾကီး လိုု႔ နာမည္တြင္တယ္ဟုုဆိုုတဲ့ Time မဂၢဇင္းၾကီးက အရွင္၀ီရသူကိုု “သြားေလသူ ဘင္လာဒင္” န႔ဲ ႏႈိင္းလိုု႔ တခါတည္း အၾကမ္းဖက္ဘာသာ၀င္ဆိုုတဲ့ မ်က္ႏွာဖုုံးစြတ္ေပးလုုိက္ပါေလေရာလား။ ငဒိုု႔ရဲ့ “တိုုင္းျပည္ကႏုုႏုု မုုန္တိုုင္းကထန္ထန္” (ျမတ္ထန္၏ စာအုုပ္အမည္ကုုိယူသုုံး) အခ်ိန္ကာလမွာ အားလုုံး လြတ္လပ္စြာ ျငင္းခုုန္ေဆြးေႏြးျပီး အေျဖရွာၾကပါေလေတာ့လုုိ႔ လူၾကီးလူေကာင္းဆန္စြာ ေဖးမထိန္းသိမ္းေလမလားလိုု႔ မ်က္ႏွာၾကီးမီဒီယာကိုု အားကိုုးထားမိေလမွ သူတုုိ႔က ေယာင္းမျမင္းစီးျပီး ထြက္ေတာ့သကိုုးလိုု႔ ေျပာရမလိုု ျဖစ္ေတာ့တာပါပဲ။
က်ေနာ္တိုု႔ ျမန္မာတျပည္သား အားလုုံး၊ မူဆလင္၊ ခရစ္ယာန္၊ ဟိႏၵဴ၊ ဗုုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ အားလုုံး အေရခြံပါးေနဆဲျဖစ္လိုု႔ အေရခံြထူလာေအာင္လိုု႔ ေလ့က်င့္တဲ့ အေနနဲ႔ တိုုင္းမဂၢဇင္းၾကီးက ေျမွာက္ထိုုးပင့္ေကာ္၊ မီးေလာင္ရာေလပင့္ … ဟဲ့ နင္ကေတာ့ ဘင္လာဒင္ေတြဟဲ့၊ နင္တိုု႔ကေတာ့ အမ်ဳိးယုုတ္ေတြဟဲ့၊ ဟိုုကေတာ့ မုုဒိန္းေကာင္ေတြ ဆိုုပဲ ဆိုုျပီး ကင္ပြန္းတတ္မဂၤလာလုုပ္ အိမ္ၾကက္ေတြကိုု အိုုးမည္းသာမက ၾကပ္ခိုုးစြဲ ကတၱရာပုုန္း ေလာင္းလိုုက္သလိုု ျဖစ္တယ္လိုု႔ စုုတ္တသပ္သပ္နဲ႔ ဆိုုလိုုက္ခ်င္ပါေတာ့တယ္။
မည္သိုု႔ပင္ ျဖစ္ေစကာမူ … အေမရိကန္တမ်ဳိးသားလုုံး၊ ခရစ္ယာန္ေတြအားလုုံးကိုု စစ္ေၾကညာ၊ အၾကမ္းဖက္တပ္သားေတြ စုု၊ လက္နက္နဲ႔ အၾကမ္းဖက္၊ ဘာသာေရးစစ္ပြဲကိုု ႏိုုင္ငံေတာ္အလံအျဖစ္ လႊင့္ထူသူ ဘင္လာဒင္လိုုလူမ်ဳိးအျဖစ္ သာမန္ျမန္မာဘုုန္းေတာ္ၾကီးတပါးကိုု အမည္တတ္လိုုက္တာေတာ့ တဆိတ္ေလး ျပန္စဥ္းစားေစခ်င္ပါတယ္။
ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္သည္ႏွင့္အညီ သံဃာေတာ္တပါးအေနနဲ႔ ဘာသာတရားနဲ႔ လူမ်ဳိးေရးအတြက္ ေဟာေျပာမႈ၊ ပိုု႔ခ်မႈေတြလုုပ္တာေတြကိုု လက္ရွိျမန္မာျပည္မွာ တရားဥပေဒစိုုးမိုုးမႈ အားနည္းျခင္း၊ လူ၀င္မႈၾကီးၾကပ္ေရးႏွင့္ ႏိုုင္ငံသားစိစစ္ေရး အျငင္းပြားမႈမ်ား၊ အားနည္းမႈမ်ား ရွိေနျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚေနေသာ အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား၊ ပဋိပကၡမ်ားနဲ႔ တိုုက္ရိုုက္ အျပစ္တင္ပုုံခ်တာကလည္း မိမိစိတ္ထဲ မသက္မသာျဖစ္ေစပါတယ္။
သမိုုင္းတေလ်ာက္က မိမိတုုိ႔ တိုုင္းရင္းသား၊ လူမ်ဳိး၊ ဘာသာ၀င္၊ အသိုုင္းအ၀ိုုင္းအခ်င္းခ်င္းၾကားက ျပသနာေတြ၊ မေက်လည္မႈေတြဟာ အမ်ားၾကီးပါ။ အခုုခ်ိန္မွာ ျပည္တြင္းစစ္ကအစ၊ ဖဒရယ္ျပည္ေထာင္စုု ထူေထာင္ေရးက အလည္၊ မိမိတုုိ႔တိုုင္းသူျပည္သားအခ်င္းခ်င္း မတူညီသူေတြ သာတူညီမွ် ေနထုုိင္ၾကဖိုု႔အေရး တည္ေဆာက္ျပဳျပင္ၾကဖိုု႔ နားခ်မယ့္စကားေတြအစား အာရွမွာကေတာ့ ဘာသာေရးမီးေတြ ေတာက္ေနတာပဲတိုု႔၊ ေရမ်ား ေရႏိုုင္၊ မီးမ်ား မီးႏိုုင္ပဲတိုု႔ ေကာက္ခ်က္ေတြ ဆြဲသလိုု လုုပ္ျပေနေလေတာ့ အာဏာရွင္ေတြ၊ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြကပဲ ဦးတဲ့သူ အုုပ္ခ်ဳပ္ၾကေပေတာ့လိုု႔ တိုုင္းသူျပည္သား ကာယကံရွင္ေတြကိုု အေတာ္ေလး ထူသူ၊ တိမ္သူ၊ ပိန္းသူေတြလိုု႔ မ်က္ႏွာလႊဲ ခဲပစ္ရာ ၾကပါတယ္ ခင္ဗ်ား။
မိုုးမခမီဒီယာက မည္သူ႔ၾသဇာခံမွ မဟုုတ္ေတာ့ (ေမာင္ရစ္ရဲ့ ၾသဇာကိုုလည္း ၀ိုုင္းေတာ္သားေတြ၊ မိတ္ေဆြေတြက မနာခံၾကပါ၊ သူတုုိ႔ ေရးခ်င္တာေရး၊ လုုပ္ခ်င္တာ လုုပ္လိုု႔ရလိုု႔ လက္တြဲေနၾကတာပါ) အခုုလိုုမ်ဳိး ေျဖာင္းဖ်ေသာ သေဘာထားကိုု လူသိထင္ရွား ေရးသားတင္ျပလိုုက္ပါတယ္။ ညီမေလးက ဘုုန္းေတာ္ၾကီးကိုု ဘင္လာဒင္လိုု႔ ႏႈိင္းယွဥ္လိုုက္တယ္ဆိုုရင္ျဖင့္ မိုုးမခဆိုုတဲ့ မီဒီယာႏွမကေလးကလည္း ေခါင္းျမီးပဲ ျခဳံရေတာ့မလိုုလိုု၊ ထမီစြန္ေတာင္ဆြဲျပီး အရပ္တကာလွည့္ ေမာင္နဲ႔ ႏွမ၊ သားနဲ႔ အမိ မၾကား၀ံ့ မနာသာ ငါနဲ႔ ပဲ လိုုက္ကိုုင္တုုတ္ရေတာ့ မလိုုလိုု ျဖစ္ေနရပါေၾကာင္း အက်ဳိးေမွ်ာ္၍ ေရႊနားေတာ္သြင္းလိုုက္ပါေၾကာင္းပါ ခင္ဗ်ား။
(ေအးဗ်ာ … ေရႊမန္းလာတုုန္းက ေမာင္ရစ္နဲ႔ ဓာတ္ပုုံတြဲရိုုက္ျပီး Time အဖုုံးမွာ တင္လိုုက္တာကမွ ေတာ္ေသးအုုံးမယ္ေနာ္၊ ဟဲဟဲ)
“အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” ေနာက္ဆက္တြဲ စာမ်က္ႏွာမ်ား ( Nyein Chan Aye)

ျငိမ္းခ်မ္းေအး၊ ဇြန္ ၁၈၊ ၂၀၁၃
“အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” စကားလံုး အစ
“အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္”) ဆိုတဲ့ အသံုး လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးငါးႏွစ္ေလာက္က ႏိုင္ငံတကာ မွာ ထင္ထင္ရွားရွား ျဖစ္လာတယ္။ ဗမာျပည္မွာလည္း အလားတူ သေဘာတရားတခု ခုႏွစ္ပိုင္း ပို ေခတ္စားလာတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာေတာ့ နာမည္ကို နားဝင္သာေအာင္ ေပးၾကတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳးက ပိုေတာင္ ယဥ္ေသးတယ္။ “ရိုမီယိုဂ်ီဟဒ္” တဲ့။ ဆိုလိုခ်င္တဲ့ အဓိပၸာယ္ အနက္ ကို ပို ေပၚလြင္ အားပါေစတဲ့ အသံုး က် “အခ်စ္ေထာင္ေျခာက္” တဲ့။ စာေရးသူ တို႔ဆီမွာလည္း လွပါတယ္။ တခါတည္း ေပးလိုက္တာ ဒုတ္ထိုးအိုးေပါက္ ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း “သားေဖာက္သာသနာျပဳျခင္း” ဆိုပဲ။ ျမန္မာ စကားလံုး ရဲ႕ လားရာ “Etymology” ကို စစ္ရင္ ႏိုင္ငံတကာက အသံုးထက္ ပိုေတာင္ ေရွးက်ဦးမလား မသိဘူး။ စာေရးသူေတာ့ ၾကားဖူးခဲ့တာ ေတာ္ေတာ္ၾကာေပါ့။
စကားလံုးရဲ႕ ပံုေဖာ္ႏိုင္မႈ၊ တနည္းအားျဖင့္ စကားလံုးရဲ႕ အားက သိပ္ေကာင္းတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္မွာ လွတယ္လို႔ သံုးလိုက္တာပါ။ ဒါေပမယ့္ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္မႈ ဘာသာတရား တခုခုနဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ ကိစၥကို ဆိုရာမွာ စကားလံုးေရြးခ်ယ္မႈက အားေကာင္းဖို႔ထက္ တဘက္သား နာခံသာၿပီး ယဥ္ေက်းဖြယ္ရာျဖစ္ဖို႕က ပိုအေရးႀကီးတယ္။ ဒါ့အျပင္ စြပ္စြဲခ်က္က မွန္ေနရင္ ေတာ္ေသးတယ္။ မမွန္ရင္ တဘက္အုပ္စုက ပို အခံရခက္တာေပါ့။ ၿပီးေတာ့ စကားလံုး အားေကာင္းေလ လူအမ်ားၾကား ဟုတ္ႏိုးႏိုးနဲ႔ ပို ယံုထင္ေၾကာင္ထင္ ဒြိဟျဖစ္ေလ၊ ျပႆနာပိုႀကီးေလ၊ ရွင္းဖို႔ခက္ေလ နဲ႔ ေနာက္ဆံုးေတာ့ တဘက္နဲ႔ တဘက္နဲ႔ မယံုသကၤာပိုျဖစ္၊ သံသယေတြ ပိုထားလာၿပီး ေနာက္ဆံုး ျပင္းထန္တဲ့ ပဋိပကၡေတြ အထိ ျဖစ္လာၿပီး အရွည္ မွာ ေဖ်ာက္ဖို႔ခက္တဲ့ ဒဏ္ရာအမာရြတ္ေတြ မတူကြဲျပားတဲ့ လူအုပ္စု ႏွစ္ခုၾကားမွာ ထင္က်န္လာေတာ့တာေပါ့။
“မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ” ထုတ္ျပန္လိုမႈ ရဲ႕ အေၾကာင္္းရင္း
ခု ဗမာျပည္မွာ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အျငင္းပြားဖြယ္ “မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ” ထုတ္ျပန္လို မႈ ရဲ႕ အရင္းစစ္က ဒီ “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” စကားလံုး (သို႔) သီအိုရီ ေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ Theory ဆိုတာထက္ “Conspiracy Theory” ဆိုရင္ ပိုမွန္မယ္။ အင္အားႀကီးတဲ့ လူတစုက ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ၊ အကြက္က်က်၊ လွ်ိဳ႕ဝွက္ၾကံစည္ ေနမႈ တခုခုေၾကာင့္ ျဖစ္ရပ္တခ်ိဳ႕ရဲ႕ ေနာက္ကြယ္မွာ မႏွစ္ျမိဳ႕ဖြယ္ အေျခအေနတခုခု ရွိေနတယ္ဆိုၿပီး မွန္းဆ ေတြးေတာ ေကာက္ခ်က္ေတြထုတ္ ယံုၾကည္ေနမႈ တခုခုလို႔ ဆိုပါေတာ့။
ဗမာျပည္က “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” (ျမန္မာလို တြင္က်ယ္ေနတဲ့ အသံုး “သားေဖာက္သာသနာျပဳျခင္း”) သီအိုရီ ျဖစ္စဥ္မွာ သတိျပဳဖြယ္တခုက ဒီလို အသံုးမ်ိဳးနဲ႔ သေဘာတူ (အလားတူ) နီးစပ္ စကားမ်ိဳး ကို အေျပာခံ အုပ္စုဘက္ကပါ “အေျပာင္အျပက္” ေျပာေလ့ရွိတာပဲ။ စာေရးသူ ကိုယ္တိုင္ မၾကခဏ ဆိုသလို ၾကားဖူးတယ္။ ဘာသာကြဲ နဲ႔ လူငယ္ဘာသာ၊ ဘာဝ ခ်စ္၊ ႀကိဳက္ မိရာက လက္ထပ္ဖို႔ အထိ ျဖစ္လာရင္ ဘာသာတူ လူငယ္ သူငယ္ခ်င္း အခ်င္းခ်င္းၾကား ေနာက္ေျပာင္ရင္း “ေကာင္းတာေပါ့..။ သာသနာျပဳၿပီးသားလည္း ျဖစ္တာေပါ့..။” လို႔ “ျပက္ေခ်ာ္ေခ်ာ္” ေျပာေလ့ရွိတာ သတိထာမိတယ္။ ဆင္ျခင္ဖြယ္ရာပါပဲ။ “အျပက္အျပက္ နဲ႔ ႏွာေခါင္းေသြးထြက္” ကိန္းဆိုက္တာေပါ့။ “အမိႈက္ကစ ျပႆဒ္မီးေလာင္” ၿပီး အခုေတာ့ ဘာသာကြဲေတြၾကားမွာ တကယ္ အျမင္မွား၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ စြပ္စြဲ၊ အေရးယူခ်င္စရာ ျဖစ္လာေတာ့တယ္။
လက္ထပ္ျခင္းဆိုင္ရာ မတူညီတဲ့ ထံုးတမ္းမ်ား
ဒီ “အခ်စ္ ဂ်ီဟဒ္” ရဲ႕ အရင္းစစ္က အစြပ္စြဲခံ အုပ္စုေတြရဲ႕ ဘာသာတရား အစၥလာမ္ ထံုးက လက္ထပ္ျခင္းဆိုင္ရာ ဓေလ့ေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္မယ္ ထင္တယ္။
အစၥလာမ္ သာသနာ ဟာ ေပၚထြန္းခဲ့တဲ့ ေခတ္ အေနအထား၊ ပထဝီဝင္ ေဒသ အေျခအေနေၾကာင့္ အျခား ဘာသာႀကီးေတြနဲ႔ ယွဥ္ရင္ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး (တိုင္းျပည္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး) နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြကို ပိုၿပီး တိတိက်က် ဆိုသလို ျပ႒ာန္း သတ္မွတ္ထားတယ္။ ဥပမာ – စီးပြားရွာရမွာ ဘာသာ ေပၚဦးစ ေဒသတြင္း ေခတ္အေနအထား ႀကီးစုိးေနတဲ့ အတိုးႀကီးစားမႈ ကို ပေပ်ာက္ေစခ်င္ေတာ့ အတိုးယူ စီးပြားရွာမႈကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ တားျမစ္တာမ်ိဳး၊ ေကၽြးကၽြန္ေတြကို လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာေပးတာမ်ိဳး၊ အလုပ္သမား လုပ္ခ ကို ဘယ္လိုအခ်ိန္၊ ဘယ္လိုပံုစံန႔ဲ မွ်မွ်တတ ဘယ္လုိေပးရမယ္ ဆိုတာမ်ိဳး နဲ႔ စီးပြားရွာရာမွ ရရွိတဲ့ အျမတ္ကို ဘယ္လို သံုးစဲြ၊ စုေစာင္း၊ လွဴဒါန္းမႈမ်ိဳးျပဳရမယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြကို တိတိက်က် လမ္းညႊန္တာမ်ိဳး ကို ဆိုလိုတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈ နဲ႔ မဆိုင္တဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ ေလ့လာသူ ႏိုင္ငံတကာ ပညာရွင္ေတြက အစၥလာမ္ အယူဝါဒ ကို စတင္ေဖာ္ထုတ္တဲ့ ေခါင္းေဆာင္ တမန္ေတာ္ မုဟမၼဒ္ ကိုဆိုရင္ ၾသဇာႀကီးမားလွတဲ့ လူမႈေရး ေခါင္းေဆာင္၊ ႏိုင္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္ အေနနဲ႔ပါ သတ္မွတ္ေလ့ရွိၾကတယ္။
ဆိုခ်င္တာက အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ မြတ္ဆလင္ေတြ အတြက္ လက္ထပ္ျခင္း နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ တိတိက်က် သတ္မွတ္ထားတဲ့ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြရွိတယ္။ ဘာသာကြဲသူမ်ား အၾကား အိမ္ေထာင္ျပဳမႈ (Mixed Marriage/Interfaith Marriage) အတြက္လည္း အတိအက် ျပ႒ာန္းထားတယ္။ တျခား ဘာသာႀကီးတခ်ိဳ႕မွာဆိုရင္ ဒီလို သတ္မွတ္ခ်က္မ်ိဳး အတိအက်ရယ္လို မရွိဘူးလို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။
ဥပမာ – ကမၻာ့ ေရွးအက်ဆံုး ဘာသာႀကီးတခုျဖစ္တဲ့ ဟိႏၵိဴ ဘာသာယံုၾကည္မႈအရဆိုရင္ ဘုရားကို ရွာတဲ့ ေနရာမွာ၊ တနည္းအားျဖင့္ ပရမတၱသစၥာ (Absolute Truth) ကို ရွာရမွာ မေရမတြက္ႏိုင္တဲ့ ကြဲျပားတဲ့ လမ္းေတြ ရွိမယ္။ ဒါေပမယ့္ ခရီးအဆံုးမွာ (နိဗၺာန္မွာ) အားလံုးဟာ အတူတူပဲ လို႔ ယူဆတဲ့ အတြက္ ဟိႏၵိဴ တေယာက္ နဲ ဟိႏၵိဴ မဟုတ္သူ တေယာက္ အၾကား မွာ အဓိပၸာယ္ သတ္မွတ္ခ်က္ ကြဲျပားမႈ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈဆိုတာ ပုဂၢလိက အခြင့္အေရး နဲ႔ ေရြးခ်ယ္မႈ သက္သက္ ျဖစ္တယ္။ ႀကိဳက္တဲ့ လမ္းေရြး၊ ႀကိဳက္တာ ကိုးကြယ္ ဆိုတဲ့ အယူအဆ အရ ဘာသာကြဲနဲ႔ လက္ထပ္မႈ ကို သတ္သတ္မွတ္မွတ္ လမ္းညႊန္မႈ ျပဳမထားဘူး။
ခရစ္ယာန္ ဘာသာ မွာ ဆိုရင္လည္း သမၼာက်မ္းစာ ကို ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ (ဂိုဏ္း) တခုနဲ႔ တခု အနက္ေကာက္ရာမွာ မတူညီတဲ့ အတြက္ ဘာသာကြဲ လက္ထပ္မႈ ခြင့္ျပဳတာ ရွိသလို၊ ျပင္းထန္တဲ့ အစုအဖြဲ႕ ေတြမွာလည္း တားျမစ္ထားတာ ရွိတယ္။ ဓမၼသစ္က်မ္းစာမွာ ယံုၾကည္မႈမရွိသူ လင္ (သို႔) မယား ဟာ ယံုၾကည္မႈရွိသူ မိမိ အိမ္ေထာင္ဘက္ မွ တဆင့္ ျမင့္ျမတ္တဲ့ ေကာင္းကင္ဘံု (နိဗၺာန္) ကို ေရာက္ႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးပါတဲ့အတြက္ ေယဘုယ် သေဘာ ဘာသာကြဲနဲ႔ လက္ထပ္ျခင္းကို ခြင့္ျပဳတယ္လို႔ ဆိုႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ထပ္မႈပံုစံု ဘယ္လို၊ ဘယ္ပံု ဆိုၿပီး အတိအက် လမ္းညႊန္ထားမႈမ်ိဳး မရွိဘူး။
(စကားခ်ပ္ – ကိုးကြယ္ယံုၾကည္မႈေတြမွာ ဘာသာတူခ်င္းေတာင္မွ ဂိုဏ္းအမ်ိဳးမ်ိဳးကြဲ၊ ေနထိုင္၊ က်င့္ၾကံပံု အမ်ိဳးမ်ိဳး ရွိပါတယ္။ ေဆာင္းပါးပါ ေရးသားခ်က္မွာ ေယဘုယ် သေဘာကိုသာ ဆိုလိုျခင္း ျဖစ္တယ္။)
ဗုဒၶဘာသာ မွာ ဆိုရင္လည္း ကိေလသာ နဲ႔ ဆက္စပ္တဲ့ အိမ္ေထာင္သားေမြးျပဳမႈဟာ ဘာသာတရားနဲ႔ မပတ္သက္တာေၾကာင့္ လက္ထပ္မႈအျပဳဟာ ဘာသာေရးနဲ႔ လံုးလံုး မသက္ဆိုင္တဲ့ ကိစၥ “Pure Secular Affair” ျဖစ္တယ္။ ငါးပါးသီလ လို က်င့္ဝတ္ ဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြမွာ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ မေလ်ာ္မကန္ မျပဳအပ္ဖို႔ တားျမစ္ထားတဲ့ အခ်က္ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ အိမ္ေထာင္မႈျပဳျခင္း အတြက္ သီးသန္႔ လမ္းညႊန္မႈမ်ိဳးေတာ့ အတိအက် မရွိဘူး။ ဒါဟာ ဗုဒၶဘာသာ မွာ အိမ္ေထာင္မႈျပဳျခင္းကို ဆန္႔က်င္တယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ိဳးလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဆန္႔က်င္ျခင္း၊ ကန္႔သတ္ျခင္း မရွိသလို၊ တိတိက်က် သတ္မွတ္ ျပ႒ာန္းထားၿပီး လမ္းညႊန္ အားေပးထားျခင္းမ်ိဳးလည္း မရွိဘူး ဆိုတဲ့ သေဘာသာ ျဖစ္တယ္။
ဒါေပမယ့္ ေယဘုယ် ဆိုရရင္ ဗုဒၶဟာ ဆင္းရဲျခင္း ခ်ဳပ္ၿငိမ္းရာ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း ညႊန္ၾကားရာမွာ ေမြးဖြား၊ ႀကီးျပင္း၊ အို၊ နာ၊ ေသ အားလံုးဟာ ဆင္းရဲျခင္း ခ်ည္းပဲ ဆိုတဲ့ ဒုကၡသစၥာ အမွန္တရား ကို သိျမင္ ရႈတတ္ေအာင္ လမ္းျပခဲ့တဲ့အတြက္ အိမ္ေထာင္သားေမြးျပဳျခင္းရဲ႕ ဒုကၡ ဆင္းရဲျခင္းကို ေဟာၾကားခဲ့တာေတြ ရွိတယ္။ အတိုဆိုရရင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အဖို႔ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဟာ ေလာကီလူမႈကိစၥသက္သက္၊ ဘာသာတရားနဲ႔ လံုးလံုး မဆပ္စပ္ဘူးလို႔ ဆိုလိုတယ္။
အစၥလာမ္ အယူဝါဒ မွာေတာ့ ဆိုခဲ့သလို အိမ္ေထာင္ျပဳမႈဆိုင္ရာအတြက္ လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြ သီးသန္႔ ရွိတယ္။ ေယဘုယ် သေဘာအရ မြတ္ဆလင္ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဘာသာကြဲနဲ႔ လံုးလံုး လက္ထပ္ခြင့္မေပးဘူး။ အမ်ိဳးသားေတြကိုေတာ့ က်မ္းစာပါ အျခား ဘာသာ ႏွစ္ခု ျဖစ္တဲ့ ဂ်ဴး နဲ႔ ခရစ္ယာန္ ဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးေတြနဲ႔ လက္ထပ္ခြင့္ေပးတယ္။ သားသမီးကိုလည္း မြတ္ဆလင္ အျဖစ္သာ ႀကီးျပင္းေစရမယ္လို႔ သတ္မွတ္ထားတယ္။
ဒီလို တိတိက်က် သတ္မွတ္ထားမႈ သေဘာေၾကာင့္ ဒါဟာ မြတ္ဆလင္ ဘာသာဝင္ အေရအတြက္ တိုးပြားေအာင္ စနစ္တက် ၾကံေဆာင္ထားျခင္းသာ ျဖစ္တယ္ ဆိုၿပီး ဆိုခဲ့တဲ့ “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” သီအိုရီ ေပၚလာျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆႏိုင္တယ္။ မြတ္ဆလင္ အမ်ိဳးသားေတြဟာ မြတ္ဆလင္ မဟုတ္တဲ့ အျခား ဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးေတြ၊ အထူးသျဖင့္ လူမႈ၊ စီးပြား တခုခု ခ်ိဳ႕ယြင္း မႈ ေၾကာင့္ သိမ္းသြင္းဖို႔ပိုလြယ္ “Vulnerable“ ျဖစ္တဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ခ်စ္ခင္စံုမက္မႈ အေၾကာင္းျပ လက္ထပ္ၿပီး ဘာသာထဲကို သြတ္သြင္းၾကရင္း သာသနာျပန္႔ပြားေအာင္ လုပ္ေနျခင္းျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆတရပ္၊ စြပ္စြဲမႈတရပ္ ဘာသာမတူသူေတြၾကားမွာ ျဖစ္လာတယ္။
အိႏၵိယ ျဖစ္စဥ္
လြန္ခဲ့တဲ့ ေလးငါးႏွစ္ေလာက္က အိႏၵိယ မွာ အစၥလာမ္ ဘာသာေရး အေျခခံဝါဒီ အုပ္စုတစုက ဦးစီးၿပီး “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” ဆင္ႏႊဲကာ သူတို႔ ဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြကို အစၥလာမ္ဘာသာထဲကို သိမ္းသြင္းေနတယ္ဆိုၿပီး ဟိႏၵိဴ နဲ႔ ခရစ္ယာန္ ဘုန္းႀကီးေတြက စြပ္စြဲခဲ့ဖူးတယ္။ ဒီလို စနစ္တက် နဲ႔ လူပ္ရွားမႈ “Campaign” ပံု သဏၭာန္ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ အစၥလာမ္ အေျခခံဝါဒီ အုပ္စုကိုလည္း ႏိုင္ငံျခားက အစၥလာမ္ အဖြဲ႕အစည္းေတြကလည္း ေငြေၾကးေထာက္ပ့ံ ကူညီၿပီး အားေပးေနတယ္ဆိုၿပီး တပါတည္း ဆိုလာခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အစိုးရနဲ႔ တရားေရး အဖြဲ႕ေတြက ဒီကိစၥ ကို တရားဝင္ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈေတြ လုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ပုဂၢလိက တဦးခ်င္း ဆႏၵ နဲ႔ မိမိ ဇနီး၊ မယား ဘာသာျခားကို အဓမၼ ဘာသာေျပာင္းခိုင္းမႈတခ်ိဳ႕ ေတြ႕ရွိခဲ့ေပမယ့္ အဖြဲ႕အစည္း ပံုစံ၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ ရွိရွိ က်ဴးလြန္မႈ ပံုစံ မ်ိဳးနဲ႔ စနစ္တက် က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ လုပ္တာမ်ိဳး မေတြ႕ရဘူးလို႔ စစ္ေဆး ေဖာ္ထုတ္ေတြ႕ရွိခ်က္ကို သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ စာနယ္ဇင္း တခ်ိဳ႕က ဒီကိစၥကို အေလးေပး ေရးသား ေဆြးေႏြးေနဆဲ ျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေတြက မုန္းတီးမႈ ေတြ လူအမ်ားၾကား ျပန႔္ႏွံ႔ေစဖို႔ အြန္လိုင္းမွာ အင္တိုက္အားတိုက္ ဝါဒျဖန္႔ေနၾကဆဲ ျဖစ္တယ္။ သာမန္ ဘာသာေရး၊ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြကလည္း “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” ကိစၥ ဆက္လက္ ေထာက္ျပ၊ စံုစမ္းစစ္ေဆးအေရးယူဖို႔၊ သူတို႔ သမီးေတြ နဲ႔ အိႏၵိယ ကို ဟန္ေဆာင္ အခ်စ္ “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” စစ္ပြဲ မြတ္ဆလင္ေတြက စနစ္တက် ဆင္ႏႊဲေနတာကို ကာကြယ္ဖို႔ ေတာင္းဆိုေနၾကဆဲ ျဖစ္တယ္။
ယူေက ျဖစ္စဥ္
ၿဗိတိန္ ႏိုင္ငံမွာလည္း အလားတူ စြပ္စြဲမႈမ်ိဳး ႏိုင္ငံသား ဆစ္ခ္လူမ်ိဳးစု အသိုင္းအဝန္းမွာ ျဖစ္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဆစ္ခ္ အမ်ိဳးသမီးငယ္ ပညာတတ္ ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသူေလးေတြဟာ မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ထား “အခ်စ္ေထာင္ေျခာက္” နဲ႔ သိမ္းသြင္းျခင္းခံေနရတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာ အဓမၼ ဘာသာေျပာင္းခံရမႈေတြ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုၿပီး ဆစ္ခ္ အသိုင္းအဝန္းမွာ စိုးရိမ္မႈေတြ ျဖစ္ေပၚခဲ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္တုန္းက လိဒ္စ္တကၠသိုလ္ “လူမ်ိဳးစု ႏွင့္ လူမ်ိဳးေရးခြဲျခားမႈ ေလ့လာေရး ဌာန” က ဦးစီးၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈ လုပ္ စစ္ေဆး ေတြ႕ရွိခ်က္ကို အစီအရင္ ခံစာ ထုတ္ခဲ့့ဖူးတယ္။ ေလ့လာခ်က္အရ ဆစ္ခ္ အသိုင္းအဝန္းရဲ႕ စိုးရိမ္ စြပ္စြဲ မႈေတြဟာ အေျခအျမစ္မရွိဘဲ ခ်ဲ႕ကားေျပာဆိုမႈေတြသာ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ေတြ႕ရွိခဲ့တယ္။ မြတ္ဆလင္ေတြကို မေကာင္းဆိုးဝါးေတြ အျဖစ္ ယူဆေနတဲ့ အစၥလာမ္ အေၾကာက္၊ အမုန္း ေရာဂါ (Islamophobia) ရဲ႕ ျပႆနာ တရပ္သာ ျဖစ္တယ္ဆိုၿပီး အဆံုးသတ္ ေကာက္ခ်က္စြဲ လူထု န႔ဲ ဆစ္ခ္ အသိုင္းအဝန္းကို ထုတ္ျပန္ တင္ျပခဲ့ရဖူးတယ္။
ဗမာျပည္ ျဖစ္စဥ္
ဆိုေတာ့ ဆိုလိုခ်င္တာက “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” ျပႆနာ ဟာ ႏိုင္ငံတကာမွာလည္း စိုးရိမ္မႈေတြ၊ စြပ္စြဲမႈေတြ ရွိခဲ့တယ္။ မွန္ကန္တဲ့ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈေတြလည္း ျပဳခဲ့တယ္။ အခု ဗမာျပည္မွာလည္း ဒီ “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” သေဘာနဲ႔ ဆက္ႏြယ္ၿပီးေတာ့ လူအမ်ားၾကား က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔နဲ႔ စဥ္းစား၊ ေျပာဆို၊ ေဆြးေႏြးလာၾကသလို၊ ဘာသာေရးအစြဲႀကီးသူ တခ်ိဳ႕ကလည္း အြန္လိုင္း/ျပင္ပ ႏွစ္မ်ိဳးစလံုးအေနနဲ႔ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ဝါဒျဖန္႔ခ်ီ လာၾကတယ္။ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ ျဖစ္ေပၚေစလိုသူေတြ၊ ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲသမားေတြ၊ အစြန္းေရာက္ က်ဥ္းေျမာင္းသူေတြကလည္း ေနရာတိုင္းမွာ ဘာသာမတူသူခ်င္းအၾကား ပိုမို အထင္အျမင္ လြဲမွားစရာ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ခ်ဲ႕ကား ေဖာ္ထုတ္ျခင္း၊ မမွန္အခ်က္အလက္မ်ားကို ပံုဖ်က္ ျဖန္႕ျဖဴးေနျခင္းျဖင့္ လူအုပ္စု ႏွစ္စု အၾကား အမုန္းတရား နဲ႔ သံသယ ဟာ ဗမာ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြင္းမွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔၊ ထိထိေရာက္ေရာက္ ျပန္႔ႏွံ႔ လာေနတယ္။ အခုေနာက္ဆံုး ေလာကီေရးရာ နဲ႔ အျမဲလိုလို ကင္းကင္းေနေလ့ရွိတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္မ်ားကပါ ဘာသာ၊ သာသနာအေရးအတြက္ စိုးရိမ္ေသာက ေရာက္လာၿပီး “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” ကို ကာကြယ္လိုမႈ သေဘာ “မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ” ထုတ္ျပန္လို မႈ မ်ိဳး ပံုစံ အထိ အဆိုတင္သြင္းလာၾကတယ္။
ဗမာျပည္ ျဖစ္စဥ္အတြက္ ဦးစားေပး စတင္ လုပ္သင့္တဲ့အရာ
ဒီလို ဗမာျပည္မွာ ဗုဒၶ၊ ခရစ္ယာန္၊ ဟိႏိၵဴ နဲ႔ အစၥလာမ္ မဟုတ္တဲ့ အျခားဘာသာဝင္ အားလံုးထဲက အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးေတြ ဟာ မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ ပစ္မွတ္ သားေကာင္ အေနနဲ႔ ဟန္ေဆာင္ အခ်စ္ (သို႔) ေငြေၾကး နဲ႔ ျမဴဆြယ္ ျဖားေယာင္းမႈ ေထာင္ေျခာက္ ဒဏ္ ကို စနစ္တက် က်ဴးလြန္ ခံေနရၿပီး အဓမၼ ဘာသာေျပာင္းျခင္း ခံေနရတဲ့ ျဖစ္စဥ္မ်ိဳး ဗမာျပည္မွာ တကယ္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ရွိေနပါက အမွန္တကယ္ လ်စ္လ်ဴရႈထားလို မရတဲ့ ျပႆနာ အႀကီး ျဖစ္ကာ တကယ္လည္း အေလးထား အေရးယူ၊ ကာကြယ္မႈ တခုခု ျပဳလုပ္ရာမွာ အမွန္ျဖစ္တယ္။
ဒါေပမယ့္ အခု သံဃာေတာ္ မ်ား ေဆြးေႏြး ညွိႏိႈင္းၿပီး ထုတ္ျပန္ဖ႔ို ဆႏၵ ရွိတဲ့ “မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ” လို မ်ိဳးနဲ႔ေတာ့ မဟုတ္ပါ။
ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ျဖစ္သင့္တာက ႏိုင္ငံတကာမွာ ေဆာင္ရြက္သလို အစိုးရ၊ ဘာသာေရး နဲ႔ လူမႈေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ပညာရွင္ေတြက ဦးစီးၿပီး လြတ္လပ္ ဘက္မလိုက္ မွ်တၿပီး ျမင္သာထင္သာရွိတဲ့ ပညာရပ္ဆိုင္ရာ စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ိဳး အရင္ ျပဳလုပ္ရပါမယ္။ ၿပီးေတာ့ ထုတ္ေဖာ္ ေတြ႕ရွိခ်က္ ကို အမ်ားျပည္သူ နဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ၊ အထူးသျဖင့္ ကမၻာ့မြတ္ဆလင္ အသိုင္းအဝန္း ကို မွန္မွန္ကန္ကန္ အက်ိဳး/အေၾကာင္း အညီ ခ်ျပရပါမယ္။
“အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” သီအိုရီဟာ လူအမ်ား ထင္ေယာင္မွားမႈလား၊ အစၥလာမ္ အမုန္းေရာဂါ ရဲ႕ ျပႆနာ ေနာက္ဆက္တြဲလား၊ ဒါမွမဟုတ္ တကယ္ပဲ လက္ေတြ႕မွာ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ အေနနဲ႔ကို ဗမာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြ ခံစားေနရသလား ဆိုတာ မွ်တတဲ့ စံုစမ္း စစ္ေဆးမႈ မျဖစ္မေန အရင္လုပ္ရပါမယ္။
ေရွးရိုးစြဲနဲ႔ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ အုပ္စုေတြ အြန္လိုင္းနဲ႔ အျပင္မွာ လက္လြယ္စပယ္၊ ေလဖမ္းဝါးလံုးတန္းခ်ည္ ေျပာဆို၊ ေရးသား ေနမႈမ်ိဳး၊ အမွတ္တဝက္ အမွားတဝက္ ေရာစြက္ ပံုဖ်က္ထားတဲ့ အခ်က္အလက္မ်ိဳး၊ ဝါဒျဖန္႔ မိႈင္းတိုက္ေနမႈမ်ိဳးကို အေျခခံၿပီး လုပ္လို႔ မရပါ။ ဘက္မလိုက္၊ အစြဲကင္းတဲ့ အေျဖတခု ထြက္ေအာင္ အရင္ ရွာရပါမယ္။ ဒါမွ ပကတိ အေျခအမွန္ကို သိႏိုင္ပါမယ္။
တကယ္လို႔ “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” ျဖစ္စဥ္ အမွန္တကယ္ ျဖစ္ေပၚေနတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ဖို႔ အလားအလာ ရွိတယ္၊ ေနာက္ဆံုး ယုတ္စြအဆံုး တကယ္မျဖစ္ေပၚေန၊ မျဖစ္ေပၚႏိုင္ေသာ္ျငားလည္း အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသာနာ ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္လိုမႈသေဘာနဲ႔ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္မႈမ်ိဳး၊ ဥပေဒျပဴမႈမ်ိဳး လုပ္ခ်င္တာဆိုရင္လည္း အခု သံဃာေတာ္မ်ား ေဆြးေႏြး အဆိုျပဳ ခဲ့တဲ့ “မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ” သေဘာမ်ိဳးန႔ဲေတာ့ ျပႆနာ အေျဖ မရွာႏိုင္ပါ။
အထူးသျဖင့္ “ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား လက္ထပ္ ထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ အေရးေပၚ ဥပေဒ (မူၾကမ္း)” အဆိုပါ ထည့္သြင္းထားတဲ့ သေဘာမ်ိဳးနဲ႔ေတာ့ လံုးဝ အေရးယူမႈ ျပဳလို႔ မရပါ။ ဘာ့ေၾကာင့္ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္ နဲ႔ ျဖစ္သင့္တဲ့ သေဘာကို ေအာက္ပါ ေဆြးေႏြးခ်က္ (၁၁) ခ်က္မွာ ဆက္လက္ ရႈပါ။
၁) ပုဂၢလိက ဆႏၵ နဲ႔ အခြင့္အေရး ကို ေလးစား အသိအမွတ္ျပဳရမယ္။
အိမ္ေထာင္သားေမြးျပဳျခင္း (လက္ထပ္ျခင္း) နဲ႔ လိင္ဆက္ဆံျခင္း ဆိုတာဟာ အရြယ္ေရာက္ၿပီး က်ား/မ လူသားတိုင္းအတြက္ ကိုယ္ပိုင္ အသိဉာဏ္၊ ပညာ နဲ႔ ဆင္ျခင္ၿပီး လြတ္လပ္စြာ ဆံုးျဖတ္ခြင့္ရွိတဲ့ တကိုယ္ေရ ပုဂၢလိက ေရြးခ်ယ္မႈ၊ သေဘာ နဲ႔ ဆႏၵသာ ျဖစ္တယ္။
၂) အေျခတည္ ၿပီးသား ေကာင္းမြန္တဲ့ ဓေလ့ထံုးကို ထိန္းသိမ္းရမယ္။
ဗမာ့ရိုးရာဓေလ့ နဲ႔ ဗုဒၶဘာသာ ဓေလ့ မွာ အိမ္ေထာင္မႈျပဳျခင္းကိစၥဟာ အင္မတန္ ရိုးရွင္း လြတ္လပ္ၿပီး ဘာသာေရး လမ္းညႊန္ခ်က္ေတြ၊ အဖြဲ႕အစည္းေတြ အျပင္ ဥပေဒရဲ႕ တုန္႔ေႏွာင္မႈ နဲ႔ပါ လြတ္ကင္းၿပီး (၂၁) ရာစု မ်က္ေမွာက္ေခတ္ လူ႕အခြင့္အေရး စံႏႈန္းေတြနဲ႔ အံဝင္ၿပီးသားလည္း ျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ မိမိဓေလ့၊ ဘာသာထံုးရဲ႕ အျမင္က်ယ္၊ သဘာထားႀကီး၊ လူသားဆန္မႈ နဲ႔ လြတ္လပ္ခြင့္ ကို ေဖာ္ျပရာေရာက္တဲ့အတြက္ ထိန္းသိမ္းရပါမယ္။
၃) က်ား/မ လိင္ ခြဲျခားဆက္ဆံ ျပဳမူျခင္းကို ဆန္႔က်င္ ရႈတ္ခ်ရမယ္။
အခု မူၾကမ္း ဥပေဒ အဆိုပါ “ျမန္မာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား” လို႔ ေခါင္းစဥ္ တပ္ ကန္႔သတ္ျခင္းဟာ လူ႕အခြင့္အေရး ကို ခ်ိဳးေဖာက္ရံုမက က်ား/မ လိင္ ခြဲျခားမႈ ကို ျဖစ္ေစတယ္။ အစၥလာမ္ လက္ထပ္ျခင္း ထံုးမွာလည္း အလားတူပဲလို႔ ျပန္အေၾကာင္းျပခ်က္ ေပးလိုသူမ်ားကို တခါတည္း စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ ဒီမွာ ရွင္းပါမယ္။ အစၥလာမ္ ဘာသာ နဲ႔ ဘာသာဝင္ မိတ္ေဆြမ်ားကို ေစာ္ကားလိုစိတ္ ရိုးသားစြာ မရွိပါ။ ဘာသာေရး ထံုးတမ္းေတြ အမ်ားစုဟာ ေရွးေဟာင္း လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ကို အေျခခံၿပီး အဲဒီ ေခတ္ လိုအပ္ခ်က္အရ သတ္မွတ္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္။ ေခတ္သစ္ ကမၻာ (၂၁) ရာစု အေတြးအေခၚ၊ အဆင့္အတန္း ေရခ်ိန္ အရ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင့္တာကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲဖို႔လိုသလို တင္းက်ပ္မႈတခ်ိဳ႕ကို ေျဖေလ်ာ့ဖို႔ လိုတယ္။ အစၥလာမ္ထံုးပါ အမ်ိဳးသားမ်ားကိုသာ ကြက္ၿပီး ဘာသာကြဲနဲ႔ လက္ထပ္လိုပါက ခြင့္ျပဳျခင္းဟာ က်ား/မ လိင္ ခြဲျခား၊ ဖိႏွိပ္ဆက္ဆံျခင္း ျဖစ္တယ္။ မ်က္ေမွာက္ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ မသင့္ေတာ္ပါ။
၄) မေလးရွား ဒီမိုကေရစီ ကို တုခ်င္ရင္ အာဏာရွင္စနစ္သာ က်င့္သံုးပါ။ ဒါမွမဟုတ္ “Theocracy” စနစ္ က်င့္သံုးပါ။
မေလးရွားမွာလည္း အလားတူ သေဘာ ဥပေဒ ရွိတယ္လို႔လည္း အခု အေၾကာင္းျပၾကတယ္။ မေလးရွားဟာ ဘာသာေရးက ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ မူဝါဒ နဲ႔ လမ္းစဥ္ေတြအေပၚ လႊမ္းမိုးမႈလံုးလံုးကင္းတဲ့ “Secular State” စစ္စစ္ မဟုတ္ပါ။ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေတြ မမ်ားဘဲ အလယ္အလတ္ဝါဒီ အမ်ားစုလို႔ ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ဘာသာေရးထံုးတမ္း နဲ႔ ေရွးရိုးစြဲ အျမင္၊ အလုပ္ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနတယ္။ ဒါဟာ အတုယူစရာ မဟုတ္ပါ။
မေလးရွားဟာ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံလည္း အျပည့္အဝ မဟုတ္ပါ။ မေလးရွား ဒီမိုကေရစီေလာက္ပဲ မွန္းေနရင္ ဗမာျပည္မွာ အာဏာရွင္စနစ္သာ ဆက္လက္ က်င့္သံုးပါ။ ဒါမွမဟုတ္ ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္း နဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ေတြကသာ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့ “Theocracy” စနစ္ကို က်င့္သံုးပါ။
ကမၻာအႏွံမွာ အထူးသျဖင့္ မြတ္ဆလင္ကမၻာ၊ အာရပ္ကမၻာမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္ေတြ ႀကီးစိုးလို႔ ဘယ္လို လူမႈ၊ စီးပြား မတည္ၿငိမ္မႈေတြ၊ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ ေႏွးေကြးေႏွာင့္ေႏွး၊ ေအာက္က်ေနာက္က် ႏိုင္မႈေတြ ျဖစ္ခဲ့၊ ျဖစ္ေနတယ္ ဆိုတာကို ဗမာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းက သင္ခန္းစာ ယူဖို႔ပါ။ လုိက္လံ၊ အတုယူ က်င့္သံုးၿပီး တိုင္းျပည္ကို ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲေခၚသြားဖို႔ မဟုတ္ပါ။
၅) စကၤာပူလို လုပ္လို႔မရ။ လက္ထပ္ျခင္း စံႏႈန္းေတြဟာ အရပ္ဘက္ ဥပေဒ ေအာက္မွာ ဘာသာအားလံုး အတူတူျဖစ္ရမယ္။
စကၤာပူမွာ အလားတူ ဥပေဒ ရွိတယ္ဆိုတာလည္း တကယ္ေတာ့ အျပည့္အဝ မမွန္ပါ။ အစၥလာမ္ ဘာသာမွာ အထက္တေနရာမွာ တင္ျပခဲ့သလို လက္ထပ္ျခင္းအတြက္ သီးသန္႔ ညႊန္းဆို ျပ႒ာန္းထားခ်က္ေတြ သီးျခားရွိတဲ့အတြက္ စကၤာပူအစိုးရက သူတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ အစၥလာမ္လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို သီးသန္႔ အခြင့္အေရးေပးတဲ့ အေနနဲ႔ အစၥလာမ္ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ရံုး နဲ႔ ဥပေဒ ခြဲထားျခင္းသာ ျဖစ္တယ္။ ဗမာျပည္မွာ အလားတူ သေဘာ မြတ္ဆလင္ေတြအတြက္ သီးျခား ထိမ္းျမားျခင္း ဆိုင္ရာ တရားရံုး နဲ႔ ဥပေဒ ခြဲဖို႔လည္း လုပ္လို႔ မရပါ။
အေၾကာင္းက မယားၿပိဳင္ယူခြင့္ (Polygyny) ကိုပါ အရပ္ဘက္ ဥပေဒ (Civil Law) အရ မြတ္ဆလင္ အသိုင္းအဝန္းအတြက္ သီးသန္႔ စကၤာပူမွာ ခြင့္ျပဳသလို ခြင့္ျပဳရမွာ ျဖစ္လို႔ ျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ လံုးဝ မျဖစ္သင့္တဲ့ အရာ ျဖစ္တယ္။ လက္ရွိ ဗမာျပည္ အရပ္ဘက္ ဥပေဒမွာကို Polygamy (လင္ၿပိဳင္/မယားၿပိဳင္) ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗမာအမ်ိဳးသမီးေတြဟာ တရားမွ်တမႈ မဲ့၊ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရး ဆံုးရံႈးေနတယ္။ လက္ရွိ ဗမာျပည္မွာ ဥပေဒအရ လင္ၿပိဳင္ထားျခင္း (Polyandry) ကိုသာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေပၚ ကြက္တားျမစ္ထားၿပီး အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ေတာ့ မယားၿပိဳင္ယူခြင့္ (Polygyny) တဘက္ေစာင္းနင္း ခြင့္ျပဳထားတယ္။ ဒါကိုသာ ျပဳျပင္ၿပီး Polygamy (လင္ၿပိဳင္/မယားၿပိဳင္) ကို ညီတူညီမွ် ကန္႔သတ္တားျမစ္တဲ့ ဥပေဒထုတ္ဖို႔ ၾကံေဆာင္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ဒီလိုသေဘာဟာ အရပ္ဘက္ ဥပေဒ (Civil Law) နဲ႔ တည္ရွိေနၿပီး လူမ်ိဳး၊ ဘာသာအားလံုး၊ ႏိုင္ငံသားအားလံုးအေပၚ တေျပးညီ သက္ေရာက္ရမွာ ျဖစ္တယ္။
၆) အမ်ိဳး/ဘာသာ/သာသာနာ နဲ႔ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေတြကို အမွန္တကယ္ လက္ေတြ႕ အက်ိဳးရွိ ကာကြယ္နည္း
အမ်ိဳး၊ ဘာသာ ကို ကာကြယ္ခ်င္သလား။ ဗမာမိန္းကေလးေတြကို လူမ်ိဳး/ဘာသာျခားက ေငြနဲ႔ သိမ္းသြင္းေနတာမ်ိဳး ကို ကာကြယ္ခ်င္သလား။ ဘာသာေရးမုန္းတီးမႈ မိႈင္းတိုက္ေနတာေတြ ရပ္ပါ။ လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြ ျဖစ္ေပၚေစႏိုင္တဲ့ လူပ္ရွားမႈ “Campaign” ေတြ (မြတ္ဆလင္ဆိုင္ ေစ်းမဝယ္ေရးလိုမ်ိဳး) ရပ္ပါ။ တိုင္းျပည္မွာ တည္ၿငိမ္၊ ေအးခ်မ္းၿပီး လူမႈ၊ စီးပြား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္လာေအာင္ ဝိုင္းဝန္းပါ။ အထူးသျဖင့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ရာခိုင္ႏႈန္းအမ်ားစု သူဆင္းရဲမိသားစုက ဗမာမိန္းကေလးေတြရဲ႕ လူမႈ-စီးပြား ဘဝတိုးတက္ေအာင္၊ ပညာေရးတိုးတက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားပါ။ ဒါမွသာ ဗုဒၶဘာသာ အပါအဝင္ ဘာသာေပါင္းစံု က ႏိုင္ငံသား မ်က္ႏွာမြဲ လူ႕ဆင္းရဲ အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးေတြ ေငြေၾကး အလို႔ငွာ ဘဝေတြ ေပးဆပ္ေနရတာေတြ၊ ျပည္တြင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားမွာ လိင္အလုပ္သမ အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ေနရတာေတြ၊ လူကုန္ကူးျခင္း၊ အိမ္နီးခ်င္း တိုင္းျပည္ေတြကို ဇနီး/မယား အျဖစ္ ေရာင္းစားခံေနရာေတြ ပေပ်ာက္မွာ ျဖစ္တယ္။ “သားေဖာက္သာသနာျပဳေနတယ္” ဆိုတာကို အခု ေဇာင္းေပးေနသူမ်ား ဒီလို က်ယ္ျပန္႔တဲ့ ရႈေထာင့္ကေနၾကည့္ၿပီး အမွန္တကယ္ စိုးရိမ္သင့္တဲ့ အေျခအေန နဲ႔ အေၾကာင္း ကို အက်ိဳး/အေၾကာင္းညီ စိုးရိမ္တတ္ပါ။
ဗမာျပည္က လူမ်ိဳးစံု/ဘာသာစံု အမ်ိဳးသမီးငယ္ေလးေတြ လူမႈ-စီးပြားအတြက္ ဘဝေတြ ေရတိမ္နစ္ေနတာကိုသာ စာနာမႈထားၿပီး အမ်ိဳးသမီးငယ္အားလံုး လူမႈဘဝ လံုျခံဳမႈရေအာင္ ဖန္တီးေပးႏိုင္တဲ့ လူမႈ၊ စီးပြား၊ ႏိုင္ငံေရး နဲ႔ ဥပေဒ အခင္းအက်င္းမ်ိဳး၊ အသိုင္းအဝန္းမ်ိဳး ဖန္တီးႏိုင္ဖို႔ ဝိုင္းဝန္းၾကံဆပါ။ ပထမဆံုး လုပ္သင့္တဲ့ အလုပ္ကေတာ့ ဆိုခဲ့တဲ့ အတိုင္း ဘာသာ/လူမ်ိဳး မတူသူေတြအေၾကား အမုန္းတရား တိုးပြားေအာင္ မိႈင္းတိုက္ေနမႈေတြကို ရပ္တန္းက ရပ္ပါ။
၇) “Theocracy” စနစ္ ရဲ႕ အႏၱရာယ္ ကို သတိျပဳပါ။
ကိုလိုနီေခတ္ လြတ္လပ္ေရးလႈပ္ရွားမႈေတြ စလို႔ ေခတ္အဆက္ဆက္ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ဆန္႔က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈေတြမွာ ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္မ်ား လႈပ္ရွားပါဝင္မႈသေဘာ၊ တိုင္းသူျပည္သား အတိဒုကၡေရာက္မႈကို သံဃာေတာ္ေတြက ကူညီေျဖရွင္းေပးတဲ့ ျပည့္ဝတဲ့ သေဘာကို စာေရးသူအေနနဲ႔ လံုးဝေထာက္ခံတယ္။ ဗမာ့လူမႈအသိုင္းအဝန္းမွာ သံဃာေတာ္ ေတြရဲ႕ အေရးပါမႈသေဘာ၊ ၾသဇာ နဲ႔ တန္ဖိုးကို စာေရးသူ အေနနဲ႔ အျပည့္အဝ ေလးစားတန္ဖိုးထား အသိအမွတ္ျပဳတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာသာေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြ၊ ေက်ာင္းေတာ္ေတြ နဲ႔ ေခါင္ေဆာင္ေတြက တိုင္းျပည္ရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္ေရး၊ ပညာေရး စနစ္ စတဲ့ အဓိက အေရးပါတဲ့ မ႑ိဳင္ႀကီးေတြမွာ လႊမ္းမိုး ေနရာယူလာမွာမ်ိဳးကို လံုးဝ လက္မခံပါ။ ဒါဟာ တိုင္းျပည္မွာ လူမႈမတည္ၿငိမ္မႈေတြ ျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းရင္း ျဖစ္တယ္။
“Democracy Vs Theocracy” ဆိုၿပီး ႏိႈင္းယွဥ္ အမ်ိဳး/ဘာသာ သာသာန အတြက္ ဆိုၿပီး စဥ္းစားေနစရာကို အေၾကာင္းမရွိပါ။ အထက္မွာလည္း ရွင္းျပခဲ့သလို ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ ႀကီးစိုးတဲ့ “Theocracy” တိုင္းျပည္ေတြ၊ ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္ေတြ ႀကီးစုိးတဲ့ ႏိုင္ငံေတြ၊ ေရွးရိုးစြဲ မြတ္ဆလင္ န႔ဲ အာရပ္ ကမၻာ ေဒသေတြ ဘယ္လိုေတြ ျဖစ္ပ်က္ေန၊ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့တယ္ဆိုတာ သမိုင္းသင္ခန္းစာ ယူတတ္ရပါမယ္။ တာလီဘန္ အႏၱရာယ္ မက်ေရာက္ခင္ အာဖဂန္နစၥတန္ ဟာ အလယ္အာရွ မွာ စီးပြား၊ ပညာ၊ က်န္းမာ အရာရာ ထိပ္တန္းက်ခဲ့ဖူးတယ္ဆိုတာ သတိျပဳဆင္ျခင္ သင္ခန္းစာ ယူပါ။ မြတ္ဆလင္ေတြထဲက ဘာသာေရး အစြန္းေရာက္၊ ဘာသာေရး အယူသီးတခ်ိဳ႕ရန္ကို ကာကြယ္ခ်င္လို႔ ဆိုၿပီး သူတို႔လို ျပင္းထန္ အစြန္းေရာက္တဲ့ အျပဳအမူ၊ အက်င့္၊ အၾကံ၊ ဥပေဒသ ေတြ လိုက္က်င့္သံုးမယ္ဆိုတာ ဓမၼာဓိ႒ာန္လံုးဝ မက်ပါ။ အမွားတခု ကို ေနာက္ထပ္ အမွားတခုနဲ႔ လိုက္ေခ်ဖ်က္လို႔ အမွန္မျဖစ္ပါ။ အမွားႏွစ္ခုသာ ျဖစ္လာမွာ ျဖစ္တယ္။ အၾကမ္းဖက္မႈကို အၾကမ္းဖက္မႈနဲ႔ ေျဖရွင္းလို႔ ဘယ္လိုမွ ဆံုးခန္းတိုင္ မေျဖရွင္းႏိုင္သလိုမ်ိဳးပဲ အစြန္းေရာက္ေနမႈ သေဘာေတြကို ေနာက္ထပ္ အစြန္းေရာက္မႈ သေဘာနဲ႔ တန္ျပန္ ေခ်လို႔ မရပါ။ ရလဒ္ေကာင္း ထြက္မလာႏိုင္ပါ။
၈) ဥပေဒ ျပဳေရးဟာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား ရဲ႕ ကၽြမ္းက်င္မႈ အလုပ္ မဟုတ္ပါ။
အခုလို ဗုဒၶဘာသာ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္ေတြ မိမိ ဘာသာ၊ သာသနာအတြက္ စိုးရိမ္မႈရွိတာ သဘာဝက်တယ္။ လက္ခံတယ္။ ဒါေပမယ့္ တိုင္းျပည္ရဲ႕ က႑ အသီးအသီး နဲ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ တြက္ခ်က္ စဥ္းစားဖို႔လိုတဲ့ ဥပေဒျပဳေရးလို အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးမွာ ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္တဲ့ အက်ိဳးဆက္ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး ဘက္ေပါင္းစံုကို ျဖန္႔ၾကည့္ျမင္ရပါမယ္။ ဒါမ်ိဳးဟာ ဘာသာေရးတခုသာ ေဇာက္ခ် ေလ့လာ၊ အားထုတ္ေနတဲ့ ရဟန္း သံဃာေတာ္မ်ားရဲ႕ အလုပ္ တာဝန္ မဟုတ္သလို လိုအပ္တဲ့ ကၽြမ္းက်င္မႈ ပညာအရည္အခ်င္းလည္း မရွိပါ။ ဘာသာေရး တတ္ကၽြမ္းမႈ တခုတည္းနဲ႔ စဥ္းစား၊ ဘာသာ/သာသနာ အျမင္ တခုတည္းနဲ႔ပဲ ျမင္ၾကည့္ၿပီး ဥပေဒ ထုတ္မယ္ဆိုလည္း ဆိုခဲ့သလို သီအိုကေရစီ ႏိုင္ငံပဲ ျဖစ္သြားမွာပါပဲ။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ လူမ်ိဳးစံုေပါင္းစံု၊ ဘာသာေပါင္းစံု မွီတင္းေနထိုင္ေနတဲ့ ျပည္ေထာင္စုစနစ္တိုင္းျပည္မွာ သီအိုကေရစီ စနစ္ ျဖစ္သြားရင္ ျဖစ္ေပၚလာမယ့္ ဆိုးက်ိဳးေတြဟာ စဥ္းစာၾကည့္ဖို႔ေတာင္ မဝံ့ပါ။ ဗုဒၶဘာသာကို ႏိုင္ငံေတာ္ဘာသာ အျဖစ္ ျပ႒ာန္ဖို႔ ၾကံစည္ခဲ့ရံုေလးနဲ႔ ကခ်င္အမ်ိဳးသား ညီအကို မ်ားနဲ႔ ျဖစ္ခဲ့ရတဲ့ ျပည္တြင္းစစ္ အခုအထိ အၿပီးအျပတ္ မၿငိမ္းေသးပါ။ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္မ်ား အေနနဲ႔ ဘာသာေရးရာ တရားဓမၼနဲ႔ ဆိုင္တဲ့ လမ္းညႊန္မႈေတြ၊ ဆိုဆံုးမမႈေတြ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းအေပၚ လုပ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့ သေဘာေဆာင္တဲ့ ဥပေဒျပဳေရးလို တိုင္းျပည္ရဲ႕ အေရးေတြမွာေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ တတ္ကၽြမ္းနားလည္သူ ပညာရွင္မ်ားကိုသာ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ေပးဖို႔ သံဃာေတာ္ အရွင္သူျမတ္မ်ားကို ရွိခိုးဦးတင္ ေတာင္းပန္ပါရေစ။
၉) ယေန႔ေခတ္မွာ ဘာသာတရား တခုခု ဟာ တေနရာမွာ လံုးဝ ကြယ္ေပ်ာက္စရာ အေၾကာင္း အင္မတန္ နည္းတယ္။
ဘာသာ၊ သာသနာ ကြယ္ေပ်ာက္မွာ စိုးတယ္၊ သမိုင္းကို ၾကည့္လိုက္၊ ဗုဒၶဘာသာ ကြယ္ေပ်ာက္သြားတဲ့ တိုင္းျပည္ေတြ ရွိတယ္ ဆိုတဲ့ အျမင္သေဘာကို အက်ိဳး/အေၾကာင္း ျပန္စီစစ္ၾကည့္ပါ။ ေရွးေခတ္ တိုင္းျပည္ တခု နဲ႔ တခု၊ လူမ်ိဳး တမ်ိဳး နဲ႔တမ်ိဳး စစ္ပြဲႀကီးေတြ ျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ စစ္ပြဲၿပီးရင္ ႏိုင္သူရဲ႕ ဘာသာတရား လႊမ္းမိုးမႈ ေတြရွိတယ္။ ဒါ့အျပင့္ အႀကီးအက်ယ္ အစုလိုက္၊ အျပဳံလိုက္လူမ်ိဳးစုေတြ ေရႊ႕ေျပာင္းမႈ ရွိတယ္။ မ်က္ေမွာက္ ကမၻာမွာ ဒီလို အခ်က္ ႏွစ္ခုစလံုး မရွိေတာ့တဲ့ အတြက္ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး၊ ဘာသာတခု တေနရာရာမွာ လံုးလံုး ကြယ္ေပ်ာက္သြားဖို႔ဆိုတာ လက္ရွိမွာ လက္ေတြ႕ ဘယ္လိုမွ ျဖစ္မလာႏိုင္ေတာ့ပါ။ အထိုက္အေလ်ာက္ ရွိႏိုင္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားသား ေရႊ႕ေျပာင္း အေျခခ် ေနထိုင္မႈကိုလည္း ႏိုင္ငံတကာစံႏႈန္း အညီ တန္းဝင္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္လံုျခံဳေရးကိုလည္း အျပည့္အဝ ကာကြယ္ေပးႏိုင္တဲ့ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒေတြ ျပ႒ာန္းထားၿပီး အဂတိ ကင္းကင္း ဥပေဒအတိုင္း တရားမွ်တ ေဆာင္ရြက္ရင္း ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္တယ္။ အဓိက ကေတာ့ မိမိဘာသာရဲ႕ တရားစစ္၊ တရာျမတ္ ဓမၼ ကို သာ အေျခတည္ၿပီး က်င့္ၾကံ၊ ေျပာေဟာ ေနရင္ ဘယ္ဘာသာကိုးကြယ္မႈမွ ကမၻာမွာ ကြယ္ေပ်ာက္စရာ မရွိေတာ့ပါ။ အထူးသျဖင့္ မဇၩိမပဋိပဒါ က်င့္ၾကံမႈသေဘာ အလယ္အလတ္က်၊ လြတ္လပ္မႈ အျပည့္ရွိ၊ ဒီမိုကေရစီ သေဘာ ၾကြယ္ဝလြန္းလို႔ အေရွ႕အေနာက္ ေနရာတိုင္းမွာ ေရပန္းစား လူႀကိဳက္မ်ား စိတ္ဝင္တစား ေလ့လာသူေပၚမ်ားလာေနတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ လို ဘာသာႀကီးတခုအေနနဲ႔ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔မွ ကြယ္ေပ်ာက္စရာမရွိပါ။.. အမ်ိဳး/ဘာသာ လွိမ့္ေအာ္ေနၿပီး တရားမဲ့မႈေတြ၊ အဓမၼမႈေတြ က်ဴးလြန္ေနရင္သာ လူအၾကည္အညိဳေလ်ာ့လာစရာ အေၾကာင္းရွိတယ္။
၁၀) “Islamophobia” ဟာ ပိုမို က်ယ္ျပန္႔လာၿပီ။
ေနာက္တခ်က္ အေနနဲ႔ အခု “မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ” အျငင္းပြားမႈ နဲ႔ သံဃာအစည္းအေဝး ေဆြးေႏြးခ်က္ပါ သေဘာထားတခ်ိဳ႕မွာ အေရးႀကီးဆံုး အေလးထား သတိျပဳ၊ စဥ္းစားစရာ ျဖစ္လာတာ တခုက မြတ္ဆလင္ေတြကို အႏၱရာယ္တခု အေနနဲ႔ ျမင္၊ ျပဳမူ၊ ေျပာဆိုျခင္းဟာ ဟိုအရင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအဝန္း အပါအဝင္ အားလံုးက ယူဆထားသလို ျပင္းထန္တဲ့ အျမင္သေဘာရွိသူ ရဟန္းတခ်ိဳ႕ နဲ႔ ေခတ္ေနာက္ျပန္ဆြဲလိုသူ (သို႔) ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ နဲ႔ လူပုဂၢိဳလ္ တခ်ိဳ႕သာ ပါလို႔ ယူဆလို႔ မရေတာ့တာပါ။ လူအမ်ားၾကည္ညိဳေလးစားရတဲ့ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ထိတ္တန္း သံဃာေတာ္အမ်ားစုရဲ႕ အျမင္မွာလည္း (အစြန္းေရာက္မႈသေဘာ မရွိေပမယ့္) စိုးရိမ္မႈ အျမင္ကေတာ့ တသေဘာတည္းပဲရွိေနတယ္ ဆိုတာ သိလာရတယ္။ ႏိုင္ငံရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ ဥပေဒျပဳေရး၊ တရားစီရင္စနစ္ မ႑ိဳင္ႀကီးေတြကိုလည္း ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြက လႊမ္းမိုးလိုမႈ သေဘာရွိတယ္ ဆိုတာ သိလာရတယ္။
ဆိုေတာ့ ဒီျပႆနာဟာ ေပ့ါေပါ့တန္တန္ မဟုတ္ပါ။ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာ ေပါင္းစံု မွီတင္းေနထိုင္ေနတဲ့ ဗမာ့လူ႕အဖြဲ႕အစည္းရဲ႕ အနာဂတ္ တည္ၿငိမ္ေအးခ်မ္း၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈအတြက္ အင္မတန္ အေလးအနက္ထား စဥ္းစား အေရးယူရမယ့္ အေျခအေနျဖစ္တယ္။ လက္ရွိ ဗမာျပည္ဟာ တျခား ကမၻာ့ႏိုင္ငံတခ်ိဳ႕လို မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္ထဲက အစြန္းေရာက္ တခ်ိဳ႕ရဲ႕ အၾကမ္းဖက္မႈ အႏၱရာယ္ က်ေရာက္ေနတာမ်ိဳး မရွိပါ။ မြတ္ဆလင္ ခြဲထြက္ေရး သူပုန္ဆိုတာမ်ိဳးလည္း မရွိပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလို မြတ္ဆလင္ ကို မေကာင္းဆိုးဝါး အႏၱရာယ္ လို အျမင္ေတြ ႀကီးထြားၿပီး မလိုလားအပ္တဲ့ အျပဳအမူ၊ မူဝါဒ အမွားေတြ ျပဳလုပ္မိရင္ တိုင္းျပည္ဟာ အနာဂတ္မွာ တကယ့္ကို အၾကမ္းဖက္မႈ အႏၱရာယ္က်ေရာက္လာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါအျပင္ တိုင္းျပည္မွာ လူမႈတည္ၿငိမ္မႈ မရွိ၊ ျပည္တြင္းစစ္ေတြ မရပ္၊ လူမ်ိဳး/ဘာသာ အဓိကရုဏ္းေတြ ျပည့္ေနရင္ ေခတ္မီ တိုးတက္ဖြံၿဖိဳး ခ်မ္းသာေအာင္လည္း ဘယ္လိုမွ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ပါ။
၁၁) မွန္ကန္တဲ့ အလုပ္သေဘာနဲ႔ က်ယ္ျပန္႔တဲ့ စဥ္းစားေတြးေခၚ၊ ေမွ်ာ္ျမင္ႏိုင္မႈကသာ ျပႆနာ ရဲ႕ အေျဖျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင့္ “အခ်စ္ဂ်ီဟဒ္” အပါအဝင္ မြတ္ဆလင္ေတြအေပၚ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ သံသယေတြကို ေဆာင္းပါးမွာ ေဆြးေႏြးအၾကံျပဳ တင္ျပခဲ့သလို လြတ္လပ္ မွ်တ၊ ဘက္မလိုက္ စံုစမ္းစစ္ေဆးပါ။ ဗမာမြတ္ဆလင္ အသိုင္းအဝန္း နဲ႔ ဘာသာေရး အဖြဲ႕အစည္း၊ ေခါင္းေဆာင္ေတြကလည္း သေဘာထားႀကီးႀကီးထား တိုင္းျပည္ အက်ိဳးအတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ပါ။ ဘာသာတရားရဲ႕ ဓမၼ အစစ္ နဲ႔ အညီ တရားမွ်တစြာ ေနထိုင္ေနမႈသေဘာ နဲ႔ ဗမာ-မြတ္ဆလင္ေတြရဲ႕ ဗမာျပည္အေပၚ သစၥာေစာင့္သိ၊ ခ်စ္ျမတ္ႏိုးမႈ သေဘာကို လူအမ်ားနားလည္ေအာင္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေဖာ္ထုတ္ပါ။ မတူကြဲျပားတဲ့ ဘာသာ အုပ္စုေတြအၾကား လူမႈေရးလုပ္ငန္း ပူးေပါင္းလုပ္မႈေတြ၊ ဘာသာေပါင္းစံုခ်စ္ၾကည္ေရး ေဆြးေႏြးပြဲ၊ ႏွီးေႏွာဖလွယ္စတဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈေတြ အမ်ားအျပားလုပ္လာႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားပါ။ ျပႆနာ ကို ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ရာမွာ “ဘက္ႏွစ္ဘက္စလံုး”က မိမိ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာ တခုတည္း ၾကည့္လို႔မရပါ။ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု၊ ဘာသာေပါင္းစံု ေနထိုင္ေနတဲ့ တိုင္းျပည္တခုလံုးရဲ႕ အေရးျဖစ္တဲ့အတြက္ ေနာက္ဆက္တြဲ အက်ိဳးဆက္ေတြကိုပါ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္ မ်က္စိဖြင့္၊ နားဖြင့္၊ ရင္ဘတ္ဖြင့္ အစြဲကင္းကင္းနဲ႔ ဘက္ေပါင္စံုက ဆင္ျခင္၊ စဥ္းစား၊ သံုးသပ္ အေျဖမွန္ရွာရပါမယ္။
နိဂံုး
နိဂံုးခ်ဳပ္ရရင္ လက္ရွိ ဗမာျပည္ဟာ ဒီမိုကေရစီ ခရီးၾကမ္းကို ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနာက္က်ၿပီး ခုမွ စေလွ်ာက္ဖို႔ ေျခလွမ္း လွမ္းေနဆဲ ျဖစ္တယ္။ အခက္အခဲ ေပါင္းစံု ေရွ႕မွာ ရင္ဆိုင္ရဦးမွာ ျဖစ္တယ္။ ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ ေျဖရွင္းစရာေတြလည္း ရွိေနေသးတယ္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မႈမွာလည္း ႏိုင္ငံတကာမဆိုထားနဲ႔ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြကိုမီေအာင္ေတာင္ ႏွစ္မ်ားစြာ ႀကိဳးစားရဦးမွာ ျဖစ္တယ္။ တိုင္းျပည္မွာ မွီတင္းေနထိုင္ေနတဲ့ လူမ်ိဳးစံု၊ ဘာသာစံု ညီညြတ္မွ၊ စည္းလံုးမွ၊ ခ်စ္ခင္မွ အားလံုးရဲ႕ အင္အားေတြကို စုစည္းၿပီး တိုင္းျပည္တိုးတက္ေအာင္ ၾကံေဆာင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္တယ္။ မတူညီကြဲျပားမႈေတြဟာ ဒီမိုကေရစနစ္မွာ အႏၱရာယ္ မဟုတ္ပါ။ အားသာခ်က္ အင္အားတရပ္သာ ျဖစ္တယ္။ အေတြးအေခၚေပါင္းစံု စည္ပင္၊ ယဥ္ေက်းမႈေပါင္းစံုထြန္းကားတဲ့ ပန္းေပါင္းစံုပြင့္ဖူး ရွင္သန္ရာ အနာဂတ္ ကသာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ ျပႆနာ အစုစုအတြက္ အေျဖျဖစ္တယ္။ ဒီေသာ့ခ်က္ သေဘာကို ရဟန္းရွင္၊ လူ၊ ျပည္သူ အေပါင္း နားလည္ သေဘာေပါက္ ဆင္ျခင္၊ စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ မိုးမခ ကေနတဆင့္ တင္ျပေဆြးေႏြးလိုက္ပါတယ္။
မိုးမခ စာဖတ္ပရိသတ္ ရဲ႕ အျမင္၊ သေဘာထားေတြကိုလည္း တိုင္းျပည္ အက်ိဳးအတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္၊ ယဥ္ေက်းစြာ ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးေပးဖို႔ ဖိတ္ေခၚပါတယ္။ မွတ္ခ်က္ အေနျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ E-mail မွ တဆင့္ ျဖစ္ေစ ျပန္လည္ ေဆြးေႏြးခ်က္၊ အျမင္ မ်ားကို ေပးပို႔ ေရးသားႏိုင္ပါတယ္။
ျငိမ္းခ်မ္းေအး
၁၆ ၊ ဇြန္ ၊ ၂၀၁၃
အလုပ္အကုိင္ ဖန္တီးေရးသည္ ပထမဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ေျပာ
June 6, 2013 | Hits:3,448
ကမၻာ့စီးပြားေရး ဖိုရမ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲ (ဓာတ္ပံု – ေရႊအင္းသား ခင္ေမာင္ဝင္း / ဧရာဝတီ)

ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဆင္းရဲမႈတုိက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံတုိးတက္ေရးအတြက္ အလုပ္အကုိင္ဖန္တီးေရးသည္ ပထမဦးစားေပးျဖစ္ေၾကာင္း အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ေကာ့မွဴးၿမိဳ႕နယ္ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ေနျပည္ေတာ္တြင္ ယေန႔ ဇြန္လ ၆ ရက္ ညေနပိုင္းတြင္က်င္းပေသာ ကမၻာ့စီးပြားေရးဖိုရမ္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ထုိသုိ႔ေျပာဆိုလိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ထုိင္းႏုိင္ငံဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ စီးပြားေရးဖုိရမ္တြင္လည္း အလုပ္အကုိင္ရရွိေရးသည္ ပထမဦးစားေပးဟု ေျပာဆုိသကဲ့သုိ႔ ယခု ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္လည္း အလုပ္အကုိင္ဖန္တီးေရးသည္ ပထမဦးစားေပး တြင္ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျမန္မာႏုိင္ငံတ၀န္းတြင္ အလုပ္အကုိင္ရရွိေရးအပါအ၀င္ ျပည္သူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္ ၆ ခ်က္ရွိေၾကာင္း၊ အလုပ္အကုိင္ လုိအပ္ခ်က္မ်ားကို မျဖည့္ဆည္းေပးႏုိင္လွ်င္ အနာဂတ္လူမႈျပသနာမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာ မည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ေျပာသည္။
“က်မ ဘယ္ေနရာကိုပဲသြားသြား ႏုိင္ငံရဲ႕ ေနရာတုိင္းမွာ ျပည္သူတုိင္းက ထပ္တလဲလဲ ထပ္တူထပ္က်ေျပာေနတဲ့ လိုအပ္ခ်က္ ၆ ခ်က္ရွိေနပါတယ္။ ဒါက အံ့ၾသဖုိ႔လည္း ေကာင္းပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ေတာင္ပုိင္းကိုပဲ သြားသြား၊ ေျမာက္ဘက္ကုိပဲ သြားသြား၊ အေနာက္ဘက္ကိုပဲ သြားသြား၊ ျပည္သူေတြကို ဘာအလိုအပ္ဆုံးလဲလို႔ ေမးလိုက္ရင္ အလုပ္လိုခ်င္တယ္ဆုိတာ ေျပာၾကတယ္။ သူတုိ႔က လက္ျဖန္႔ မေတာင္းခ်င္ဘူး။ သူတုိ႔က ဂုဏ္သိကၡာရွိရွိ သူတို႔ရဲ႕ ဘ၀ကို လုပ္ကုိင္စားေသာက္ေနထုိင္ခ်င္ၾကတယ္။ နံပါတ္တစ္ က အလုပ္အကုိင္၊ နံပါတ္ႏွစ္က ေရ၊ နံပါတ္သုံးက လမ္း၊ နံပါတ္ေလးက လွ်ပ္စစ္မီး၊ နံပါတ္ငါးက ပညာေရးနဲ႔ နံပါတ္ေျခာက္က က်န္းမာေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက ေနရာတိုင္းမွာ ထပ္တလဲလဲ ၾကားေနရတယ္။ အလုပ္အကုိင္ဖန္တီးေရးက က်မတုိ႕အတြက္ ပထမဦးစားေပးျဖစ္တယ္။ က်မရဲ႕ မဲဆႏၵနယ္ ေကာ့မွဴးမွာလည္း ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းက အလုပ္အကုိင္မရွိၾကဘူး။ ေလ့လာဆန္းစစ္သူေတြရဲ႕ စစ္တမ္းေတြအရ ၇၀ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ ျမန္မာလူငယ္ေတြက အလုပ္မရွိၾကဘူး။ ဒါက အလုပ္အကုိင္မရွိဘူးလုိ႔ဆုိတာထက္ သူတို႔က ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္မဲ့ေနတယ္လို႔ က်မေျပာခ်င္တယ္။ အလုပ္မရွိတဲ့ လူငယ္ေတြက အနာဂတ္မွာ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းအတြက္ ျပႆနာေတြျဖစ္လာမယ္”ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆုိသည္။
အမ်ဳိးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္တြင္ လူငယ္ေသြးသစ္မ်ား အရည္အခ်င္းျမွင့္တင္ေရးကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေျပာဆုိရာတြင္လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ျမန္မာလူငယ္မ်ား၏ ပညာေရးပိုင္းတြင္ အလြန္နိမ့္က်သြားေၾကာင္း၊ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္ၾကာ ဆိုးရြားေသာ ပညာေရးစနစ္ ေၾကာင့္ ျမန္မာလူငယ္မ်ား၏ ပညာေရးနိမ့္က်သြားခဲ့ေၾကာင္း၊ ပညာေရးနိမ့္က်မႈသည္ ႏုိင္ငံတခုလုံးႏွင့္သက္ဆုိင္ေသာ အမ်ဳိးသားေရးျပႆနာတခုျဖစ္ေၾကာင္း၊ လူငယ္မ်ား စြမ္းရည္ျမွင့္တင္ေရး လုပ္ေဆာင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။
ဆင္းရဲမြဲေတမႈတုိက္ဖ်က္ေရးႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေျပာဆုိရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ၇၀ ရာခုိင္ႏႈန္းေသာ လူဦးေရမွာ ေက်းလက္ေဒသမ်ားတြင္ ေနထုိင္ၾကေၾကာင္း၊ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ တုိက္ဖ်က္ေရးဟု ဆုိလုိက္သည္ႏွင့္ လယ္ယာစုိက္ပ်ဳိးေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ လယ္ေျမသိမ္းဆည္းမႈျပသနာမ်ားကို မၾကာခဏဆုိသလုိ ၾကားေနရေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္ကလည္း ယင္းကိစၥကို ေျဖရွင္းေနရၿပီး ေျမယာဥပေဒေရးဆြဲၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဥပေဒရွိေနရုံႏွင့္မၿပီးဘဲ ဥပေဒကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးလည္း အေရးႀကီးသည္ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆက္လက္ေျပာသည္။
ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈႏွင့္ပတ္သက္၍ ေျပာဆုိရာတြင္လည္း ႏုိင္ငံျခားသားလုပ္ငန္းရွင္မ်ားသည္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံေရးထက္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ စီးပြားေရးလုပ္ေဆာင္ရန္ စုံစမ္းေထာက္လွမ္းမႈျဖင့္ လာေရာက္ေနၾကေၾကာင္း၊ ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ား အတြက္ တရားဥပေဒစုိးမုိးေရး အေရးႀကီးေၾကာင္း၊ တရားဥပေဒစုိးမုိးမႈမရွိဘဲ စီးပြားေရးဖြံ႕ၿဖဳိးတုိးတက္မႈရွိမည္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အေျခခံအေဆာက္အဦမ်ားျဖစ္သည့္ ေရ၊ လွ်ပ္စစ္မီးႏွင့္ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးသည္လည္း ႏုိင္ငံျခားရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈအတြက္ အေရးႀကီးေသာ အခ်က္မ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဆုိသည္။
သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒျပင္ဆင္ေရး၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးႏွင့္တုိင္းရင္းသားအေရး၊ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုအေရး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ျဖစ္ပြားေသာ အၾကမ္းဖက္မႈကိစၥ၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကိစၥအပါအ၀င္ ႏုိင္ငံေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ လူမႈေရးသက္ဆုိင္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ရွင္းလင္းေျပာဆုိသြားသည္။
ပ႗ိပကၡေနာက္ကြယ္ဘယ္သူၾကိဳးကိုင္ေနလဲ
June 13, 2013 | Hits:5,772


မိထၱီလာ၊ ဥကံၠႏွင့္ လား႐ိႈးျမိဳ႕ အၾကမ္းဖက္ ျဖစ္စဥ္မ်ားသည္ ယခင္ စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့စဥ္ကာလအတြင္း လူအမ်ားက ရြံေၾကာက္ျဖစ္ခဲ့ရသည့္ စြမ္းအား႐ွင္အဖြဲ႕၏ လုပ္ပံုကိုင္ပံုမ်ားႏွင့္ တူျပီး ၉၆၉ အဖြဲ႕၏ မြတ္စလင္ဆန္႕က်င္ေရး လႈပ္ရွားမႈႏွင့္ ေပါင္းစည္းသြားမိျခင္းဟု စကၤာပူထုတ္ သတင္းစာတေစာင္က ေရးသားထားသည္။
ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔ထုတ္ The Straits Times သတင္းစာက အုပ္စုလိုက္ လုယက္တိုက္ခိုက္ျခင္းမ်ားသည္ “ေတာင္သာ တပ္ဖြဲ႕”၏ လက္ရာေျခရာမ်ားႏွင့္ ဆင္တူသည္ဟု ျပည္ေထာင္စု ၾကံ့ခိုင္ေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ဦးေအာင္ေသာင္း၏ ေမြးရပ္ဇာတိ ေတာင္သာျမိဳ႕ကို အစြဲျပဳျပီး ၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ဒီပဲယင္းတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဝင္မ်ားကို အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္ျခင္း၊ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ေရႊဝါေရာင္ေတာ္လွန္ေရးတြင္ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားကို ႐ိုက္ႏွက္ျခင္းတို႕တြင္ ပါဝင္ခဲ့ေၾကာင္း လူအမ်ားက ယံုၾကည္ေသာ စြမ္းအားရွင္အဖြဲ႕ကို ရည္ၫႊန္း ေရးသားထားသည္။
လားရိႈးၿမိဳ႕ႏွင့္ ၅၀ ကီလိုမီတာသာေ၀းေသာ ေနရာတြင္ ၉၆၉ အဖြဲ႕ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ဦး၀ီရသူက တရားေဟာခဲ့ၿပီး မၾကာမီ လား႐ိႈးအၾကမ္းဖက္မႈေပၚေပါက္လာေၾကာင္းလည္း ေရးသားထားသည္။
စင္ကာပူသတင္းစာ၏ ေရးသားေဖာ္ျပခ်က္ကို ဦး၀ီရသူက ျငင္းဆိုေသာ္လည္း ယင္းသတင္းစာတြင္ ေဖာ္ျပၿပီး ဇြန္လ ၂ ရက္ေန႔ ေနာက္ပိုင္းမွစ၍ ဦးေအာင္ေသာင္းကို ဧရာ၀တီက အၾကိမ္ၾကိမ္ ဆက္သြယ္ခဲ့ေသာ္လည္း ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခြင့္ မရခဲ့ပါ။
ဦး၀ီရသူကမူ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားသည္ ၉၆၉ လႈပ္႐ွားမႈႏွင့္ လံုး၀မသက္ဆိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုၿပီး ဦးေအာင္းေသာင္း လက္ခ်က္လည္း မျဖစ္ႏိုင္ဟု ေျပာသည္။ ”ဟိုးအရင္ အေရးအခင္းေတြမွာ ဦးေအာင္ေသာင္းပါမပါေတာ့ က်ဳပ္မသိဘူး။ ရခိုင္ေနာက္ပိုင္း ကိစၥေတြမွာေတာ့ ဦးေအာင္ေသာင္း မပါဘူးဗ်။ ဦးေအာင္ေသာင္း ေျပာတဲ့ သဃၤန္း၀တ္ ေထာင္ထြက္ဘုန္းႀကီးေတြဆိုတာလဲ မဟုတ္ဘူး။ က်ဳပ္ကေတာ့ သူမပါဘူးလို႔ ထင္တယ္”ဟု ဦး၀ီရသူက မိန္႔သည္။
ရခိုင္ျပည္နယ္႐ွိ အမ်ိဳးသမီးေလးတဦး အဓၶမျပဳက်င့္ အသတ္ခံရာမွ စတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဘာသာေရး လူမ်ိဳးေရး အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ား၏ ေနာက္ကြယ္တြင္ ႀကိဳးကိုင္ေဆာင္႐ြက္ေနသူမ်ား႐ွိသည္ဟု အစိုးရက မၾကာခဏ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း ယေန႔အခ်ိန္ထိ ေျခေျချမစ္ျမစ္ ထုတ္ေဖာ္တင္ျပျပီး မည္သူတစ္ဦးတေယာက္ကိုမွ် အေရးယူေပးႏိုင္ျခင္း မ႐ွိေသးေပ။
အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡမ်ားတြင္ တိုက္႐ိုက္ပါ၀င္ပတ္သက္ခဲ့သူမ်ားကို ဖမ္းဆီးအေရးယူႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္ေနသူမ်ားကို ေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ျခင္း မ႐ွိေသးေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲတပ္ဖြဲ႕ မႈခင္း႒ာနမွ ဒုရဲမွဴးႀကီး မင္းေအာင္က ဧရာ၀တီသို႕ ေျပာသည္။
သို႕ေသာ္ ပဋိပကၡျဖစ္စဥ္မ်ားတြင္ တိုက္႐ိုက္ပါ၀င္ပတ္သက္သူ မိတီၳလာေဒသမွ ၅၉ ဦး၊ လား႐ိႈးေဒသမွ ၆၁ ဦး ဖမ္းဆီထားၿပီး ဥကၠံ၊ ႀကိဳ႕ပင္ေကာက္ ျဖစ္စဥ္တြင္ ဖမ္းဆီး အေရးယူထားသူ မ႐ွိေၾကာင္း၊ မိတီၳလာတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ၄၃ ဦး ၊ မြတ္စလင္ ၁၆ ဦး ႏွင့္ လား႐ိႈးတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္ ၅၉ ဦး၊ မြတ္စလင္ ၂ ဦးတို႔ကို ဖမ္းဆီးအေရးယူထားေၾကာင္း ဒုရဲမွဴးႀကီး မင္းေအာင္က ေျပာသည္။
”ေနာက္ကြယ္က ႀကိဳးကိုင္တဲ့သူေတြကို ေဖာ္ထုတ္ဖို႔က သီးသန္႔ဆိုက္တစ္ခုက လုပ္ေနတာ။ က်ေနာ္သိသေလာက္ေတာ့ ေပၚေပၚထင္ထင္ ေပၚလာတာ မ႐ွိေသးဘူး။ ဒီကိစၥကို ေဒသခံရဲေတြက ပိုသိလိမ့္မယ္”ဟု သူကဆိုသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ ပဋိပကၡျဖစ္ေအာင္ လႈံေဆာ္သည္ဟု ဆိုကာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ကိုရဲမင္းဦးကို ဆူပူေအာင္လႈံေဆာ္မႈ ၅၀၅(ခ)ျဖင့္ အေရးယူထားျခင္းမွလြဲ၍ အျခားႀကိဳးကိုင္ေဆာင္ရြက္သူမ်ားကို မေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသးေၾကာင္း ေက်ာက္တံတားၿမိဳ႕နယ္မွ ရဲအရာ႐ွိတစ္ဦးက ေျပာသည္။
”ဘာသာတစ္ခုနဲ႔ တစ္ခုၾကားမွာ အထင္အျမင္ လြဲမွားမႈေတြျဖစ္ေအာင္ လုပ္တယ္ဆိုၿပီး သူ႔ကို တရား႐ံုးတင္ထားတယ္။ သူ လႈံေဆာ္တဲ့ အသံဖိုင္ေတြလည္း ႐ွိတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ အစၥလာမ္ဘက္က စတစ္လို႕ေခၚတဲ့တစ္ေယာက္ကိုလည္း အေရးယူထားတယ္။ အေသးစိတ္ေတာ့ ေျပာမရဘူး”ဟု သူကဆိုသည္။
ေနာက္ကြယ္မွ ႀကိဳးကိုင္သူမ်ားမွာ “ျပည္ပၾသဇာခံ အစြန္းေရာက္မြတ္စလင္မ်ား” ႏွင့္ “သူမ်ားပစၥည္းဥစၥာကို အလကားလိုခ်င္ေနေသာ အေခ်ာင္သမား ေတာေၾကာင္မ်ား”ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ အစိုးရလက္ခ်က္ပါ၀င္သည္ဟု မထင္ေၾကာင္း မႏၱေလးၿမိဳ႕ မစိုးရိမ္တိုက္သစ္မွ ဦး၀ီရသူက မိန္႔သည္။
”ဒီေတာေၾကာင္ေတြကို ႏွိမ္နင္းဖို႔ အစိုးရက ဘာလို႔ဒီေလာက္ ေပ်ာ့ညံေနလဲမသိဘူး။ အစြန္းေရာက္ မြတ္စလင္ေတြကိုလည္း ကိုယ့္ဘက္က အၾကမ္းဖက္ တုန္႔ျပန္တဲ့ အခါက်ေတာ့ ႏွစ္ခါနာတာေပါ့။ လူလည္း နာတယ္။ သိကၡာလည္း နာတယ္”ဟု ဦးဝီရသူက မိန္႔သည္။
အစြန္းေရာက္မြတ္စလင္မ်ားကို ဥပေဒႏွင့္အညီ တုန္႔ျပန္ရမည့္အစား အျခားအျပစ္မ႐ွိသူမ်ားကို သြားေရာက္တုန္႔ျပန္ ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျပႆနာပိုမိုႀကီးထြား လာကာ ေနာက္ဆံုး၌ ျပည္ပသို႔ပါ ကူးစက္ၿပီး ျမန္မာမ်ားသာ နစ္နာေနရေၾကာင္း၊ ယခုလဆန္းပိုင္းတြင္ ေတာေၾကာင္မ်ားက မႏၱေလးၿမိဳ႕တြင္ ေကာလဟလမ်ား ဖန္တီးကာ ဆူပူေအာင္ ဖန္တီးေနေၾကာင္းလည္း ဆိုသည္။
ဒီမိုကေရစီအေတြ႔အႀကံဳ ႏုနယ္ေသာျမန္မာႏိုင္ငံကို ၿပိဳကြဲေအာင္လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္ျပီး ၄င္းလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေၾကာင့္ အာဏာရပါတီအေနႏွင့္ အာဏာႏွင့္ အက်ိဳးအျမတ္ကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္မည္ဟု The Straits Times သတင္းစာက ေရးသည္။
ယခုအပတ္အတြင္း ရန္ကုန္တြင္ က်င္းပခဲ့ေသာ Buddism & Non-Violence ေဟာေျပာပြဲတြင္ ခ်က္ႏိုင္ငံသား အသြင္ကူးေျပာင္းေရး ပညာ႐ွင္ Igor Blazevic က ဘာသာေရးဆိုင္ရာ ပဋိပကၡမ်ားမွာ အာဏာရွင္စနစ္အား လက္မလြတ္လိုသူမ်ား၏ ႏိုင္ငံေရးအရ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္ရန္ လုပ္ေဆာင္မႈမ်ား ဟု ေဘာ့စနီးယားအပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြားေရး အသြင္ကူးေျပာင္းသည့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ယွဥ္ျပီး သုံးသပ္ေျပာဆိုသည္။
ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ေဆာင္ၾကသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ အရာရာ လက္ဝါးၾကီး အုပ္ထားသူမ်ားအဖို႕ သူတို႕၏ အေရးပါမႈကို ျပန္လည္ အေၾကာင္းရွာ ျပသတတ္ၾကေၾကာင္း၊ သူတို႕၏ ေနာက္ဆုံးခံတပ္မွာ အမ်ိဳးသားေရး ျဖစ္ေၾကာင္းလည္း Igor Blazevic က ေျပာဆိုခဲ့သည္။
မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒအမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕ ၈ ဖြဲ႕က ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္
ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကို လက္ထပ္မည့္ ဘာသာျခားမ်ား၊ လူမ်ိဳးျခား အမ်ိဳးသားမ်ားက ဗုဒၶဘာသာသို႔ ကူးေျပာင္းၿပီးမွသာ တရားဝင္လက္ထပ္ခြင့္ရမည့္ ဥပေဒမူၾကမ္းအား ရန္ကုန္ျမိဳ႕ အေျခစိုက္ အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႕ ၈ ဖြဲ႕က ဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ဇြန္လ၁၆ ရက္ ေန႕စြဲျဖင့္ ေၾကညာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
ယင္းေၾကညာခ်က္တြင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားေဆာင္ရြက္ေနၾကေသာ RAINFALL ၊ အကၡရာ၊ Colourful Girls၊ ကရင္အမ်ိဳးသမီးဖြံ႕ျဖိဳးေရးအဖြဲ႕၊ ဖန္တီးအိမ္၊ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ အမ်ိဳးသမီးကြန္ရက္၊ တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းသားမ်ား သမဂၢ(တ-က-သ) ႏွင့္ Triangle Women Support Group အဖြဲ႕မ်ားက “ဗုဒၶဘာသာဝင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ တစ္ဦးခ်င္း လြတ္လပ္မႈ အခြင့္အေရးကိုခ်ဳပ္ခ်ယ္ရန္ ၾကိဳးပမ္းမႈသည္ ကုလသမဂၢ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ေၾကညာစာတမ္း အပိုဒ္ ၁၆ ပါ အရြယ္ေရာက္ျပီးသူ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးတိုင္း၏ လြတ္လပ္စြာ လက္ထပ္ထိမ္းျမားခြင့္ကို ခ်ိဳးေဖာက္ျခင္း ျဖစ္သည္”ဟု ေရးသားေဖာ္ျပထားသည္။
“ဒီဥပေဒၾကမ္းရဲ့ ပစ္မွတ္က ဗုဒၵဘာသာအမ်ိဳးသမီးထု ျဖစ္ေနျပီးေတာ့ ဘယ္အမ်ိဳးသမီးမွလည္း မသိလိုက္ရဘဲ ျဖစ္ေနတယ္။ ေရးဆြဲတဲ့ တင္သြင္းတာကလည္း ဘုန္းေတာ္ၾကီးေတြ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေၾကာင့္ က်မတို႔ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ကိုယ္စားမျပဳဘူးဆိုေတာ့ ကန္႕ကြက္တာပါ ” ဟု RAINFALL အဖြဲ႕မွ ေဒၚဇင္မာေအာင္က ေျပာသည္။ ေဒၚဇင္မာေအာင္သည္ ေနျပည္ေတာ္ ကမၻာ႔ စီးပြားေရးဖိုရမ္တြင္ ဘီဘီစီမွ ကမကထလုပ္သည့္ စကားေဆြးေႏြးဝိုင္း၌ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ႏွင့္ ဝန္ၾကီး ဦးစိုးသိန္းတို႕ႏွင့္အတူ ယွဥ္တြဲျပီး ပါဝင္ ေဆြးေႏြးခဲ့သူ ျဖစ္သည္။
“မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ” ဟုေခၚဆိုေနၾကေသာ အဆိုပါ ထိမ္းျမားလက္ထက္ျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒမူၾကမ္းအား မႏၱေလးျမိဳ႕ မစိုးရိမ္တိုက္သစ္မွ ဦး၀ီရသူက ယခုလ ၁၃ ရက္ေန႔က ေမွာ္ဘီျမိဳ႕ ဓမၼဒူတ ေဇတ၀န္ ေတာရ ေဆကိႏၵာရာမေက်ာင္းတိုက္၌ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္ ဗုဒၵသာသနာေတာ္ဆိုင္ရာ ၾသ၀ါဒခံယူပြဲႏွင့္ အၾကိဳညွိႏွိဳင္းေဆြးေႏြးပြဲတြင္ ျဖန္႕ေဝျပီး မီဒီယာသို႕ ထုတ္ျပန္တင္ျပသြားခဲ့ေသာ္လည္း ယခုကဲ့သို႕ အျပင္းအထန္ ကန္႕ကြက္မႈမ်ားႏွင့္ ၾကံဳေနရသည္။
အဆိုပါ ဥပေဒမူၾကမ္းတြင္ ဘာသာျခား၊ လူမ်ိဳးျခားမ်ားမွ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ အမ်ိဳးသမီးတဦးအား လက္ထပ္ႏိုင္ရန္ ၎တို႔ထံတြင္ ဗုဒၵဘာသာ၀င္ျဖစ္ေၾကာင္း တရား၀င္လတ္မွတ္ရွိရန္ ႏွင့္ လက္ထပ္မည့္ အမ်ိဳးသမီး၏ မိဘ ၊ အုပ္ထိန္းသူ ထံမွ တရား၀င္ခြင့္ျပဳခ်က္ရရွိျပီးမွသာ လက္ထပ္ခြင့္ရွိေၾကာင္း၊ လိုက္နာျခင္း မရွိပါက ေထာင္ဒဏ္၁၀ ႏွစ္အျပင္ ထိုသူပိုင္ဆိုင္ေသာ ပစၥည္းမ်ားအား သိမ္းယူ၍ အမ်ိဳးသမီးအားေပးရန္ ၊ ရာဇသတ္ၾကီးဥပေဒ၏ ထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒပုဒ္မ ၄၉၃ အျပင္ အျခားပုဒ္မမ်ားႏွင့္ပါ အေရးယူမည္ ဆိုေသာ အခ်က္မ်ားအား ထည့္သြင္းထားသည္။
“ဘာသာေရး ပဋိပကၡေတြျဖစ္ခ်ိန္မွာ ဒီဥပေဒေပၚလာတာက က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔မၾကည့္ဘဲ လတ္တေလာျဖစ္ရပ္ေတြကို ၾကည့္ျပီးေတာ့ ေျဖရွင္းဖို႔လုပ္တယ္လို႔ ျမင္တယ္၊ ဒါေတြအားလုံးကို ေသခ်ာေလ့လာစမ္းစစ္ ခ်က္ေတြ လုပ္ျပီးမွ လုပ္ရင္ေကာင္းမယ္” ဟု ကရင္အမ်ိဳးသမီးဖြ႔ံျဖိဳးေရးအဖြဲ႔ ဥကၠဌ ေဒၚစူဆန္နာလွလွစိုးကလည္း ေျပာသည္။
အမ်ိဳးသမီးအဖြဲ႔မ်ား၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ဘာသာေရး၊ လူမ်ိဳးေရးမ်ား ျပႆနာမ်ားျဖစ္ပြားေနခ်ိန္တြင္ ျပည္သူတရပ္လုံး အျပန္အလွန္ ေလးစားညီညြတ္ရမည့္ အခ်ိန္တြင္ အဆိုပါ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒသာ အတည္ျပဳျဖစ္ခဲ့လွ်င္ “ဗုဒၵဘာသာသည္ အျခားဘာသာ၀င္မ်ားႏွင့္ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ရန္ ယုံၾကည္မႈ ကိုယ္ခံအားနည္းေသာ၊ နိမ့္က်စိတ္ကို အေျခခံေသာ၊ မလုံမျခဳံခံစားေနရေသာ ဘာသာ သာသနာ တခုျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုလိုရာေရာက္ႏိုင္သည္”ဟုလည္း ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားသည္။
ဥပေဒမူၾကမ္းတြင္ ဗုဒၵဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးမ်ား၏ ထိမ္းျမားလက္ထပ္ခြင့္ ႏွင့္ပတ္သက္၍သာ ထည့္သြင္းေရးဆြဲထားျပီး အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ ပါ၀င္ျခင္း မရွိျခင္းေၾကာင့္ အမ်ိဳးသားမ်ားအေနျဖင့္ မည္သည့္ဘာသာ၀င္အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ မဆို လက္ထပ္ခြင့္ရွိေၾကာင္း ဆိုလိုရာေရာက္သည္။
ေဒၚစူဆန္နာလွလွစိုးက “ အရင္ထဲက တရားမ၀င္ ၾကားဖူးတာက မြတ္စလင္အမ်ိဳးသားက အမ်ိဳးသမီးတေယာက္နဲ႔ယူရင္ ဘာသာေျပာင္းရတယ္၊ မေျပာငး္လို႔ မရဘူးေပါ့။ အဲဒါဟာ ဂ်န္ဒါ(လိင္ခြဲျခားဆက္ခံမႈ) ဆိုတဲ့အခ်က္ကို ထည့္မစဥ္းစားေတာ့ဘဲနဲ႔ လုပ္လိုက္သလို ျဖစ္ေနတယ္။ အခုလည္း အမ်ိဳးသမီးေတြအတြက္ပဲဆိုတာကလည္း လုံး၀မျဖစ္သင့္ပါဘူး” ဟု ေျပာဆိုသည္။
အဆိုပါဥပေဒက စင္ကာပူႏွင့္ မေလးရွား ႏိုင္ငံမွ လက္ထပ္ထိမ္းျမားျခင္းဆိုင္ရာ ဥပေဒကို နမူနာယူျပီး ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားႏွင့္ ဥပေဒပညာရွင္မ်ားက ပူးေပါင္းေရးဆြဲထားျခင္းေၾကာင္း၊ ယင္းဥပေဒမူၾကမ္းကို တရား၀င္အတည္ျပဳႏိုင္ရန္ လႊတ္ေတာ္တြင္ တင္ျပမည့္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုလည္းေရြးခ်ယ္ထားျပီးျဖစ္ေၾကာင္း၊ တႏိုင္ငံလုံး၏ သေဘာထား ေထာက္ခံခ်က္လက္မွတ္မ်ားကိုလည္း ေကာက္ယူသြားရန္ စီစဥ္ေနေၾကာင္း ဦးစီးေရးဆြဲထားေသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားက ဆိုၾကသည္။
မစိုးရိမ္တိုက္သစ္ဆရာေတာ္ ဦး၀ီရသူက ၎၏ေဖ့ဘုတ္စာမ်က္ႏွာတြင္လည္း “ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္လိုသည့္ ရည္ရြယ္ခ်က္ျဖင့္ ၾကိဳးပမ္းျခင္း ျဖစ္ျပီး ဥပေဒေပၚေပါက္လာပါက မြတ္စလင္တို႔ ၀ါးျမိဳလိုမႈ၊ ဖ်က္စီးလိုမႈ၊ က်ဴးေက်ာ္လိုမႈမ်ားအား ကာကြယ္တားဆီးႏိုင္မည္ ျဖစ္သည္။ အမ်ိဳးေစာင့္ ဥပေဒ ကမ္ပိန္း လာေလျပီ။ ျမန္မာျပည္ အျပည့္အ၀ လုံျခဳံမႈ ရွိေတာ့မည္” ဟု ေရးသားခဲ့သည္။
“ ဦး၀ီရသူက ဒီဥပေဒကို လုပ္ဖို႔ မႏၲေလးမွာကတည္းက သူၾကိဳးစားေနခဲ့တာ ၾကာျပီ။ အခုလိုမ်ိဳး ေမွာ္ဘီ သံဃာ့ညီလာခံနဲ႔ တိုက္ဆိုင္သြားတဲ့အခါမွာ သူက သြားတတ္ျပီးေတာ့ ဘယ္ဆရာေတာ္ၾကီးေတြရဲ့ သေဘာထားမွ မပါဘဲနဲ႔ သူသေဘာနဲ႔ သူ ထုတ္ခဲ့တာလို႔ ဆရာေတာ္ၾကီးေတြက ေျပာတယ္” ဟု ၈၈ မ်ိဳးဆက္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားကြန္ရက္မွ မမီးမီးက ေျပာဆိုသည္။
အဆိုပါ ဥပေဒအား ယခုကဲ့သို႕ ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း ထုတ္ျပန္ခ်က္သာမက လူမွဳေရးအဖြဲ႕မ်ားႏွင့္ဆက္သြယ္၍ အမ်ားျပည္သူမ်ား၏ သေဘာထားမွတ္ခ်က္မ်ားကို စုေဆာင္းသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း RAINFALL မွ ေဒၚဇင္မာေအာင္က ဆိုသည္။
ဗလီမ်ားကို ဗလီဖြင့္ခ်ိန္မွာ ဝင္ေလ့လာႏိုင္ၿပီ
အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ားအတြက္ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းသည္ သန္႔စင္မြန္ျမတ္သည့္ ေနရာျဖစ္သည့္အတြက္ ယံုမွတ္မွားေနသကဲ့သို႕ အက္ဆစ္မ်ား လက္နက္မ်ား သိုေလွာင္ထားျခင္းမရွိဘဲ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္မဆို ဘာသာကြဲမ်ားအေနျဖင့္ လာေရာက္ ေလ့လာႏိုင္ေၾကာင္း ျမန္မာမြတ္စလင္ ကြန္ယက္ေပါင္းစုက ေျပာဆိုလိုက္သည္။
“ဗလီေက်ာင္းထဲမွာ ဓါး အတိုေလး တေခ်ာင္းေတာင္ မရွိဘူး။ ဗလီမွာ အဖိုးအတန္ဆံုးက နာရီပဲရွိတယ္။ ေနာက္ ကိုယ္ လက္ သန္႔စင္ရတဲ့ ေရကန္ရွိတယ္။ အျပင္လူေတြေျပာေနသလို ဗလီမွာ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ပစၥည္းေတြက အခုလည္း မရွိဘူး ေနာင္လဲရွိလာမွာမဟုတ္ဘူး။ ဒါကို စဥ္းစားေတြးေခၚတတ္တဲ့သူေတြကေတာ့ သိမွာပါ”ဟု ျမန္မာမြတ္စ္လင္ ကြန္ယက္မွ သဘာပတိျဖစ္သူ ေဒါက္တာျမင့္သိန္းက အစၥလာမ္ဘာသာႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားကို အထင္လြဲမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာသည္။
ထိုသတင္းစာရွင္းလင္းပြဲသည္ အစၥလာမ္ဘာသာႏွင့္ မြတ္စ္လင္မ္မ်ားအေပၚ အထင္အျမင္ နားလည္မႈလြဲမွားမႈမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ မြတ္စ္လင္မ္ ပညာရွင္ႀကီးမ်ားႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ကြန္ယက္ေပါင္းစု ( Unity For Peace Network )က ယေန႔ နံနက္ ၁၀ နာရီခန္႔တြင္ ဗိုလ္တေထာင္ၿမိဳ႕နယ္ရွိ YMCA ခန္းမ၌ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
ထိုပြဲကို အစၥလာမ္ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား တက္ေရာက္ခဲ့ၿပီး ဘာသာေပါင္းစံု ၿငိမ္းခ်မ္းေရး အဖြဲ႕မွ နာယကျဖစ္သူ ဦးကိုေလး၊ ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဓမၼသတ္မွဴး ဦးတင္ျမင့္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ရွိအာဟ္ သာသနာ့ ဝန္ေဆာင္မႈႈ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ ဦးခင္ေမာင္ဦး၊ ဘာသာေပါင္းစံုၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕မွ ဦးေအးလြင္၊ ျမန္မာ မြတ္စ္လင္မ္ ကြန္ယက္မွ သဘာပတိ ျဖစ္သူ ေဒါက္တာျမင့္သိန္းႏွင့္ အထူးဧည့္သည္ျဖစ္သူ အလင္းတန္းဂ်ာနယ္မွ အယ္ဒီတာခ်ဳပ္ ဦးဝင္းၿငိမ္းတို႔က ရွင္းလင္း ေျပာၾကားခဲ့ၾကသည္။
ဗလီေက်ာင္းထဲသို႔ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ျဖစ္ေသာ္လည္း သန္႔ရွင္းမႈမရွိသူမ်ားကို ဝင္ခြင့္မေပးထားေၾကာင္း၊ ယခင္က ဗလီသို႔ မည္သည့္ဘာသာျခားမွ မလာေၾကာင္း၊ မိမိတို႔ ဘာသာဝင္မ်ားထဲတြင္ သန္႔ရွင္းသူမ်ားသာ လာေရာက္ရသည့္ ေနရာျဖစ္သည့္အတြက္ အျခားဘာသာျခားမ်ား ဗလီသို႔လာလွ်င္ အစၥလာမ္ဘာသာဝင္မ်ား၏ စိတ္တြင္ တမ်ိဳးတမည္ ျဖစ္ၾကေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ ဗလီအခ်ိန္ျပည့္ဖြင့္ထားပါက အခ်ိဳ႕သူမ်ားက အေပါ့အေလးသြားရန္အတြက္ လာျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ဗလီအား အခ်ိန္ျပည့္ ဖြင့္ထားျခင္းမရွိေၾကာင္း သိရသည္။
“အခုလို စြပ္စြဲခ်က္ေတြ၊ သံသယေတြ ျဖစ္လာတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔ တံခါးဖြင့္လိုက္ပါၿပီ။ လာေလ့လာပါ ၾကည့္ပါ။ ဒါေပမယ့္ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းျဖစ္ေအာင္ ေျခလက္ေဆးတာေတြ လုပ္ေစခ်င္တယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ဗလီထဲက ပစၥည္းေတြကို ျဖဳတ္ယူသြားတာေတြရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဗလီတာဝန္ရွိသူေတြက ဗလီကို ပိတ္ထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဗလီဖြင့္ခ်ိန္မွာ ဝင္ေလ့လာႏိုင္တယ္”ဟု ျမန္မာမြတ္စ္လင္မ္အဖြဲ႕ခ်ဳပ္မွ သဘာပတိျဖစ္သူ ဦးတင္ျမင့္က ေျပာသည္။
အဆိုပါပြဲတြင္ ၇၈၆ သည္ အစၥလာမ္ဘာသာက ကမာၻကို လႊမ္းရမည္ ဆိုေသာ ဖြင့္ဆိုခ်က္မွာ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အႏိႈင္းမဲ့ ကိုးကြယ္ရာ အရွင္ထံမွ ေကာင္းခ်ီးမဂၤလာရယူရန္၊ အျခားသူမ်ားကို က႐ုဏာထားဆက္ဆံရန္ အစားအေသာက္မ်ားကို စည္းကမ္းန႔ဲအညီ စီရင္ထားျခင္းကို ရည္ညႊန္းထားျခင္းသာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ေနာက္ တရားေတာ္အရ ယံုၾကည္ခ်က္ တူသူျခင္းသာ လက္ထက္ႏိုင္ၿပီး အိမ္ေထာင္ျပဳရန္သက္သက္ ဘာသာကူးေျပာင္းမႈအား လက္မခံေၾကာင္း၊ ေယာက်္ားေတြကို ျခြင္းခ်က္အေနျဖင့္ မိန္းမ ၄ ေယာက္ ယူခြင့္ေပးထားေၾကာင္း၊ သို႕ေသာ္ တလင္တမယားစနစ္ကိုသာ အားေပးေၾကာင္း အစၥလာမ္ ဘာသာေရးပညာရွင္မ်ားက ရွင္းျပသည္။
ဗလီဝတ္ေက်ာင္းသည္ တရားမဝင္ ကာမမႈတို႔ က်ဴးလြန္ရန္ အားေပးသည့္ ေနရာမဟုတ္သကဲ့သို႔ ဘာသာမတူသူ မိန္းမမ်ားအား လက္ထပ္ႏိုင္သူတို႔ကို ထိုဇနီး၏ အဆင့္အလိုက္ ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးေနသည္ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္သည္ အေျခအျမစ္မရွိေသာ လိမ္ညာမႈသာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုၾကသည္။
“ဂ်ီဟာဒ္ဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္က အစြမ္းကုန္ႀကိဳးပမ္းမႈျဖစ္တယ္။ သာနာျပဳဖို႔ သာသနာ့စစ္ပြဲ ဆင္ႏႊဲဖို႔ လမ္းညႊန္ခ်က္ မဟုတ္ဘူး။ အစၥလာမ္ဘာသာမွာ က်ဴးေက်ာ္စစ္ကို လံုးဝ ခြင့္မျပဳထားဘူး။ ခုခံစစ္ကိုေတာ့ ခြင့္ျပဳထားတယ္။ ဘာသာျခားတို႔ အစၥလာမ္ သာသနာထဲကို ဝင္ေရာက္ဖို႔ အတင္းလုပ္တာကို ခြင့္မျပဳထားဘူး”ဟု Unity For Peace Network မွာ တာဝန္ရွိသူ တဦး ျဖစ္သူ ဦးေက်ာ္ဝင္းက ေျပာသည္။
အစၥလာမ္သာသနာ၏ မွတ္ေက်ာက္ျဖစ္ေသာ ကုရ္အာန္က်မ္းကို မြတ္စလင္တို႔က ယံုၾကည္ၾကၿပီး ၎ကို စနစ္တက် ႐ြတ္ဆိုနည္း၊ ဘာသာျပန္နည္း၊ ဖြင့္ဆိုနည္းမ်ား ရွိေသာ္လည္း ဘာသာကြဲတို႔က မိမိတို႔ လိုသလို အခ်ိန္အဆက္ လြဲမွားစြာ စစ္မက္ဆိုင္ရာ စစ္စည္းကမ္း၊ စစ္ဗ်ဴဟာဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားကို စစ္မက္ကင္းစင္သည့္ ကာလဆိုင္ရာ လမ္းညႊန္ခ်က္မ်ားအျဖစ္ ေဖာ္ျပကာ မြတ္စလင္တို႔သည္ ၎ဘာသာတူမဟုတ္သူမ်ားကို သတ္ပစ္ၾကရန္၊ ထိုသို႔ ဘာသာျခားကို သတ္လွ်င္ ကုသိုလ္ရသည္ဟု လြဲမွားစြာ ဘာသာျပန္ေနၾကၿပီး ထိုသို႔ ကုရ္အာန္က်မ္းတြင္ လမ္းညႊန္ထားသည္မွာ မဟုတ္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။
ပထမ၊ ဒုတိယကမာၻစစ္တြင္ လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာ ေသခဲ့ျခင္းမွာ မြတ္စလင္တုိ႔ေၾကာင့္ မဟုတ္ေၾကာင္း၊ အိႏၵိယတြင္ မဟတၳမ ဂႏၵီအား ဟိႏၵဴအစြန္းေရာက္က သတ္ျခင္း၊ ရာဂ်စ္ဂႏၵီကို တမိလ္တိုက္ဂါးအမ်ိဳးသမီး အေသခံဗံုးခြဲျခင္း၊ အင္ဒီရာ ဂႏၵီကို ဆစ္ခ္(ပန္ခ်ာပီ) သက္ေတာ္ေစာင့္ သတ္ျခင္း၊ အစၥေရးႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ရာဘင္ကို ဂ်ဳးအစြန္းေရာက္က သတ္ျခင္း၊ အေမရိကန္သမၼတ ေအဗရာဟမ္လင္ကြန္းအား အေမရိကန္လူမ်ိဳးက သတ္ျခင္း၊ ၿဗိတိန္မွ IRA အၾကမ္းဖက္သမားမ်ား၊ ယေန႔ထိ ဥေရာပႏွင့္ ဂ်ပန္ဒုစ႐ိုက္ေမွာင္ခို မူးယစ္ဂိုဏ္းတို႔ အၾကမ္းဖက္ေနျခင္း၊ ေသနတ္ကိုင္ခြင့္ကို တရားဝင္ ဥပေဒက ခြင့္ျပဳထားေသာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွ ေက်ာင္းသား လူငယ္မ်ားပါ လူမမယ္မ်ားပါ မက်န္ ပစ္ခတ္သတ္ျဖတ္ေနျခင္းတို႔မွာ အၾကမ္းဖက္ လုပ္ရပ္မ်ားပင္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္သမားမ်ားသည္ ဘာသာတိုင္း လူမ်ိဳးတိုင္းတြင္ ရွိေနေသာေၾကာင့္ မြတ္စလင္တိုင္းသည္ အၾကမ္းဖက္သမားမဟုတ္၊ သို႔ေသာ္ အၾကမ္းဖက္သမားတိုင္းသည္ မြတ္စ္လင္မ္ျဖစ္သည္ဟု မစြပ္စြဲသင့္ေၾကာင္း အစၥလာမ္ဘာသာေရးပညာရွင္မ်ားက ေျပာသည္။
ထို႔ျပင္ အစိုးရအသိအမွတ္ျပဳ အစၥလာမ္ ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက လတ္တေလာ ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ေသာ ပဋိပကၡမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ထိေရာက္ေအာင္ မလုပ္ႏိုင္ျခင္းမွာ ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အထက္တြင္ သာသနာေရး ဝန္ႀကီးဌာနရွိေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္ၿပီး မိမိတို႔အေနျဖင့္ ျပဳလုပ္ရမည္မ်ားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္း အေကာင္မထည္ေပၚျခင္းမရွိသည္မွာ ထိုသို႔ျဖစ္ရန္ ဖန္တီးသူမ်ားေၾကာင့္ဟု ေဒါက္တာျမင့္သိန္းက ေျပာသြားခဲ့ေသာ္လည္း အတိအက် ရွင္းလင္းခဲ့ျခင္း မရွိေပ။
မေလးရွားနိုင္ငံတြင္ ေရာက္ရိွေနသည့္ ၿမန္မာနိုင္ငံသား ေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သမတေစလြတ္လုိက္သည့္အထူးကိုယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕ႏွင့္အေမးအေျဖ

ဘယ္နိုင္ငံမွာပဲေရာက္ေရာက္ ၿမန္မာနိုင္ငံသား ေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ေပးရမယ့္ အဓိက တာဝန္ဟာ သံရံုးရဲ့တာဝန္ပဲ ဆိုၿပီးေတာ့မွ ေၿပာႀကားထားတာ ရိွပါတယ္။ ၿမန္မာသံရံုးေတြရဲ့ တာဝန္ကလည္း အဲဒါ အဓိက ၿဖစ္ပါတယ္။ ၿမန္မာ နိုင္ငံသားမ်ားကို အတတ္နိုင္ဆံုး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ေပးဖို႔ အတြက္ ညိွနိႈင္းေဆြးေႏြးမႈ လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ၿဖစ္ပါ တယ္။ [ဦးဇင္ေယာ္၊ ဒုတိယဝန္ႀကီး]
--------------------------------------------------------------------------------------
တရားမဝင္သည္ၿဖစ္ေစ၊ တရားဝင္သည္ၿဖစ္ေစ၊ ကိုယ့္ နိုင္ငံသား အားလံုးကို ကူညီပါမယ္။
[ေဒၚဝင္းေမာ္ထြန္း၊ ဒုတိယဝန္ႀကီး]
--------------------------------------------------------------------------------------
ရန္ကုန္ ဇြန္ ၁၁
မေလးရွားနိုင္ငံတြင္ ေရာက္ရိွေနသည့္ ၿမန္မာနိုင္ငံသား ေရႊ႕ေၿပာင္း လုပ္သားမ်ား၏ လတ္တေလာ ၿဖစ္ေပၚေနသည့္ အေၿခအေနမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ေၿမၿပင္ကြင္းဆင္း စံုစမ္းရန္နွင့္ သက္ဆိုင္ရာ ဝန္ၾကီးဌာနမ်ားနွင့္ ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြးရန္ နိုင္ငံၿခားေရး ဝန္ၾကီးဌာန ဒုတိယဝန္ၾကီး ဦးဇင္ေယာ္၊ အလုပ္သမား၊အလုပ္အကိုင္နွင့္ လူမႈဖူလံုေရး ဝန္ႀကီးဌာန ဒုတိယ ဝန္ၾကီး ေဒၚဝင္းေမာ္ထြန္း ေခါင္းေဆာင္သည့္ အထူးကိုယ္စားလွယ္ အဖဲြ႕သည္ ယေန႕ညေနပိုင္းတြင္ ေလေၾကာင္းခရီးၿဖင့္ မေလးရွားနိုင္ငံသို႕ ထြက္ခြာသြားရာ တာဝန္ရိွသူမ်ားက ရန္ကုန္အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာ ေလဆိပ္၌ ပို႕ေဆာင္နႈတ္ဆက္ၾကသည္။
ယင္းသို႕ မထြက္ခြာမီ ဒုတိယဝန္ၾကီးမ်ားအား ရန္ကုန္အၿပည္ၿပည္ဆိုင္ရာေလဆိပ္ ဧည့္ခန္းမ၌ ေတြ႕ဆံုကာ ယင္းတို႕၏ အၿမင္ သေဘာထားမ်ားကို ၿမန္မာ့သတင္းစဥ္ သတင္းအဖဲြ႕က ေမးၿမန္းခဲ့သည္။
ေမး ။ ။ မေလးရွားနိုင္ငံကို သြားရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို သိပါရေစ။
ေၿဖ ။ ။ မေလးရွားနိုင္ငံကိုသြားရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က မေလးရွားနိုင္ငံမွာ ေရာက္ရိွေနတဲ့ ၿမန္မာနိုင္ငံသားေတြကို အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈခံေနရတယ္။ အဲဒီကိစၥအတြက္ မေလးရွားအစိုးရနဲ႕ေတာ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနတယ။္ ဒါေပမယ္႕ ကိုယ္တိုင္ ကိုယ္က် သြားေရာကၿ္ပီးေတာ့မွ ေတြ႕ဆံုၿပီးေတာ့ ပိုၿပီးထိေရာက္တဲ့ အကာအကြယ္ေပးမႈေတြ ရရိွနိုင္ဖို႕ သြားေရာက္ၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ ေဆးရံုတက္ေနရတဲ့ ၿမန္မာ နိုင္ငံသားေတြ ရိွတယ္။ သူတို႕ကိုလည္းဝင္ၿပီး အားေပးခ်င္တယ္။ အဲဒီမွာ ေရာက္ေနတဲ႕ နိုင္ငံသားေတြ အနက္ တရားမဝင္ လာေရာက္ၿပီး အလုပ္လုပ္ကိုင္္တယ္ဆိုလို႕ရိွရင္ သူတို႕ဖမ္းၿပီးေတာ့မွ စိစစ္ေနတာေပါ့၊ စိစစ္ေနတဲ့ အခါမွာ ၿမန္မာနိုင္ငံသားေတြလည္း ပါတယ။္ သူတို႕ေတြအတြက္ ေရွ႕ဆက္ၿပီးေတာ႕ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္မလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ထိ ဒုကၡေရာက္ေနသလဲ။ ကူညီနိုင္မလဲ။ ဒါေတြကို မေလးရွားနိုင္ငံၿခားေရးဝန္ၾကီးဌာန၊ မေလးရွား ၿပည္ထဲေရးဝန္ၾကီးဌာန၊ မေလးရွားအလုပ္သမားဝန္ၾကီးဌာန စသည္ၿဖင့္ သြားေရာက္ၿပီး ေတြ႕ဆံုၿပီးေတာ့ ညိွနိႈင္းေဆြးေႏြးဖို႕ ၿဖစ္ပါတယ္။ ညိွနိႈင္းေဆြးေႏြးမႈက ေနၿပီးေတာ႕ ရရွိလာမယ္႕ အခ်က္ အလက္ေတြ ေနာက္ တကယ္႕ လက္ေတြ႕ ေတြ႕ၾကံဳမႈေတြကိုၿမင္ၿပီး အဖဲြ႕ဝင္အၿဖစ္ အတူလိုက္ပါမယ့္ ၿမန္မာအလုပ္သမား၊ အလုပ္အကိုင္နွင့္ လူမႈဖူလံုေရး ဝန္ၾကီးဌာန ဒုတိယ ဝန္ၾကီးနဲ႕အတူ မေလးရွားမွာရိွေနတဲ့ ၿမန္မာသံအမတ္ၾကီး၊ မေလးရွားမွာ ရိွေနတဲ့ ၿမန္မာအသိုင္းအဝိုင္း အားလံုးနဲ႕ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးၿပီးေတာ့မွ အေကာင္းဆံုး အေၿခအေနၿဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးေပးဖို႕ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ အတိ ဒုကၡေရာက္ေနတယ္ဆိုတာကို သိရဲ႕သားနဲ႕ နိုင္ငံေတာ္အစိုးရအေနနဲ႕ ပစ္ထားၿခင္း မရွိပါဘူး။
ယခင္တုန္းကလည္း ရရွိတဲ႕ သတင္းေတြအေပၚ ၿဖစ္ခဲ႕တာေတာ့ အရင္လ ၂၉ ရက္ေန႕ ကတည္းက စတာေပါ့၊ ၿပီးေတာ႕မွ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈခံရတာေတြ ရွိတယ္။ ခဏ ရပ္ဆိုင္းသြားတယ္။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွ မေလးရွားနိုင္ငံကို အကူအညီေပး ဖို႕ေၿပာတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ ၿမန္မာနိုင္ငံသားေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို႕ ေၿပာလိုက္တဲ့အခါမွာ သူတို႕အေနနဲ႕လည္း ခဲြၿခား တာေပါ့၊ ခဲြၿခားတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းရင္းကေတာ့ တရားဝင္ လာတာလား၊ တရားမဝင္လာတာလား၊ ခြဲၿခားတဲ႕ အေၿခ အေနေတြ ၿဖစ္ေပၚလာၿပီးေတာ႕ ယေန႕ထိ ၿဖစ္ေနတဲ့ အေၿခအေနကေတာ့ ဆက္ၿပီးေတာ့ ခဲြၿခားမယ့္ အေၿခအေနေတြ ရွိေနေသးတယ္။ ေနာက္အလားတူကိစၥမ်ိဳးေတြ အၾကမ္းဖက္တိုက္ခိုက္မႈေတြ ထပ္မၿဖစ္ေအာင္ ဒီဟာေတြကိုပဲ ဦးစားေပး ၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႕ပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ အခု အဲဒီမွာ ေသဆံုးသြားတဲ့ ၿမန္မာလူမ်ိဳးေတြရဲ႕ ရုပ္အေလာင္းေတြကို ဒီဘက္အစိုးရအေနနဲ႕ ဘယ္လိုစီမံထားမလဲ ဆိုတာ သိပါရေစ။
ေၿဖ။ ။ သူတို႕ မေလးရွားနိုင္ငံရဲ႕ ဥပေဒအရ ေသမႈေသခင္းၿဖစ္တယ္ဆိုပါစို႕၊ ရဲအေရးပိုင္တဲ႕ အမႈေတြၿဖစ္ပါတယ္၊ ရဲလုပ္ထံုး လုပ္နည္းအရ ဘယ္သူ ဘယ္ဝါဆိုတာ စိစစ္တာေပါ့၊ စိစစ္တဲ့အခါမွာ သူတို႕လည္း စိစစ္လို႕မရဘူး။ ဒါေပမယ့္ ၿမန္မာနိုင္ငံသား ၿဖစ္တယ္လို႕ ယူဆရတာေပါ့။ ေနာကၿ္ပီးေတာ႕မွ ေဘးကေၿပာတဲ႕ အရေရာ စိစစ္ခ်က္အရေရာ ၿဖစ္တယ္လို႕ယူဆရင္ သံရံုးကို လာၿပီးေတာ့မွ ၿမန္မာနိုင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ္ စိစစ္ေပး ပါဆိုၿပီး ညိွနိႈင္းတယ္။ ေနာက္ စိစစ္လို႕ရလို႕ရိွရင္လည္း သူတို႕ သၿဂၤိဳဟ္ ခ်င္ပါတယ္။ သၿဂၤိဳဟ္ခြင့္ရိွလို႕ရိွရင္ သံရံုးကေနၿပီးေတာ့ သၿဂၤိဳဟ္ခြင့္ေပးတဲ့ အခါမွာ သၿဂၤိဳဟ္လို႕ ရပါတယ္။ ခု ေလာေလာ ဆယ္ေတာ႕ ေသဆံုးတယ္ဆိုတဲ႕အေနနဲ႕ ရဲကလာၿပီးေတာ႕ ေၿပာဆိုတာကေတာ႕ ေလးဦးပဲ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအနက္ တစ္ဦး ကိုေတာ႕ သၿဂီဳဟ္ခြင္႕ ေတာင္းတဲ႕အတြက္ သၿဂၤိဳဟ္ခြင့္ ၿပဳၿပီးပါၿပီ။
ေမး။ ။ ဘယ္မွာ သၿဂၤိဳဟ္ၿဖစ္လဲ။
ေၿဖ။ ။ မေလးရွားနိုင္ငံမွာပါ။
ေမး။ ။ သၿဂၤိဳဟ္တယ္ဆိုေတာ့ ကုမၸဏီ အစီအမံနဲ႕လား၊ သံရံုး အစီအစဥ္နဲ႕လား။
ေၿဖ။ ။ သံရံုးအစီအစဥ္နဲ႕ မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႕ရဲ့ ရဲအစီအစဥ္ၿဖစ္မယ္။ နာေရးကူညီမႈ အစီအစဥ္ၿဖစ္မယ္။ သံရံုးက လိုတဲ့ကိစၥ ကိုပဲ ကူညီနိုင္ပါတယ္။
ေမး။ ။ တကယ္လို႕ ၿမန္မာၿပည္ကိုၿပန္လာမယ့္ အလုပ္သမားေတြနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ဘယ္လိုမိ်ဳး ဆက္ၿပီး ကူညီေပးသြားမလဲ။
ေၿဖ။ ။ ၿမန္မာနိုင္ငံကို ၿပန္လာရမယ့္ အေၿခအေန ေရာက္ေနတဲ့လူေတြ ရိွေနၿပီဆိုတာ သိရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ၿမန္မာ နိုင္ငံကိုၿပန္လာဖို႕ ဘယ္လိုအစီအစဥ္ ရွိမလဲ၊ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္မလဲ၊ ညွိႏႈိင္းရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ခုေလာေလာဆယ္ မေလးရွား နိုင္ငံမွာ အလုပ္သမား တရားဝင္ ဟုတ္မဟုတ္ စိစစ္တာေတြက မ်ားၿပားတဲ့အတြက္ ပထမဦးဆံုး လူတစ္ေထာင္ ဖမ္းတယ္ဆိုၿပီးေတာ့ သတင္းရတာေပါ့၊ ဒါေပမယ့္ အကုန္လံုးကို စိစစ္ၿပီးေတာ့ ၿပန္လႊတ္လိုက္တဲ့ အခါမွာ ၁၉၆ ဦးပဲ က်န္ေနတာတို႕၊ ေနာက္တစ္ခါ စိစစ္တဲ႕ အထဲမွာ UNHCR ရဲ႕ ကတ္ေပါ့။ သူရဲ႕ တရားဝင္ကတ္ ကိုင္ေဆာင္တယ္ဆိုေပမယ့္ အတုေတြ ကိုင္ေဆာင္သူေတြ ရိွေနတာေပါ့၊ ရွိေနေတာ႕ အဲဒီလူေတြအတြက္ ထပ္ၿပီးေတာ႕ စိစစ္ေနတယ္။ စိစစ္ၿပီးေတာ႕ ပံုမွန္အားၿဖင့္ သူတို႕ ဆက္လက္ ထိန္းသိမ္းထားတယ္။ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္တဲ႕သူေတြ ၿဖစ္ေတြအတြက္ ၿပန္ပို႕ဖို႕ဆို ၿပီးေတာ႕ စီစဥ္ပါတယ္။ ဟိုတုန္းကလည္း အဲဒီလိုအစီအစဥ္မိ်ဳးေတြရိွခဲ့ပါတယ္။ သူတို႕က ဒီတရားဝင္ ဟုတ္ မဟုတ္ စိစစ္တာ မ်ားတဲ့အတြက္ နည္းနည္းပိုၿပီးေတာ့ လူဦးေရ ပိုၿပီးေတာ့ မ်ားလာမယ္လို႕ ယူဆပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ နွစ္ဖက္ ညွိႏႈိင္းၿပီးေတာ႕ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႕တို႕၊ ေနာက္တစ္ခါ သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရး စီစဥ္ေပးဖို႕တို႕ ေနာက္ၿမန္မာနိုင္ငံသား ၿဖစ္ေၾကာင္းေပါ့၊ ဒီ (စီေရာဖိုင္) လို႕ ေခၚတဲ႕လက္မွတ္ေပါ့၊ Identity ကတ္ထုတ္ေပးဖို႕အတြက္ ဆက္လက္ ၿပီးေတာ့ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္သြားမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ေနာက္အလားတူ ဒီလိုမိ်ဳး ၿပႆနာေတြ ထပ္ၿဖစ္လာမယ္ဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ ဒီလိုမိ်ဳး အလုပ္သမားေတြကို ဘယ္လိုဆက္ၿပီး ကာကြယ္ေပးသြားမလဲ သိပါရေစ။
ေၿဖ။ ။ ဒီလိုၿပႆနာေတြကို စၿဖစ္ၿပီဆိုကတည္းက ကြ်န္ေတာ္တို႕ နိုင္ငံၿခားေရးဝန္ၾကီးဌာန အေနနဲ႕ မေလးရွား နိုင္ငံၿခားေရး ဝန္ၾကီးဌာနကို ကြာလာလမ္ပူမွာရိွတဲ့ သံအမတ္ၾကီးကို သြားၿပီး ေတြ႕ဆံုၿပီးေတာ့မွ အကာအကြယ္ေပးဖို႕ တရားဝင္ ေၿပာ ဆိုပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္ တို႕လည္း ဒီကေနၿပီးေတာ႕မွ ၿမန္မာနိုင္ငံဆိုင္ရာ မေလးရွားသံအမတ္ၾကီး ေခၚၿပီးေတာ့ ၿမန္မာ နိုင္ငံသားေတြကို အကာအကြယ္ေပးဖို႕ ဒီလိုတိုက္ခိုက္မႈမ်ိဳးေတြ ထပ္မံမၿဖစ္ပြား ဖို႕ရာ ေစာင့္ေရွာက္ဖို႕ ေနာက္တစ္ခါ က်ဴးလြန္ တဲ႕သူေတြကိုလည္း ေဖာ္ထုတ္ၿပီးေတာ႕ ထိထိေရာက္ေရာက္ အေရးယူဖို႕ဆိုတဲ့ အခ်က္အလက္ေလးေတြ ေတာင္းဆိုၿပီးသား ၿဖစ္ပါတယ္။ အဲေတာ့ ဒီလိုေတာင္းဆိုတာဟာ သံတမန္အေနနဲ႕ နွစ္နိုင္ငံခ်င္းအေနဲ႕ အဆင့္ၿမင့္ ေဆာင္ရြက္ၿခင္း ၿဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္လည္း မေလးရွားနိုင္ငံအေနနဲ႕ ကာကြယ္ေပးဖို႕ ဆိုၿပီးေတာ့မွ ရဲကင္းေတြတိုးၿပီးေတာ႕ လွည့္တာ၊ တိုးၿမွင့္ ၿပီးေတာ႕ ေစာင့္ေရွာက္တာ၊ သံရံုးကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေပးတာမ်ိဳး ေဆာင္ရြက္ပါတယ္။ အဲဒီတစ္ပိုင္းထဲ မွာပဲ ေအာ္ပရာစီ လို႕ ေခၚတဲ႕ ေအာ္ပေရးရွင္း စစ္ဆင္ေရးသဖြယ္ လုပ္ၿပီးေတာ့မွ ဒုစရိုက္ ရပ္ကြက္ထဲမွာ ေနထိုင္ေနတဲ့ နိုင္ငံၿခားသား၊ ခုနေၿပာတဲ့ ဒီအဖဲြ႕ေတြကို ဖမ္းဆီးၿပီး တရားဝင္လာေရာက္တာ ဟုတ္၊ မဟုတ္ စိစစ္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ဟာေတြ ေဆာင္ရြက္ပါ တယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္ၿခင္းအားၿဖင့္ ဒီတရားမဝင္ ေရာက္ေနတဲ႕ ၾကားမွာ ၿဖစ္ပြားေနတဲ႕ ပဋိပကၡေတြၿပီး သြားေအာင္ ၊ ေလ်ာ႕နည္း သြားေအာင္ တစ္ဖက္တစ္လမ္းက ေဆာင္ရြက္ေနတာလည္း ရွိပါတယ္။ အဲေတာ႕ သူတို႕အေနအထား အရ သူတို႕နိုင္ငံမွာ တရားဝင္ လာေရာက္ေနထိုင္တဲ့ ၿပည္သူေတြကို ဥပေဒအေၾကာင္းအရ ကာကြယ္ဖို႕ရိွတယ္။ တရားမဝင္ ဝင္ေရာက္တဲ႕သူေတြကိုလည္း သင့္ေတာ္တဲ႕နည္းနဲ႕ ထိန္းသိမ္းၿပီးေတာ႕ ေဘးအနၲရာယ္ မေရာက္ေအာင္ ကာကြယ္နိုင္တဲ့ နည္းလမ္းရွိတယ္။ ၿပန္ပို႕ၿခင္းအားၿဖင္႕ ေဘးအႏၱရာယ္ မေရာက္ေအာင္ နည္းလမ္းေတြ ရိွပါတယ္။ အဲေတာ့ အားလံုးကို သံရံုးနဲ႕ အဆက္မၿပတ္ မေလးရွားနိုင္ငံ ရဲတပ္ဖြဲ႕နဲ႕ သက္ဆိုင္ရာက ေနၿပီးေတာ႕ သူတို႕ ေဆာင္ရြက္ေနတာ သတင္းပို႕ေန တယ္။ အတတ္နိုင္ဆံုး ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနတယ္ ဆိုတာကိုလည္း လက္ေတြ႕လည္း ၿပသတယ္။ သတင္းလည္း ပို႕တယ္။ ပူးေပါင္းလည္း ေဆာင္ရြက္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ေမး။ ။ အခုသြားမယ့္ ဒီခရီးကို ဘယ္လိုေမွ်ာ္လင့္ထားပါသလဲ။
ေၿဖ။ ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ နိုင္ငံသားေတြအတြက္ အေကာင္းဆံုး ၿဖစ္ေအာင္ေပါ့၊ နိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးက ဘယ္နိုင္ငံမွာပဲေရာက္ေရာက္ ၿမန္မာနိုင္ငံသား ေတြကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ေပးရမယ့္ အဓိက တာဝန္ဟာ သံရံုးရဲ့တာဝန္ပဲ ဆိုၿပီးေတာ့မွ ေၿပာႀကားထားတာ ရိွပါတယ္။ ၿမန္မာသံရံုးေတြရဲ့ တာဝန္ကလည္း အဲဒါ အဓိက ၿဖစ္ပါတယ္။ ၿမန္မာ နိုင္ငံသားမ်ားကို အတတ္နိုင္ဆံုး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ေပးဖို႔ အတြက္ ညိွနိႈင္းေဆြးေႏြးမႈ လက္ေတြ႔လုပ္ေဆာင္ဖို႔ ၿဖစ္ပါ တယ္။ ခုဟာ နိုင္ငံရပ္ၿခားၿဖစ္တဲ့ အတြက္ နွစ္နိုင္ငံ သေဘာတူညီခ်က္အရသာ ေဆာင္ရြက္ရတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ တၿခားနိုင္ငံမွာ ကိုယ္က ဧည့္သည္ ၿဖစ္တဲ့ အတြက္ အိမ္ရွင္နိုင္ငံရဲ့ ဥပေဒေဘာင္ အတြင္းကသာ ေပးနိုင္မႈေတြ၊ အကူအညီေပး နိုင္မႈေတြ၊ လုပ္လို႔ရပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အပိုင္းက သြားၿပီးေတာ့မွ ေၿပာတယ္၊ ဆိုတယ္၊ ေတာင္းဆိုတယ္၊ ကိုယ္တိုင္ ဒီအဆင့္ပဲ ရိွတယ္။ ကိုယ္တိုင္ သြားေစာင့္ေရွာက္ဖို႔အတြက္ ဒီလူေတြကို တစ္ေနရာမွာ ထိန္းသိမ္း ထားဖို႔ ေကြ်းေမြးထားဖို႔ ဒီကိစၥေတြ ၿမန္မာနိုင္ငံက အလွဴရွင္မ်ား အေနၿဖင့္ ဒုကၡ ေရာက္ေနတဲ့သူေတြ၊ ေဆးရံုတက္ေနတဲ့သူေတြ ကူညီဖို႔ စေနပါၿပီ။ ၿပန္ေခၚမယ္ ဆိုလို႔ ရိွရင္လည္း ေလယာဥ္ပံ်စရိတ္ကို ေလွ်ာ့ေပါ့ၿပီးေတာ့မွ ကူညီမယ္ဆိုတဲ့ အဖြဲ႔ေတြလည္း ေပၚေပါက္ေနပါၿပီ။ မေလးရွား နိုင္ငံမွာ ေရာက္ရိွေနလို႔ ရိွရင္ေတာ့ ဒါေတြကို ဘယ္လို စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ သြားမလဲဆိုတာ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားနဲ႔ တိုင္ပင္ ၿပီးေတာ့မွ စဥ္ဆက္မၿပတ္ ေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ အေၿခအေန ရိွပါတယ္။
ေမး။ ။ ဆိုရွယ္နက္ဝပ္ေတြမွာ မေလးရွား နိုင္ငံမွာရိွတဲ့ ၿမန္မာသံရံုးရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေတြကို အားမလို အားမရ ၿဖစ္ေနတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီအေပၚမွာ ဘယ္လို ထင္ၿမင္သံုးသပ္ ပါသလဲ။
ေၿဖ။ ။ သံရံုးရဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြမွာ သံရံုးအေနနဲ႔ကေတာ့ တရားဝင္ အဖြဲ႔အစည္းလည္း ၿဖစ္ၿပီးေတာ့ တရားဝင္ နိုင္ငံေတာ္ကို သတင္းပို႔ရတာ ၿဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ နိုင္ငံၿခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနကို ပို႔တယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကလည္း နိုင္ငံၿခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနကေန ၿပီးေတာ့မွတစ္ဆင့္ နိုင္ငံေတာ္သမၼတရံုးကို တင္ၿပပါတယ္။ အဲဒီလို တင္ၿပတဲ့အခါမွာ သတင္းအခ်က္အလက္က ခိုင္မာတိက်ဖို႔လိုပါတယ္။ ခိုင္မာတိက် ဖို႔လိုတဲ့ အတြက္ ဘာကိုေစာင့္ရလဲဆိုလို႔ရိွရင္ အခိ်န္က Delay ၿဖစ္သြားပါတယ္။ ၿဖစ္လိုက္တယ္။ အခုခ်က္ခ်င္း မေၿပာနိုင္ပါဘူး။ ေမာင္ၿဖဴၿဖစ္တယ္၊ ေမာင္ၿဖဴ ေသခ်ာလား၊ ေမာင္ၿဖဴ ဆိုတာ ဘယ္တုန္းက ေရာက္လဲ၊ ဒဏ္ရာရတယ္၊ ဘယ္ေလာက္ရတာ လဲ။ ေဆးရံုတက္တယ္၊ ဘယ္မွာတက္တာလဲ စသည္ ၿဖင့္ေပါ့၊ အဆင့္ဆင့္ကို ကိုယ္တိုင္သြား မႀကည့္နိုင္တာလဲ ရိွတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ ရဲေပါ့ေနာ္၊ ရဲဌာန၊ ၿပည္ထဲေရး ဌာန၊ ေနာက္ ေဆးရံု၊ ဒီဟာေတြနဲ႔ ဆက္ၿပီးေတာ့ အတည္ၿပဳတာေပါ့၊ အတည္ၿပဳလို႔ရတဲ့ တိုက္ခိုက္ခံရလို႔ ေဆးရံုတက္တဲ့ သူေတြကို သံအမတ္ႀကီးကိုယ္တိုင္ သြားႀကည့္ၿပီးေတာ့ အလွဴေငြေတြ ေပးအပ္ခဲ့တာ ရိွပါတယ္။ ခု ဒီမွာေပၚလာတယ္၊ ဒီမွာ ၿဖစ္ေနၿပီ၊ မသိေသးဘူး၊ ဒါဟာ ဘာမွ အကူအညီ မေပးေသးဘူးလား၊ အကာအကြယ္ မေပးေသးဘူးလားလို႔ ေၿပာတဲ့သူေတြ ကိုလည္း အၿပစ္ မတင္ခ်င္ပါဘူး။ ဘာၿဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ သူတို႔က ကိုယ့္နိုင္ငံသားကို ကာကြယ္ေပးခ်င္တဲ့ ဆႏၵနဲ႔ ေၿပာတာပဲ ၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သိေစခ်င္တဲ့ အခ်က္ေလးကေတာ့ တရားဝင္ လုပ္ေဆာင္ရတယ္။ အတည္ၿပဳခ်က္ ယူရတယ္၊ တာဝန္အရ လုပ္ရတာ ၿဖစ္တဲ့အတြက္ အခိ်န္ကို ေစာင့္ပါတယ္။ ေစာင့္တဲ့အတြက္လည္း ဒီသတင္းပို႔မႈ စနစ္ေတြ ေနွာင့္ေနွး သြားပါတယ္။ သတင္းထဲမွာ ပါတဲ့ဟာေတြက Live မၿဖစ္ဘူး။ Live မလႊင့္နိုင္ဘူး။ မေၿပာနိုင္ဘူး၊ မဆိုနိုင္ဘူး၊ အဲေတာ့ သံရံုးအေနနဲ႔က ၿဖစ္တဲ့ အၿဖစ္အပ်က္ အေနအထား အားလံုးကို ေမ ၂၉ ရက္က စၿပီးေတာ့ ၃ဝ ရက္ ၿဖစ္တယ္၊ ၃၁ ရက္ၿဖစ္တယ္။ ၁ ရက္ၿဖစ္တယ္၊ ၂ ရက္ၿဖစ္တယ္၊ ၃ ရက္ၿဖစ္တယ္ တင္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔လည္း တင္ၿပရတဲ့ ႀကားခံအဆင့္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ သံအမတ္ႀကီးကို ေဆးရံုကို သြားေရာက္ႀကည့္ရႈဖို႔၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းမွာ ဘုန္းေတာ္ ႀကီးနဲ႔ စဥ္ဆက္မၿပတ္ ဆက္သြယ္ၿပီးေတာ့မွ ေဆာင္ရြက္ေနဖို႔ စသည္ၿဖင့္ ညႊန္ႀကားခ်က္ေတြ ေပးပါတယ္။ သတင္းထုတ္ၿပန္ဖို႔ လည္း ၿပန္ႀကားေရး ဝန္ႀကီးဌာနနဲ႔ သတင္းေတြထုတ္ၿပန္ဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့မွ အခိ်န္မီ ေဆာင္ရြက္ေပးတာ ရိွပါတယ္။ Delay ၿဖစ္တယ္ ဆိုတာမွန္ပါတယ္။ ၿဖစ္ရတဲ့ အေႀကာင္းရင္းက ခုနကလို တိက်ေသခ်ာေအာင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္ရၿခင္း ၿဖစ္ပါ တယ္။
ေမး။ ။ ၿမန္မာၿပည္တြင္းမွာ စိုးရိမ္ပူပန္ေနတဲ့ မိဘေတြကို နွစ္သိမ့္အားေပးတဲ့ စကားေလး ေၿပာေပးပါဦး ခင္ဗ်ာ။
ေၿဖ။ ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ကေတာ့ ဒီမိဘကလည္း မိဘတာဝန္၊ နိုင္ငံေတာ္အစိုးရ အေနနဲ႔ တိုင္းသူၿပည္သားဆိုတာ သားသမီးလိုပါပဲ။ သူတို႔ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ အတြက္ တန္းတူရည္တူေပါ့၊ တာဝန္ရိွပါတယ္။ ေဆာင္ရြက္ေပးရမွာ ရိွပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေနနဲ႔ကေတာ့ အေကာင္းဆံုးၿဖစ္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးမယ္။ သနၷိ႒ာန္ခ် ထားပါတယ္။ သက္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ညိွၿပီးေနာက္ သူရဲ့ ဥပေဒေတြရိွတယ္။ ဒီဟာေတြနဲ႔အညီ လိုက္ေလ်ာညီေထြေအာင္ လုပ္တဲ့အခါမွာ ေမွ်ာ္လင့္ထားတာေတြ အတိုင္း ၿဖစ္ခ်င္မွလည္း ၿဖစ္မယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း တရားဥပေဒေဘာင္ အတြင္းက နွစ္နိုင္ငံ ဆက္ဆံေရး မထိခိုက္ေစဘဲနဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေပးနိုင္မယ္။ တရားမဝင္ ေနထိုင္တဲ့ သူေတြကို ၿပန္လည္ ၿပီးေတာ့ ေခၚေဆာင္ေပးနိုင္မယ္။ ဆက္ၿပီးေတာ့ အလုပ္လုပ္မယ့္ သူေတြရိွ ပါတယ္။ ဆက္ၿပီး အလုပ္လုပ္မယ့္သူေတြ တရားဝင္ အလုပ္လုပ္မယ့္ သူေတြကိုလည္း ဂရုတစိုက္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ေပါ့၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဒါေတြတိုက္တြန္းတယ္။ ေနာက္ သူတို႔ကို အလုပ္ခန္႔ထားတဲ့ သူေတြရိွပါတယ္။ အခု မေလးရွားနိုင္ငံမွာ က်ယ္က်ယ္ ၿပန္႔ၿပန္႔ ေၿပာေနပါ တယ္။ ေၿပာေန တာကေတာ့ အလုပ္ရွင္နဲ႔ အလုပ္သမားေတြကို ကာကြယ္ေပးဖို႔ေပါ့၊ ဘာၿဖစ္လို႔လဲဆိုေတာ့ အဲဒီရဲ့လုပ္အားဟာ ခုနက ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္း၊ စားေသာက္ဆိုင္ လုပ္ငန္းႀကီးေတြမွာ မရိွမၿဖစ္ အေရးပါေန တယ္ဆိုတာ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက သိရိွၿပီးၿဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္ရွင္ ကိုယ္တိုင္က တစ္တပ္တစ္အား ပါဝင္ၿပီးေတာ့မွ ကာကြယ္နိုင္ မယ္၊ ေစာင့္ေရွာက္နိုင္္မယ္ ဆိုရင္ လက္ရိွလုပ္ေနတဲ့သူေတြ က်န္ခဲ့မယ့္ သူေတြအတြက္ စိတ္ခ်ရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။
ေမး။ ။ ေသဆံုးတဲ့ သူေတြကို မေလးရွားနိုင္ငံမွာ သျဂၤိဳဟ္မယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ဒီမွာ က်န္ခဲ့တဲ့ မိသားစုေတြနဲ႔ ဆက္သြယ္ေပးနိုင္ဖို႔ ဘယ္လိုအစီအစဥ္ ရိွပါသလဲ။
ေၿဖ။ ။ မေလးရွားနိုင္ငံမွာ ေသဆံုးတယ္ ဆိုလို႔ရိွရင္ ခုနက ရဲအမႈပိုင္တဲ့ အမႈရိွပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခါ အက္ဆီးဒင့္ နဲ႔ ေသဆံုးတာမ်ိဳးလည္း ရိွပါတယ္။ ဘာပဲၿဖစ္ၿဖစ္ အလုပ္လုပ္ရင္း ေသဆံုးတယ္ ဆိုတဲ့အခါ မေလးရွား ဥပေဒအရ သူတို႔ ခ်က္ခ်င္း သျဂၤိဳဟ္လို႔မရပါဘူး။ မရတဲ့ အေႀကာင္းရင္းကေတာ့ အထူးသၿဖင့္ အလုပ္သမားေပါ့၊ အလုပ္သမားကို ဒီဘက္က ၿမန္မာၿပည္မွာ ရိွေနတဲ့ မိဘေဆြမ်ိဳး အသိုင္းအဝိုင္းရဲ့ ခြင့္ၿပဳခ်က္ မရဘဲနဲ႔ သျဂၤိဳဟ္တယ္ ဆိုလို႔ရိွရင္ တရားစဲြတာတို႔ လုပ္နိုင္ပါတယ္။ အဲလို အလုပ္သမားေတြ ဆံုးၿပီဆိုလို႔ရိွရင္ တစ္နည္းနည္းနဲ႔ပဲ ပတ္ဝန္းက်င္က သတင္းပို႔တယ္။ သူတို႔ကပဲ ဆက္သြယ္တဲ့အတြက္ ဒီနိုင္ငံမွာ ရိွေနတဲ့ မိသားစုက သိသြားတာပါပဲ။ သိသြားေတာ့ခုန အလုပ္ရွင္နဲ႔ ပတ္သက္ ၿပီး ေလ်ာ္ေႀကးကိစၥတို႔ က်န္တဲ့ကိစၥတို႔ ေဆာင္ရြက္နိုင္ဖို႔အတြက္ ေၿပာဆိုညိွနိႈင္းတဲ့ ဟာေတြရိွပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီဟာ အတြက္ ေဆာင္ရြက္ၿပီးတဲ့ အခါမွာ၊ ဒါမွမဟုတ္လဲ ေဆာင္ရြက္ေနဆဲအခါ မိဘေတြက ေဆြမ်ိဳး အသိုင္းအဝိုင္းေတြက သျဂၤိဳဟ္ ေစခ်င္တယ္ဆိုရင္ နိုင္ငံၿခားေရး ဝန္ႀကီးဌာနကို အေႀကာင္းႀကားပါတယ္။ ဒီလူကေတာ့ ဒီမွာ ဆံုးပါးေနပါၿပီ။ တစ္ခါတေလ နိုင္ငံၿခားေရးဝန္ႀကီးဌာန မသိပါဘူး။ ဆံုး-မဆံုးဆိုတာ ဒီက မိသားစု မသိေတာ့ ဒီလူေတာ့ ဘယ္ေန႔ဘယ္ရက္က ဆံုးသြားတယ္၊ သူ႔ကို သျဂၤိဳဟ္ဖို႔ အတြက္ ၿမႇဳပ္ေပးပါ ဆိုလို႔ရိွရင္ ဒီၿမန္မာသံရံုးကို လွမ္းအေႀကာင္းႀကား ၿပီးေတာ့မွ ဒါသျဂၤိဳဟ္ခြင့္ ေတာင္းလာတဲ့အခါမွာ သျဂၤိဳဟ္ခြင့္ ၿပဳလိုက္ပါတယ္။
ေမး။ ။ မိသားစုေတြထံ အေႀကာင္းႀကား ေပးနိုင္ၿခင္း၊ စီစဥ္ေပးနိုင္ၿခင္း ရိွ-မရိွ သိပါရေစ။
ေၿဖ။ ။ ဘယ္သူ ဘယ္ဝါဆိုတာကို နဂိုကတည္းက သိတယ္ေပါ့၊ ဒီဟာ ၿဖစ္တယ္ဆိုလို႔ရိွရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေႀကာင္းႀကားေပးနိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ ဒီေနရာမွာ ဆံုးသြားတယ္၊ ေမာင္ ဘယ္သူေပါ့၊ သူ႔ ေဒသက ဘယ္အရပ္၊ ဘယ္ေဒသကပါ ဆိုလို႔ရိွရင္ အေႀကာင္းႀကား ေပးနိုင္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔အေနနဲ႔ သိေနတဲ့သူေတြ အေႀကာင္းႀကား ေပးနိုင္ဖို႔ ဘာမွ် ဝန္ေလးစရာ မရိွပါဘူး။
ေမး။ ။ မေလးရွားမွာ တိုက္ခိုက္တဲ့ တရားခံေတြကို ဖမ္းဆီးမိၿခင္း ရိွ-မရိွ သိပါရေစ။
ေၿဖ။ ။ ေလာေလာဆယ္ အရေတာ့ ဖမ္းဆီးနိုင္ၿခင္း မရိွေသးပါဘူး။ တိုက္ခိုက္မႈေတြမွာ CCTV ကင္မရာ ကေနၿပီးေတာ့မွ ရိုက္ထားတာေတြ ရိွပါတယ္။ ဒီဟာေတြကို စံုစမ္း ေဖာ္ထုတ္ ၿပီးေတာ့မွ အေရးယူေပး ပါမယ္ဆိုၿပီး သက္ဆိုင္ရာ အခင္းၿဖစ္ပြားတဲ့ ရဲမွဴးကိုယ္တိုင္ သံရံုးမွာ လာၿပီးေတာ့ ေၿပာလည္းေၿပာပါတယ္။ သတင္းလည္း ပို႔သြား ပါတယ္။ အခုေလာေလာဆယ္ ဖမ္းဆီးရမိၿခင္း မရိွေသးဘူး။
ေဒၚဝင္းေမာ္ထြန္း
(ဒုတိယဝန္ႀကီး၊ အလုပ္သမား၊ အလုပ္အကိုင္နွင့္ လူမႈဖူလံုေရးဝန္ႀကီးဌာန)
ေမး။ ။ တရားမဝင္ ေရာက္ရိွေနတဲ့ သူေတြအတြက္ စာရင္းေကာက္ၿပီးေတာ့ ၿမန္မာနိုင္ငံကို ၿပန္လိုပါက ေဆာင္ရြက္ေပး နိုင္မယ့္ အစီအစဥ္ရိွ-မရိွ သိပါရေစ။
ေၿဖ။ ။ ရိွပါတယ္။ သံရံုးနဲ႔ညိႇမယ္။ တရားမဝင္သည္ၿဖစ္ေစ၊ တရားဝင္သည္ၿဖစ္ေစ၊ ကိုယ့္ နိုင္ငံသား အားလံုးကို ကူညီပါမယ္။ တရားဝင္ အေထာက္အထား ရိွတဲ့သူေတြေရာ၊ မရိွတဲ့သူေတြေရာ ၿပန္ခ်င္ရင္ ၿပန္နိုင္ေအာင္ အကူအညီေပးမယ္။ ၿပန္ဖို႔ အတြက္ကိုလည္း လုပ္ေပးမယ္။ စာရင္းကေတာ ့ေကာက္မယ္။ မေကာက္လို႔လည္း မၿဖစ္ဘူး။ တကယ္တမ္း ေရာက္ေန တယ္ဆိုတဲ့ တရားဝင္ စာရင္းထက္ တရားမဝင္ ေရာက္ေနတာေတြက အရမ္းမ်ားတယ္။ အဲဒါေတြကေလ မွန္တာေၿပာ ရင္ ေရရွည္မွာ လူမႈေရး ၿပႆနာမေသးရင္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္တာက ပိုေကာင္းတယ္။ သူ ၿပန္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵရိွရင္ ၿပန္ဖို႔လုပ္ေပး မယ္။
Hmuu Zaw
အစိုးရသစ္ တက္လာျပီး တပ္မေတာ္၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားလည္း ေျပာင္းလဲလာ

အစိုးရသစ္ တက္လာျပီး ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ အသစ္မ်ားတြင္ တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္ မ်ားႏွင့္ တပ္ မေတာ္၏ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ားလည္း သိသာေျပာင္းလဲလာခဲ့သည္။ ထုိေျပာင္းလဲမႈမ်ားအနက္ အဆင့္ ဆင့္ အမိန္႔နာခံတတ္ေသာ တပ္မေတာ္၏ သေဘာထားအား တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္၏ မိန္႔ ခြန္း မ်ား၊ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား မွ တစ္ ဆင့္ သိျမင္ႏိုင္ေပသည္။
၆၇ ႏွစ္ေျမာက္ တပ္မေတာ္ေန႔ မိန္႔ခြန္းတြင္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္မွ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးတြင္ တပ္မေတာ္ သားမ်ား ပါ၀င္ေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျဖတ္သန္းလာသည့္ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ား အရ တပ္ မေတာ္မွ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အက်ိဳးကို ေဖာ္ေဆာင္ရန္ ပါ၀င္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ အမ်ိုးသား ႏိုင္ ငံေရး တာ၀န္ တစ္ရပ္ကို ထမ္းေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၀၊ ပုဒ္မခခြဲ(စ) အရ “တပ္မေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ရန္ အဓိက တာ၀န္ရွိတယ္” ဟု အတိအက် ေဖာ္ျပတာ၀န္ေပးအပ္ထားေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ဤတြင္ အေျခခံ ဥပေဒပါ ၂၅% ေသာ တပ္မေတာ္သားမ်ားကို ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းအခ်ိဳ႔ႏွင့္ မီဒီ ယာမ်ား ၏ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိေသာ္လည္း စစ္ေက်ာင္းၾကီးမ်ား၊ စစ္ဦးစီး တကၠသိုလ္မ်ား၊ ႏုိင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရး တ ကၠ သိုလ္ မ်ား စသည့္ တကၠသိုလ္ အဆင့္ဆင့္တြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ျပီး ျပည္သူလူထုႏွင့္ အနီးကပ္ ဆက္ ဆံ ရသည့္ နယ္ေျမ အသီးသီးတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဖူးသူမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္း အဆင္ မေျပမႈ မ်ား မရွိ ခဲ့။ အတိုက္အခံဟု ဆိုထားသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပင္လွ်င္ ၄င္းတို႔ႏွင့္ လက္ တြဲလုပ္ရ သည္ကို ၀မ္းသာ သည္ဟု သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတၾကီးႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီးတို႔မွလည္း အနာဂတ္ ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ အေျခခံဥပေဒအတိုင္း တပ္မေတာ္သား ၂၅% ကို ျပင္ဆင္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကို လည္း မီဒီယာမ်ားမွ တစ္ဆင့္ ရွင္းျပခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္သား ၂၅ % အား ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းအခ်ိဳ႕ႏွင့္ မီဒီယာမ်ား အာရံု စိုက္ေနၾကသည့္ ကာ လတြင္ တပ္မေတာ္သား ၈၀ % မွာ နယ္စပ္ေက်းလက္အထိ လွည့္လည္ျပီး ျပည္သူလူထုအား က်န္း မာေရး ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ လံုျခံုေရး ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းႏွင့္ ျပည္သူ႕အက်ိဳးျပဳ လုပ္ငန္း မ်ား ေဆာင္ရြက္ လွ်က္ ရွိ သည္။ ထိုသို႔ နယ္လွည့္ရင္း ျပည္နယ္ တစ္ခုအတြင္းမွ ေတာင္ျပိဳက်ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ားကို ျပည္ နယ္ အစိုးရသို႔ သတိေပးျခင္း၊ က်န္သည့္ ျပည္နယ္မ်ားရွိ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ကို ၾကိဳတင္ တား ဆီးႏိုင္ မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို အၾကံေပးျခင္းတို႔ ကိုလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ တပ္မေတာ္ေန႔ မိန႔္ခြန္းမွ လူမ်ိဳး တုန္း သတ္ျဖတ္မႈ တပ္မေတာ္သမိုင္းတြင္ မရွိေၾကာင္း၊ စိုက္ ပ်ိဳးေရး မ်ား ကို ေဆာင္ရြက္၍ တပ္ ရင္း မွ ေဒသအတြင္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းတက္ျခင္းကိုပင္ ကာကြယ္ေစလို သည့္ အၾကီးအကဲမ်ား ၏ ဆႏၵကို ပထမဆံုး ထုတ္ေဖာ္ေျပာျခင္းျဖင့္လည္း ေနရာအႏွံ႕တြင္ တပ္ရင္းအ လိုက္ ေဆာင္ရြက္သည့္ စိုက္ ပ်ိဳး ေရး လုပ္ငန္း မ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။
အစိုးရသစ္ တာ၀န္ယူျပီး ေနာက္ပိုင္း ျဖစ္ေပၚလာသည့္ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ မ်ားေၾကာင့္ ထိခိုက္ ပ်က္ စီး မႈ မ်ားအား လိုက္လံ ကူညီရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတၾကီးႏွင့္ အတူ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ကို လည္း ျမင္ေတြ႔ ရမည္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ အခ်က္မွာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္မည္ ဆိုေသာ စကားျဖင့္ ျပည္ သူ လူထု ကို စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔မႈမ်ား ေပးေနသည့္ အဖြဲ႔အစည္းအခိ်ဳ႕၏ ေသြးထိုးမႈကို လက္ေတြ႕ လုပ္ ရပ္ျဖင့္ ေခ်ပျခင္း လည္း ျဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္သည္ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ျပီး ပါ တီႏိုင္ ငံေရး တြင္ ပါ၀င္မႈ မရွိသျဖင့္ မည္သည့္အစိုးရ တက္တက္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ မည္ သာ ျဖစ္ေလသည္။
ျပီးခဲ့သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ စစ္ပြဲမ်ား ကာလအတြင္း တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္မွ ထုတ္ျပန္ခဲ့ သည့္ ေၾကျငာခ်က္မွာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရး အတြက္ အစိုးရႏွင့္ တစ္သားတည္း ရွိေနေ ၾကာင္း ေဖာ္ျပႏိုင္ခဲ့သည္။ ေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ခု ျပဳလုပ္ရန္ တပ္မေတာ္မွ မည္မွ် လိုလားေၾကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္ မႈကို လက္ မခံေၾကာင္း၊ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းစြာျဖင့္ ေနထုိင္လိုပါက ခ်က္ခ်င္းအပစ္ရပ္ကာ ဆက္ဆံမည္ ျဖစ္ေ ၾကာင္း တို႔ကို လက္ေတြ႔ ျပႏိုင္ခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္သား မ်ားစြာ အသက္ႏွင့္ ကိုယ္လက္အဂၤါမ်ား ေပး ဆပ္ ခဲ့ေသာ္လည္း ျငိမ္း ခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား စတင္ခ်ိန္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားကုိ ရပ္ဆိုင္းေပး ခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ လာေရာက္ေတြ႔ဆံုသည့္ KNU အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ လည္း တရင္းတႏွီး ေပြ႕ဖက္ ႏႈတ္ဆက္ခဲ့သည္။
အခ်ိန္မေရြး ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည့္ ျပည္တြင္း အဓိကရုဏ္းမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ေျဖရွင္းရန္အတြက္ တပ္မေတာ္ အေနျ ဖင့္ အခ်ိန္ကာလ အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ လိုအပ္လွ်က္ရွိသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ဘဂၤလီ ျပႆနာ၊ မိထၳီ လာမွ စခဲ့ေသာ အဓိက ရုဏ္း မ်ားတြင္ တပ္မေတာ္၏ အေရးပါမႈကို သိေစခဲ့သည္။တရား၀င္ လက္ နက္ ကိုင္ေဆာင္ထားျခင္း၊ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ေန႔ည မေရြး ကင္းလွည့္ေစာင့္ ၾကည့္ျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုအား လံုျခံဳမႈမ်ား ေပးခဲ့သည္။
ထုိေနာက္ပိုင္း ေရၾကီးသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ေရေဘးကယ္ဆယ္ေရးမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ေႏြရာသီ ေရခမ္း
၆၇ ႏွစ္ေျမာက္ တပ္မေတာ္ေန႔ မိန္႔ခြန္းတြင္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္မွ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးတြင္ တပ္မေတာ္ သားမ်ား ပါ၀င္ေနျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျဖတ္သန္းလာသည့္ သမိုင္းေၾကာင္းမ်ား အရ တပ္ မေတာ္မွ ႏိုင္ငံေတာ္၏ အက်ိဳးကို ေဖာ္ေဆာင္ရန္ ပါ၀င္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ တစ္နည္းအားျဖင့္ အမ်ိုးသား ႏိုင္ ငံေရး တာ၀န္ တစ္ရပ္ကို ထမ္းေဆာင္ေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၀၊ ပုဒ္မခခြဲ(စ) အရ “တပ္မေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ ရန္ အဓိက တာ၀န္ရွိတယ္” ဟု အတိအက် ေဖာ္ျပတာ၀န္ေပးအပ္ထားေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။
ဤတြင္ အေျခခံ ဥပေဒပါ ၂၅% ေသာ တပ္မေတာ္သားမ်ားကို ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းအခ်ိဳ႔ႏွင့္ မီဒီ ယာမ်ား ၏ ေ၀ဖန္မႈမ်ား ရွိေသာ္လည္း စစ္ေက်ာင္းၾကီးမ်ား၊ စစ္ဦးစီး တကၠသိုလ္မ်ား၊ ႏုိင္ငံေတာ္ ကာကြယ္ေရး တ ကၠ သိုလ္ မ်ား စသည့္ တကၠသိုလ္ အဆင့္ဆင့္တြင္ ပညာသင္ၾကားခဲ့ျပီး ျပည္သူလူထုႏွင့္ အနီးကပ္ ဆက္ ဆံ ရသည့္ နယ္ေျမ အသီးသီးတြင္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဖူးသူမ်ား ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္တြင္း အဆင္ မေျပမႈ မ်ား မရွိ ခဲ့။ အတိုက္အခံဟု ဆိုထားသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပင္လွ်င္ ၄င္းတို႔ႏွင့္ လက္ တြဲလုပ္ရ သည္ကို ၀မ္းသာ သည္ဟု သတင္းေထာက္မ်ားအား ေျပာဆိုခဲ့သည္။ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတၾကီးႏွင့္ ကာကြယ္ေရး ၀န္ၾကီးတို႔မွလည္း အနာဂတ္ ႏိုင္ငံေတာ္တြင္ အေျခခံဥပေဒအတိုင္း တပ္မေတာ္သား ၂၅% ကို ျပင္ဆင္ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ကို လည္း မီဒီယာမ်ားမွ တစ္ဆင့္ ရွင္းျပခဲ့သည္။
တပ္မေတာ္သား ၂၅ % အား ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႔အစည္းအခ်ိဳ႕ႏွင့္ မီဒီယာမ်ား အာရံု စိုက္ေနၾကသည့္ ကာ လတြင္ တပ္မေတာ္သား ၈၀ % မွာ နယ္စပ္ေက်းလက္အထိ လွည့္လည္ျပီး ျပည္သူလူထုအား က်န္း မာေရး ေစာင့္ေရွာက္ျခင္း၊ လံုျခံုေရး ေဆာင္ရြက္ေပးျခင္းႏွင့္ ျပည္သူ႕အက်ိဳးျပဳ လုပ္ငန္း မ်ား ေဆာင္ရြက္ လွ်က္ ရွိ သည္။ ထိုသို႔ နယ္လွည့္ရင္း ျပည္နယ္ တစ္ခုအတြင္းမွ ေတာင္ျပိဳက်ႏိုင္သည့္ အႏၱရာယ္မ်ားကို ျပည္ နယ္ အစိုးရသို႔ သတိေပးျခင္း၊ က်န္သည့္ ျပည္နယ္မ်ားရွိ သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္မ်ား ကို ၾကိဳတင္ တား ဆီးႏိုင္ မည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို အၾကံေပးျခင္းတို႔ ကိုလည္း ျပဳလုပ္ခဲ့ၾကသည္။ တပ္မေတာ္ေန႔ မိန႔္ခြန္းမွ လူမ်ိဳး တုန္း သတ္ျဖတ္မႈ တပ္မေတာ္သမိုင္းတြင္ မရွိေၾကာင္း၊ စိုက္ ပ်ိဳးေရး မ်ား ကို ေဆာင္ရြက္၍ တပ္ ရင္း မွ ေဒသအတြင္း ကုန္ေစ်းႏႈန္းတက္ျခင္းကိုပင္ ကာကြယ္ေစလို သည့္ အၾကီးအကဲမ်ား ၏ ဆႏၵကို ပထမဆံုး ထုတ္ေဖာ္ေျပာျခင္းျဖင့္လည္း ေနရာအႏွံ႕တြင္ တပ္ရင္းအ လိုက္ ေဆာင္ရြက္သည့္ စိုက္ ပ်ိဳး ေရး လုပ္ငန္း မ်ား ျဖစ္ေစခဲ့သည္။
အစိုးရသစ္ တာ၀န္ယူျပီး ေနာက္ပိုင္း ျဖစ္ေပၚလာသည့္ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္ မ်ားေၾကာင့္ ထိခိုက္ ပ်က္ စီး မႈ မ်ားအား လိုက္လံ ကူညီရာတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတၾကီးႏွင့္ အတူ တပ္မေတာ္ ကာကြယ္ ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ကို လည္း ျမင္ေတြ႔ ရမည္ ျဖစ္သည္။ အဆိုပါ အခ်က္မွာ ေနာက္ေၾကာင္းျပန္လွည့္မည္ ဆိုေသာ စကားျဖင့္ ျပည္ သူ လူထု ကို စိုးရိမ္ ထိတ္လန္႔မႈမ်ား ေပးေနသည့္ အဖြဲ႔အစည္းအခိ်ဳ႕၏ ေသြးထိုးမႈကို လက္ေတြ႕ လုပ္ ရပ္ျဖင့္ ေခ်ပျခင္း လည္း ျဖစ္သည္။ တပ္မေတာ္သည္ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း ျဖစ္ျပီး ပါ တီႏိုင္ ငံေရး တြင္ ပါ၀င္မႈ မရွိသျဖင့္ မည္သည့္အစိုးရ တက္တက္ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ ပူးေပါင္းေဆာင္ ရြက္ မည္ သာ ျဖစ္ေလသည္။
ျပီးခဲ့သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွ စစ္ပြဲမ်ား ကာလအတြင္း တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္မွ ထုတ္ျပန္ခဲ့ သည့္ ေၾကျငာခ်က္မွာလည္း ႏိုင္ငံေတာ္ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းေရး အတြက္ အစိုးရႏွင့္ တစ္သားတည္း ရွိေနေ ၾကာင္း ေဖာ္ျပႏိုင္ခဲ့သည္။ ေဆြးေႏြးပြဲ တစ္ခု ျပဳလုပ္ရန္ တပ္မေတာ္မွ မည္မွ် လိုလားေၾကာင္း၊ အၾကမ္းဖက္ မႈကို လက္ မခံေၾကာင္း၊ တည္ျငိမ္ေအးခ်မ္းစြာျဖင့္ ေနထုိင္လိုပါက ခ်က္ခ်င္းအပစ္ရပ္ကာ ဆက္ဆံမည္ ျဖစ္ေ ၾကာင္း တို႔ကို လက္ေတြ႔ ျပႏိုင္ခဲ့သည္။ တပ္မေတာ္သား မ်ားစြာ အသက္ႏွင့္ ကိုယ္လက္အဂၤါမ်ား ေပး ဆပ္ ခဲ့ေသာ္လည္း ျငိမ္း ခ်မ္းေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးပြဲမ်ား စတင္ခ်ိန္တြင္ တိုက္ပြဲမ်ားကုိ ရပ္ဆိုင္းေပး ခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းတြင္ ေနျပည္ေတာ္သုိ႔ လာေရာက္ေတြ႔ဆံုသည့္ KNU အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ လည္း တရင္းတႏွီး ေပြ႕ဖက္ ႏႈတ္ဆက္ခဲ့သည္။
အခ်ိန္မေရြး ျဖစ္ေပၚႏိုင္သည့္ ျပည္တြင္း အဓိကရုဏ္းမ်ားတြင္ ၀င္ေရာက္ေျဖရွင္းရန္အတြက္ တပ္မေတာ္ အေနျ ဖင့္ အခ်ိန္ကာလ အတိုင္းအတာ တစ္ခုထိ လိုအပ္လွ်က္ရွိသည္။ ရခိုင္ျပည္နယ္မွ ဘဂၤလီ ျပႆနာ၊ မိထၳီ လာမွ စခဲ့ေသာ အဓိက ရုဏ္း မ်ားတြင္ တပ္မေတာ္၏ အေရးပါမႈကို သိေစခဲ့သည္။တရား၀င္ လက္ နက္ ကိုင္ေဆာင္ထားျခင္း၊ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ေန႔ည မေရြး ကင္းလွည့္ေစာင့္ ၾကည့္ျခင္း တို႔ေၾကာင့္ ျပည္သူလူထုအား လံုျခံဳမႈမ်ား ေပးခဲ့သည္။
ထုိေနာက္ပိုင္း ေရၾကီးသည့္ ေနရာမ်ားတြင္ ေရေဘးကယ္ဆယ္ေရးမ်ား ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊ ေႏြရာသီ ေရခမ္း
ေျခာက္ သည့္ ေဒသမ်ားတြင္ ေသာက္သံုးေရကန္မ်ား တူးေဖာ္ျခင္း၊ ေသာက္သံုးေရမ်ား ေ၀ငွျခင္းမ်ား ဆက္ တုိက္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့သည္။ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ ပတ္သက္၍ ျပည္ျမိဳ႕တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ တပ္ မေတာ္ သား (၃) ဦး အစြပ္စြဲခံရသည့္ ကိစၥတြင္ တပ္မေတာ္မွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား သြားေရာက္ျပီး ေျဖရွင္းေပး ခဲ့သည္။
အစစ အရာရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအား အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္အတူ ကန္႔လန္႔ကာ ေနာက္ကြယ္မွ တပ္မေတာ္ ကာ ကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္၏ လမ္းညႊန္ခ်က္ႏွင့္ အညီ တပ္မေတာ္မွ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရွိသည္။ မိထၳီလာတြင္ ပဋိ ပကၡမ်ား ျဖစ္ေနခ်ိန္၌ တပ္မေတာ္ေန႔ စစ္ေၾကာင္းမ်ား၏ လံုျခံဳေရး ယူေနသည့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအား ေစ လႊတ္ ကာ ျပည္သူလူထုကို လံုျခံဳေစခဲ့သည္။ မဟာစင္ မုန္တိုင္း သတိေပးခ်က္ႏွင့္အတူ အေရးၾကီး အစည္း အေ၀း မ်ားမွ တပ္မေတာ္ အရာရွိၾကီးမ်ားကုိ ေစလႊတ္ျပီး ကြပ္ကဲေစခဲ့သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေရလိုေၾကာင္း သတင္းၾကားသည့္ ေနရာတြင္ ေရ ရေစရမည္။ ေနာက္ထပ္ ဘာမ်ား လိုခ်င္ ပါေသး သလဲ ဟု…
အစစ အရာရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားအား အစိုးရအဖြဲ႕ႏွင့္အတူ ကန္႔လန္႔ကာ ေနာက္ကြယ္မွ တပ္မေတာ္ ကာ ကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္၏ လမ္းညႊန္ခ်က္ႏွင့္ အညီ တပ္မေတာ္မွ ေဆာင္ရြက္လွ်က္ ရွိသည္။ မိထၳီလာတြင္ ပဋိ ပကၡမ်ား ျဖစ္ေနခ်ိန္၌ တပ္မေတာ္ေန႔ စစ္ေၾကာင္းမ်ား၏ လံုျခံဳေရး ယူေနသည့္ တပ္ဖြဲ႔မ်ားအား ေစ လႊတ္ ကာ ျပည္သူလူထုကို လံုျခံဳေစခဲ့သည္။ မဟာစင္ မုန္တိုင္း သတိေပးခ်က္ႏွင့္အတူ အေရးၾကီး အစည္း အေ၀း မ်ားမွ တပ္မေတာ္ အရာရွိၾကီးမ်ားကုိ ေစလႊတ္ျပီး ကြပ္ကဲေစခဲ့သည္။
ထုိ႔ေၾကာင့္ ေရလိုေၾကာင္း သတင္းၾကားသည့္ ေနရာတြင္ ေရ ရေစရမည္။ ေနာက္ထပ္ ဘာမ်ား လိုခ်င္ ပါေသး သလဲ ဟု…
Tuesday, June 18, 2013
၂၀၁၅ မွာ သမတအျဖစ္ေရြးခ်ယ္သင့္သူ
အမ်ဳိးသား ဒီမိုကေရစီအဖဲြ႕ခ်ဳပ္ ဥကၠ႒ႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရးႏွင့္ တည္ၿငိမ္ ေအးခ်မ္းေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ျပည္ပ ခရီးစဥ္တစ္ခုတြင္ ၎အေနႏွင့္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတျဖစ္လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ၿပီး၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္ လဆန္းက ေနျပည္ေတာ္တြင္ က်င္းပခဲ့သည့္ ကမၻာ့စီးပြားေရး ဖိုရမ္၌ သတင္းဌာန တစ္ခု၏ ေမးျမန္းခ်က္ကို ေျဖၾကားရာတြင္လည္း အလားတူ ေျဖၾကားခဲ့ပါသည္။ ထို႔အျပင္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းကလည္း ၎၏ အေမရိကန္ ခရီးစဥ္တြင္ RFA သတင္းဌာန၏ အေမးကို ေျဖၾကားရာ၌ ၎အေနႏွင့္ သမၼတလုပ္ရန္ ဆႏၵရိွေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု သိရိွရပါသည္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ငယ္စဥ္ လူမွန္း မသိတသိ အခ်ိန္တြင္ မိဘ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္း မ်ားက “လူေလးႀကီးရင္ ဘာလုပ္မယ္” ဟူေသာ ေမးခြန္းမ်ဳိး မၾကာခဏ အေမးခံခဲ႔ရဖူးပါသည္။ ထိုစဥ္က ငယ္လည္း ငယ္ေသး သျဖင့္ မည္မည္ရရ အေျဖ မေပးႏိုင္ခဲ႔ပါ။ ကိုယ္ႏွင့္ နီးစပ္ရာမ်ားကိုသာ ၾကည့္၍ အားက်မိက်ရာ “ဆရာဝန္ႀကီး လုပ္ခ်င္တယ္” ၊ “စစ္ဗိုလ္ႀကီးလုပ္မယ္” ၊ “ အင္ဂ်င္နီယာႀကီးျဖစ္ခ်င္တယ္” ဟူ၍သာ ေျဖၾကားခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ အရြယ္ေရာက္လာ၍ အတန္းပညာ အသင့္အတင့္ ရိွလာေသာအခ်ိန္ တြင္ ကိုယ္ဝါသနာပါရာ လုပ္ငန္း၊ သို႔မဟုတ္ ဘဝတြင္ တက္လမ္းရိွရာ လုပ္ငန္း၊ သို႔မဟုတ္ ဝင္ေငြ ေကာင္းသည့္ လုပ္ငန္းတို႔ကို စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္ မက္ၾကျပန္ပါသည္။
ေလာကတြင္ စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္အဆင့္ကိုလည္း မေက်ာ္လြန္ႏိုင္၊ မိမိ ျဖစ္ခ်င္ လုပ္ခ်င္သည္တို႔ကို လည္း လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ဘဲ စိတ္ကူးယဥ္ သံသရာထဲမွာပင္ ဘဝကို ေရစံုေမ်ာ လိုက္ေနၾကသူ အေျမာက္အျမား ရိွၾကသကဲ႔သို႔ မိမိျဖစ္ခ်င္သည္ကို ႀကီးမားေသာ ရည္မွန္းခ်က္ထား ရိွကာ မျဖစ္မေန တစိုက္မတ္မတ္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကသူ အနည္းစုလည္း ရိွၾကပါသည္။
ေအာင္ျမင္လိုသူ အမ်ားစုမွာ မိမိ တစ္ကိုယ္ေရအတြက္ႏွင့္ မိမိ၏ မိသားစု ေဆြမ်ဳိးအသိုင္းအဝိုင္း အတြက္ မွ်ေလာက္သာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ထားရိွၾကၿပီး ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ အတူ ေက်ာ္ၾကားမႈကိုလည္း မက္ေမာစြာ လိုခ်င္ၾကပါသည္၊ သို႔ေသာ္ မည္သူ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကမွ် “ကြၽန္ေတာ္၊ ကြၽန္မ ေက်ာ္ၾကားခ်င္ပါတယ္” ဟူ၍ မေျပာပါ၊ အလြန္နည္းေသာ အေရအတြက္သာလွ်င္ ရရိွလာေသာ ေအာင္ျမင္မႈကို အမ်ား အက်ဳိးအတြက္ ႀကီးမားေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ထားရိွကာ မိမိ၏ ကိုယ္က်ဳိးကို စြန္႔လႊတ္၍ အနစ္နာခံႏိုင္ၾကပါသည္။ ၎တို႔သည္ ေက်ာ္ၾကားမႈကိုလည္း မက္ေမာသူမ်ား မဟုတ္ ၾကပါ။
အခ်ဳိ႕ေသာ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္တို႔သည္ မိမိကိုယ္တိုင္ ဝါယမစိုက္ထုတ္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ ရန္သာ လိုအပ္ေသာ္လည္း အႏုပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအတြက္မူ ေအာင္ျမင္မႈ ရရိွရန္ အမ်ား၏ ေထာက္ခံအားေပးမႈ လိုအပ္ပါသည္။ ေအာင္ျမင္မႈပန္းတိုင္ဟု ဆိုရာတြင္လည္း သာမန္ အားျဖင့္ လူတစ္ဦးသည္ သူျဖစ္ခ်င္သည့္ အေျခအေန၊ အဆင့္အတန္း၊ ဝင္ေငြ၊ ပရိသတ္ ရရိွလွ်င္ ေအာင္ျမင္ၿပီဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း တိုင္းက်ဳိးေဆာင္၍ ျပည္က်ဳိးျပဳရန္ ဆႏၵရိွသူ ႏိုင္ငံေရးသမား တစ္ဦး အတြက္မူ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္႐ံု၊ ဝန္ႀကီးျဖစ္႐ံု၊ သမၼတ ျဖစ္႐ံုမွ်ျဖင့္ ျပည့္စံု လံုေလာက္သည္ မဟုတ္ပါ။ ၎၏ အႏိၲမ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ျပည္သူမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရး ေျပလည္ေစေရး၊ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း ျမင့္မားေရး စသည္တို႔ကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ၎အေနႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈ ပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ရိွသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက သမၼတျဖစ္မွ ျပည္သူ၏ အက်ဳိးကို ပိုမိုေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ ဆိုလွ်င္ သမၼတျဖစ္ခ်င္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသကဲ့သို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း တိုင္းျပည္ အက်ဳိး ျပည္သူ႕ အက်ဳိးကို သယ္ပိုး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ပိုမို လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွသည့္ သမၼတအျဖစ္ ကို ရလိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ဖူးပါသည္ (စကားလံုး အတိအက် မဟုတ္ပါ)။
ဤသို႔ဆိုလွ်င္၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတျဖစ္ရန္ ဆႏၵရိွသူ ႏွစ္ဦးမွာ သမၼတျဖစ္ခ်င္႐ံု သက္သက္ မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံႏွင့္ ျပည္သူ႕အက်ဳိးကို သယ္ပိုးရန္ျဖစ္ရာ ျပည္သူ တစ္ဦးအေနႏွင့္ ႀကိဳဆိုပါသည္။ လက္ရိွသမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ကလည္း က်န္းမာေရးေကာင္း၍ ျပည္သူကလည္း လိုအပ္လွ်င္ ဆက္လက္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္သြားရန္ ဆႏၵရိွေၾကာင္း ယခင္က အေမးအေျဖ တစ္ခုတြင္ ေျဖၾကား ခဲ့ဖူးပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံတြင္ ျပည္သူက ႀကိဳက္တိုင္း လည္း သမၼတ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သမၼတေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ သံုးဖြဲ႕က ဒု-သမၼတ သံုးဦးကို ေရြးခ်ယ္၍ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကို ထပ္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၅၉)၊ ပုဒ္မခြဲ (စ) အရ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံ ပိုင္ခြင့္မရိွပါ။ သူ၏ သားႏွစ္ဦးမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကိစၥမွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူတုိ႔၏ ဆႏၵသာ ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ သမၼတျဖစ္မည့္သူ၏ သား၊ သမီးတုိ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ႏုိင္ငံႏွင့္ ျပည္သူကို အက်ဳိး မျပဳသည့္အျပင္ ျပည္သူ႔ အက်ဳိးစီးပြားကို မ်က္ကြယ္ ျပဳကာ ကိုယ္က်ဳိး စီးပြားကို ေရွ႕တန္း တင္လြန္းသူမ်ား ျဖစ္ပါက မည္သို႔ စဥ္းစားၾကမည္နည္း။ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ႏုိင္ငံ၏ ဦးေသွ်ာင္ျဖစ္မည့္သူကို ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ သား၊ သမီးကိစၥကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္သည္ဟု ယူဆပါသည္။ ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဥပေဒကို မေထမဲ့ျမင္ျပဳသူမ်ား၊ ျပည္သူကို အေလးမထား ေစာ္ကားေမာ္ကား ျပဳေနၾကသူမ်ားမွာ မည္သူေတြ ျဖစ္သည္ကို ျပည္သူမ်ား သိၾက ပါသည္။ လက္ရွိ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္သူက ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာသူကို သမၼတအျဖစ္ တိုက္႐ိုက္ တင္ေျမႇာက္ခြင့္ မရွိသည္ကိုလည္း အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ ႀကိဳးစားေနသူမ်ား သတိျပဳဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ျဖစ္ရန္အတြက္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ရိွပါေသးသည္။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အခန္း (၃)၊ ပုဒ္မ(၅၉)၊ ပုဒ္မခြဲ(ဃ)တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ ‘ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ စစ္ေရး အျမင္’ ရိွရမည္ ဟူ၍ ျပ႒ာန္းထားပါသည္။ ဤေနရာတြင္ ‘စစ္ေရးအျမင္’ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကြၽန္ေတာ္ နားလည္သေလာက္ ေဆြးေႏြးရလွ်င္ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံသည္ စစ္အင္အား ႀကီးမားရမည္၊ စစ္လက္နက္ပစၥည္း အထူးသျဖင့္ ေခတ္မီ စစ္လက္နက္ ပစၥည္း တပ္ဆင္ႏိုင္ရမည္၊ သို႔မွသာ အိမ္နားနီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ား အပါအဝင္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားအလယ္ တြင္ ခံ့ညားမည္ဟူေသာ ၁၈ ရာစု၊ ၁၉ ရာစုက အယူအဆကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း မ်ား လက္ခံ နားလည္ က်င့္သံုးၾကသည္ဟု ကြၽန္ေတာ္ ယူဆပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွစ၍ စစ္ေရးအျမင္ရိွသူမ်ားက ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ရာ စစ္ေရး အသံုးစရိတ္ မ်ား တိုးျမႇင့္ သံုးစြဲခဲ့ၿပီး စစ္အင္အားမ်ား တိုးခ်ဲ႕ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္း၊ ေခတ္မီ (ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေခတ္မီ ေသာ္လည္း အျခားႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ေခတ္မမီေတာ့ေသာ) လက္နက္မ်ားကို ေစ်းႏႈန္း ျမင့္မားစြာျဖင့္ ဝယ္ယူ တပ္ဆင္ခဲ့ျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး အဘက္ ဘက္က နိမ့္က်ခဲ႔ၿပီး ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္ စာရင္းဝင္ ျဖစ္ခဲ့ရသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ေရွးယခင္က ႏိုင္ငံေရးအရ ျဖစ္ေစ၊ စီးပြားေရးအရ ျဖစ္ေစ အင္ပါယာ ခ်ဲ႕ထြင္လိုပါက စစ္အင္အားကို သာလွ်င္ အသံုးျပဳခဲ႔ၾကပါသည္။ ပထမကမၻာစစ္၊ ဒုတိယကမၻာစစ္ အပါအဝင္ ႀကီးမားေသာ စစ္ပြဲႀကီး မ်ားကို ကမၻာ့ျပည္သူမ်ား ခါးသီးစြာ ခံစားခဲ့ၾကရပါသည္။
သို႔ျဖစ္၍ ၂၀ ရာစု ေႏွာင္းပုိင္း ကာလမ်ားမွစ၍ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံမွ အျခားႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံသို႔ အေၾကာင္းမဲ့ စစ္အင္အား အသံုးျပဳ၍ ဝင္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္ သိမ္းပိုက္ျခင္းမ်ဳိး မရိွေတာ့ပါ။ စီးပြားေရး စစ္ပြဲ၊ ယဥ္ေက်းမႈ စစ္ပြဲမ်ား ဆင္ႏႊဲ၍ သာလွ်င္ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံကို ဝါးမ်ဳိျခင္း ျပဳၾကသည္။
တစ္ဖက္တြင္လည္း အိမ္နီးနားခ်င္း ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ ႏိုင္ငံႀကီးက ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ အနီးကပ္ စီးပြားေရး စစ္ပဲြ ဆင္ႏႊဲခဲ႔ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သစ္ေတာႀကီးမ်ား၊ ေက်ာက္သံ ပတၱျမားႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕မ်ား ကုန္ခန္းလုနီးပါး ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး အျပန္အလွန္ အက်ဳိးအျမတ္အျဖစ္ စားသံုးရန္ မသင့္ေလ်ာ္ေသာ စားေသာက္ကုန္မ်ား၊ အရည္အေသြး နိမ္႔က်သည့္ လူသံုးကုန္ ပစၥည္းမ်ား၊ လမ္းေပၚတြင္ မၾကာခဏ ပ်က္ေနသည့္ လူစီးႏွင့္ ကုန္တင္ယာဥ္မ်ား၊ သတ္မွတ္ထားသည့္ မဂၢါဝပ္အတိုင္း မထြက္ရိွသည့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္႐ံုမ်ားႏွင့္ ယခုေနာက္ဆံုး မိုင္းဆတ္ႏွင့္ ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕တို႔တြင္ ေျပးလမ္းေခ်ာ္သည့္ ျဖစ္စဥ္ ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ MA 60 အမ်ဳိးအစား ေလယာဥ္မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏွစ္၂၀ ခန္႔ၾကာ စီးပြားေရး စစ္ပြဲတြင္ အ႐ႈံးႀကီး ႐ံႈးခဲ့ရပါသည္။ မည္သည့္ စစ္ေရး အျမင္ရိွသူ တစ္ဦးကမွ် စီးပြားေရး စစ္ပြဲကို ႏိုင္ေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါ။
ယဥ္ေက်းမႈ စစ္ပြဲတြင္လည္း ျမန္မာတုိ႔ အ႐ႈံးႀကီး႐ႈံး၍ မယားငယ္၊ လင္ငယ္ ျပႆနာမ်ား၊ မိန္းကေလး တန္မဲ့ အရက္၊ ဘီယာ ေသာက္စားလာမႈမ်ား၊ ဒူးေပၚ၊ ေပါင္ေပၚ ဝတ္ဆင္လာမႈမ်ားသည္ သက္ေသ အထင္အရွားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ စိတ္ဓာတ္ ေသဆံုးျခင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ကြယ္ေပ်ာက္ျခင္းတုိ႔ကို စစ္ ေျမျပင္တြင္ က်႐ႈံးျခင္းႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ ၾကည့္ႏုိင္ပါသည္။
စီးပြားေရး အျမင္ရိွျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးရပါလွ်င္လည္း ျမန္မာ့ ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ပါတီက က်င့္သံုး ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ ဗဟိုဦးစီး စီမံကိန္း စီးပြားေရးစနစ္ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ကာ ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားစြာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရၿပီး ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မပီျပင္ေသာ တံခါးဖြင့္ စီးပြားေရးဝါဒ (ဝါ)လက္ဝါးႀကီး အုပ္ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးဝါဒကို ဆက္လက္ က်င့္သံုးခဲ႔ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွသူႏွင့္ ရင္းႏွီးသူ(ခ႐ိုနီ)မ်ား သာလွ်င္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရိွသူမ်ားႏွင့္အတူ မ်ားျပားေသာ ဓနဥစၥာမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္သြားၾကၿပီး ျပည္သူမ်ား မွာ ဆင္းရဲသည္ထက္ ပိုမို ဆင္းရဲေသာ ဘဝမ်ားသို႔သာ ေရာက္ရိွခဲ့ရပါသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အျမင္ရိွသူမ်ား ေၾကာင့္လည္း အဂတိ လိုက္စားမႈမ်ား၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ားမွာ ႏိုင္ငံ ၁၇၆ ႏိုင္ငံအနက္ အဆင့္ ၁၇၀ ေက်ာ္ တြင္ ရိွေနေၾကာင္း ၁၁.၆.၂၀၁၃ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမံု သတင္းစာတြင္ ဖတ္႐ႈလိုက္ရပါသည္။
ဤသို႔ဆိုလွ်င္... ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၌ ... (အကယ္၍သာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကို ျပည္သူက လြတ္လပ္စြာ တိုက္႐ိုက္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခြင့္သာ ရမည္ဆိုပါက)... သမၼတတစ္ဦးအျဖစ္ မည္ကဲ႔သို႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးကို ေရြးခ်ယ္သင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳ တင္ျပရမည္ဆိုပါက...
-အဂတိ လိုက္စားမႈႏွင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ ကင္းရွင္းၿပီး ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင္႔ သန္႔ရွင္းေသာ အစိုးရမ်ဳိးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္ ျပည္သူကို ဗဟိုျပဳေသာ ‘အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအျမင္’ ရိွသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးကို သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္သင့္ပါသည္။
-အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္လည္း အဆင္ေျပ၊ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္လည္း သဟဇာတျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္းရိွ တိုင္းရင္းသားမ်ားကလည္း ေလးစားသူ၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္ ‘ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စစ္ေရးအျမင္’ ရိွသူမ်ဳိးကို ေရြးခ်ယ္သင့္ပါသည္။
-ေျမေပၚ ေျမေအာက္ သယံဇာတမ်ားကို အဆင္အျခင္ ကင္းမဲ့စြာ ထုတ္ယူသံုးစြဲျခင္း မျပဳဘဲ၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ ဖန္တီးႏိုင္၍ ႏိုင္ငံအတြင္းရိွ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ားကို အျပည့္အဝ အသံုးခ်ကာ ျပည္သူမ်ားကို ဆင္းရဲတြင္းမွ ကယ္တင္ႏိုင္သူ၊ တန္းတူရည္တူ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ စြမ္း ရိွေစမည့္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး စနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ စီးပြားေရး အျမင္ ရိွသူမ်ဳိးကို ေရြးခ်ယ္ၾကရပါမည္။
အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ နဂါးနီ သီခ်င္းထဲကလို ‘ဆင္းရဲဲျခင္း လြတ္ကင္းေအာင္ လမ္းျပေဆာင္ႏိုင္သူ’၊ ‘ကိုယ္႔အမ်ဳိးသား တိုင္းျပည္ကို ရတနာေရႊေငြ အေထြေထြ တိုးေစမည့္သူ’၊ ‘တရားဥပေဒ စိုးမိုး၍ ေအးခ်မ္း တည္ၿငိမ္ သာယာေသာ ျပည္သူတို႔၏ လူေနမႈဘဝကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္သူ’၊ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေရွး႐ႈေသာ စစ္ေရးအျမင္ ရိွသူကိုသာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ သင့္သည္ဟု ယံုၾကည္မိေၾကာင္းပါ။
(သိန္းထက္ေအာင္) - The Voice Weekly
ကြၽန္ေတာ္တို႔ငယ္စဥ္ လူမွန္း မသိတသိ အခ်ိန္တြင္ မိဘ ေဆြမ်ဳိးသားခ်င္း မ်ားက “လူေလးႀကီးရင္ ဘာလုပ္မယ္” ဟူေသာ ေမးခြန္းမ်ဳိး မၾကာခဏ အေမးခံခဲ႔ရဖူးပါသည္။ ထိုစဥ္က ငယ္လည္း ငယ္ေသး သျဖင့္ မည္မည္ရရ အေျဖ မေပးႏိုင္ခဲ႔ပါ။ ကိုယ္ႏွင့္ နီးစပ္ရာမ်ားကိုသာ ၾကည့္၍ အားက်မိက်ရာ “ဆရာဝန္ႀကီး လုပ္ခ်င္တယ္” ၊ “စစ္ဗိုလ္ႀကီးလုပ္မယ္” ၊ “ အင္ဂ်င္နီယာႀကီးျဖစ္ခ်င္တယ္” ဟူ၍သာ ေျဖၾကားခဲ့ၾကပါသည္။ သို႔ေသာ္ အရြယ္ေရာက္လာ၍ အတန္းပညာ အသင့္အတင့္ ရိွလာေသာအခ်ိန္ တြင္ ကိုယ္ဝါသနာပါရာ လုပ္ငန္း၊ သို႔မဟုတ္ ဘဝတြင္ တက္လမ္းရိွရာ လုပ္ငန္း၊ သို႔မဟုတ္ ဝင္ေငြ ေကာင္းသည့္ လုပ္ငန္းတို႔ကို စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္ မက္ၾကျပန္ပါသည္။
ေလာကတြင္ စိတ္ကူးယဥ္ အိပ္မက္အဆင့္ကိုလည္း မေက်ာ္လြန္ႏိုင္၊ မိမိ ျဖစ္ခ်င္ လုပ္ခ်င္သည္တို႔ကို လည္း လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ မေဖာ္ႏိုင္ဘဲ စိတ္ကူးယဥ္ သံသရာထဲမွာပင္ ဘဝကို ေရစံုေမ်ာ လိုက္ေနၾကသူ အေျမာက္အျမား ရိွၾကသကဲ႔သို႔ မိမိျဖစ္ခ်င္သည္ကို ႀကီးမားေသာ ရည္မွန္းခ်က္ထား ရိွကာ မျဖစ္မေန တစိုက္မတ္မတ္ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ၾကသူ အနည္းစုလည္း ရိွၾကပါသည္။
ေအာင္ျမင္လိုသူ အမ်ားစုမွာ မိမိ တစ္ကိုယ္ေရအတြက္ႏွင့္ မိမိ၏ မိသားစု ေဆြမ်ဳိးအသိုင္းအဝိုင္း အတြက္ မွ်ေလာက္သာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ထားရိွၾကၿပီး ေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ အတူ ေက်ာ္ၾကားမႈကိုလည္း မက္ေမာစြာ လိုခ်င္ၾကပါသည္၊ သို႔ေသာ္ မည္သူ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကမွ် “ကြၽန္ေတာ္၊ ကြၽန္မ ေက်ာ္ၾကားခ်င္ပါတယ္” ဟူ၍ မေျပာပါ၊ အလြန္နည္းေသာ အေရအတြက္သာလွ်င္ ရရိွလာေသာ ေအာင္ျမင္မႈကို အမ်ား အက်ဳိးအတြက္ ႀကီးမားေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ထားရိွကာ မိမိ၏ ကိုယ္က်ဳိးကို စြန္႔လႊတ္၍ အနစ္နာခံႏိုင္ၾကပါသည္။ ၎တို႔သည္ ေက်ာ္ၾကားမႈကိုလည္း မက္ေမာသူမ်ား မဟုတ္ ၾကပါ။
အခ်ဳိ႕ေသာ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတိုင္တို႔သည္ မိမိကိုယ္တိုင္ ဝါယမစိုက္ထုတ္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ ရန္သာ လိုအပ္ေသာ္လည္း အႏုပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ားအတြက္မူ ေအာင္ျမင္မႈ ရရိွရန္ အမ်ား၏ ေထာက္ခံအားေပးမႈ လိုအပ္ပါသည္။ ေအာင္ျမင္မႈပန္းတိုင္ဟု ဆိုရာတြင္လည္း သာမန္ အားျဖင့္ လူတစ္ဦးသည္ သူျဖစ္ခ်င္သည့္ အေျခအေန၊ အဆင့္အတန္း၊ ဝင္ေငြ၊ ပရိသတ္ ရရိွလွ်င္ ေအာင္ျမင္ၿပီဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း တိုင္းက်ဳိးေဆာင္၍ ျပည္က်ဳိးျပဳရန္ ဆႏၵရိွသူ ႏိုင္ငံေရးသမား တစ္ဦး အတြက္မူ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ျဖစ္႐ံု၊ ဝန္ႀကီးျဖစ္႐ံု၊ သမၼတ ျဖစ္႐ံုမွ်ျဖင့္ ျပည့္စံု လံုေလာက္သည္ မဟုတ္ပါ။ ၎၏ အႏိၲမ ရည္မွန္းခ်က္ျဖစ္ေသာ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး၊ ျပည္သူမ်ား၏ စားဝတ္ေနေရး ေျပလည္ေစေရး၊ လူေနမႈ အဆင့္အတန္း ျမင့္မားေရး စသည္တို႔ကဲ့သို႔ ႏိုင္ငံေရး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ေအာင္ျမင္စြာ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မွသာလွ်င္ ၎အေနႏွင့္ ေအာင္ျမင္မႈ ပန္းတိုင္သို႔ ေရာက္ရိွသည္ဟု ဆိုႏိုင္ပါသည္။
ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ ဥကၠ႒ သူရဦးေရႊမန္းက သမၼတျဖစ္မွ ျပည္သူ၏ အက်ဳိးကို ပိုမိုေဆာင္ရြက္ႏိုင္မည္ ဆိုလွ်င္ သမၼတျဖစ္ခ်င္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသကဲ့သို႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကလည္း တိုင္းျပည္ အက်ဳိး ျပည္သူ႕ အက်ဳိးကို သယ္ပိုး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္အတြက္ ပိုမို လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွသည့္ သမၼတအျဖစ္ ကို ရလိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ဖူးပါသည္ (စကားလံုး အတိအက် မဟုတ္ပါ)။
ဤသို႔ဆိုလွ်င္၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတျဖစ္ရန္ ဆႏၵရိွသူ ႏွစ္ဦးမွာ သမၼတျဖစ္ခ်င္႐ံု သက္သက္ မဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံႏွင့္ ျပည္သူ႕အက်ဳိးကို သယ္ပိုးရန္ျဖစ္ရာ ျပည္သူ တစ္ဦးအေနႏွင့္ ႀကိဳဆိုပါသည္။ လက္ရိွသမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ကလည္း က်န္းမာေရးေကာင္း၍ ျပည္သူကလည္း လိုအပ္လွ်င္ ဆက္လက္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္သြားရန္ ဆႏၵရိွေၾကာင္း ယခင္က အေမးအေျဖ တစ္ခုတြင္ ေျဖၾကား ခဲ့ဖူးပါသည္။ သို႔ရာတြင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ႏိုင္ငံတြင္ ျပည္သူက ႀကိဳက္တိုင္း လည္း သမၼတ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ သမၼတေရြးခ်ယ္ေရးအဖြဲ႕ သံုးဖြဲ႕က ဒု-သမၼတ သံုးဦးကို ေရြးခ်ယ္၍ ျပည္ေထာင္စု လႊတ္ေတာ္က ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကို ထပ္ဆင့္ ေရြးခ်ယ္ပါသည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒပုဒ္မ (၅၉)၊ ပုဒ္မခြဲ (စ) အရ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ခံ ပိုင္ခြင့္မရိွပါ။ သူ၏ သားႏွစ္ဦးမွာ အဂၤလန္ႏိုင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ေနသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး ကိစၥမွာ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ႏွင့္ ျပည္သူတုိ႔၏ ဆႏၵသာ ျဖစ္ပါသည္။ အကယ္၍ သမၼတျဖစ္မည့္သူ၏ သား၊ သမီးတုိ႔သည္ ျမန္မာႏုိင္ငံသားမ်ား ျဖစ္ၾကေသာ္လည္း ႏုိင္ငံႏွင့္ ျပည္သူကို အက်ဳိး မျပဳသည့္အျပင္ ျပည္သူ႔ အက်ဳိးစီးပြားကို မ်က္ကြယ္ ျပဳကာ ကိုယ္က်ဳိး စီးပြားကို ေရွ႕တန္း တင္လြန္းသူမ်ား ျဖစ္ပါက မည္သို႔ စဥ္းစားၾကမည္နည္း။ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ ႏုိင္ငံ၏ ဦးေသွ်ာင္ျဖစ္မည့္သူကို ေရြးခ်ယ္ရာတြင္ သား၊ သမီးကိစၥကို ထည့္သြင္း စဥ္းစားသင့္သည္ဟု ယူဆပါသည္။ ယေန႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ဥပေဒကို မေထမဲ့ျမင္ျပဳသူမ်ား၊ ျပည္သူကို အေလးမထား ေစာ္ကားေမာ္ကား ျပဳေနၾကသူမ်ားမွာ မည္သူေတြ ျဖစ္သည္ကို ျပည္သူမ်ား သိၾက ပါသည္။ လက္ရွိ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္သူက ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ေသာသူကို သမၼတအျဖစ္ တိုက္႐ိုက္ တင္ေျမႇာက္ခြင့္ မရွိသည္ကိုလည္း အေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ရန္ ႀကိဳးစားေနသူမ်ား သတိျပဳဖြယ္ ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔အျပင္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ျဖစ္ရန္အတြက္ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ား ရိွပါေသးသည္။ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ အခန္း (၃)၊ ပုဒ္မ(၅၉)၊ ပုဒ္မခြဲ(ဃ)တြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတသည္ ‘ႏိုင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စီးပြားေရးႏွင့္ စစ္ေရး အျမင္’ ရိွရမည္ ဟူ၍ ျပ႒ာန္းထားပါသည္။ ဤေနရာတြင္ ‘စစ္ေရးအျမင္’ ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ကြၽန္ေတာ္ နားလည္သေလာက္ ေဆြးေႏြးရလွ်င္ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံသည္ စစ္အင္အား ႀကီးမားရမည္၊ စစ္လက္နက္ပစၥည္း အထူးသျဖင့္ ေခတ္မီ စစ္လက္နက္ ပစၥည္း တပ္ဆင္ႏိုင္ရမည္၊ သို႔မွသာ အိမ္နားနီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ား အပါအဝင္ ေဒသတြင္း ႏိုင္ငံမ်ားအလယ္ တြင္ ခံ့ညားမည္ဟူေသာ ၁၈ ရာစု၊ ၁၉ ရာစုက အယူအဆကို ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံ ေခါင္းေဆာင္ေဟာင္း မ်ား လက္ခံ နားလည္ က်င့္သံုးၾကသည္ဟု ကြၽန္ေတာ္ ယူဆပါသည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္မွစ၍ စစ္ေရးအျမင္ရိွသူမ်ားက ႏိုင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔ရာ စစ္ေရး အသံုးစရိတ္ မ်ား တိုးျမႇင့္ သံုးစြဲခဲ့ၿပီး စစ္အင္အားမ်ား တိုးခ်ဲ႕ ဖြဲ႕စည္းခဲ့ျခင္း၊ ေခတ္မီ (ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ ေခတ္မီ ေသာ္လည္း အျခားႏိုင္ငံမ်ားအတြက္ ေခတ္မမီေတာ့ေသာ) လက္နက္မ်ားကို ေစ်းႏႈန္း ျမင့္မားစြာျဖင့္ ဝယ္ယူ တပ္ဆင္ခဲ့ျခင္း စသည္တို႔ေၾကာင့္ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရး၊ လူမႈေရး အဘက္ ဘက္က နိမ့္က်ခဲ႔ၿပီး ကမၻာ့အဆင္းရဲဆံုး ႏိုင္ငံအျဖစ္ စာရင္းဝင္ ျဖစ္ခဲ့ရသည့္အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါသည္။ ေရွးယခင္က ႏိုင္ငံေရးအရ ျဖစ္ေစ၊ စီးပြားေရးအရ ျဖစ္ေစ အင္ပါယာ ခ်ဲ႕ထြင္လိုပါက စစ္အင္အားကို သာလွ်င္ အသံုးျပဳခဲ႔ၾကပါသည္။ ပထမကမၻာစစ္၊ ဒုတိယကမၻာစစ္ အပါအဝင္ ႀကီးမားေသာ စစ္ပြဲႀကီး မ်ားကို ကမၻာ့ျပည္သူမ်ား ခါးသီးစြာ ခံစားခဲ့ၾကရပါသည္။
သို႔ျဖစ္၍ ၂၀ ရာစု ေႏွာင္းပုိင္း ကာလမ်ားမွစ၍ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံမွ အျခားႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံသို႔ အေၾကာင္းမဲ့ စစ္အင္အား အသံုးျပဳ၍ ဝင္ေရာက္က်ဴးေက်ာ္ သိမ္းပိုက္ျခင္းမ်ဳိး မရိွေတာ့ပါ။ စီးပြားေရး စစ္ပြဲ၊ ယဥ္ေက်းမႈ စစ္ပြဲမ်ား ဆင္ႏႊဲ၍ သာလွ်င္ ႏိုင္ငံ တစ္ႏိုင္ငံကို ဝါးမ်ဳိျခင္း ျပဳၾကသည္။
တစ္ဖက္တြင္လည္း အိမ္နီးနားခ်င္း ေဆြမ်ိဳးေပါက္ေဖာ္ ႏိုင္ငံႀကီးက ျမန္မာႏိုင္ငံကုိ အနီးကပ္ စီးပြားေရး စစ္ပဲြ ဆင္ႏႊဲခဲ႔ရာ ျမန္မာႏိုင္ငံမွ သစ္ေတာႀကီးမ်ား၊ ေက်ာက္သံ ပတၱျမားႏွင့္ သဘာဝဓာတ္ေငြ႕မ်ား ကုန္ခန္းလုနီးပါး ျဖစ္ခဲ့ရၿပီး အျပန္အလွန္ အက်ဳိးအျမတ္အျဖစ္ စားသံုးရန္ မသင့္ေလ်ာ္ေသာ စားေသာက္ကုန္မ်ား၊ အရည္အေသြး နိမ္႔က်သည့္ လူသံုးကုန္ ပစၥည္းမ်ား၊ လမ္းေပၚတြင္ မၾကာခဏ ပ်က္ေနသည့္ လူစီးႏွင့္ ကုန္တင္ယာဥ္မ်ား၊ သတ္မွတ္ထားသည့္ မဂၢါဝပ္အတိုင္း မထြက္ရိွသည့္ ေရအားလွ်ပ္စစ္ ဓာတ္အားေပး စက္႐ံုမ်ားႏွင့္ ယခုေနာက္ဆံုး မိုင္းဆတ္ႏွင့္ ေကာ့ေသာင္းၿမိဳ႕တို႔တြင္ ေျပးလမ္းေခ်ာ္သည့္ ျဖစ္စဥ္ ေပၚေပါက္ခဲ့သည့္ MA 60 အမ်ဳိးအစား ေလယာဥ္မ်ားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ႏွစ္၂၀ ခန္႔ၾကာ စီးပြားေရး စစ္ပြဲတြင္ အ႐ႈံးႀကီး ႐ံႈးခဲ့ရပါသည္။ မည္သည့္ စစ္ေရး အျမင္ရိွသူ တစ္ဦးကမွ် စီးပြားေရး စစ္ပြဲကို ႏိုင္ေအာင္ မစြမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါ။
ယဥ္ေက်းမႈ စစ္ပြဲတြင္လည္း ျမန္မာတုိ႔ အ႐ႈံးႀကီး႐ႈံး၍ မယားငယ္၊ လင္ငယ္ ျပႆနာမ်ား၊ မိန္းကေလး တန္မဲ့ အရက္၊ ဘီယာ ေသာက္စားလာမႈမ်ား၊ ဒူးေပၚ၊ ေပါင္ေပၚ ဝတ္ဆင္လာမႈမ်ားသည္ သက္ေသ အထင္အရွားပင္ ျဖစ္ပါသည္။ စိတ္ဓာတ္ ေသဆံုးျခင္းႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ကြယ္ေပ်ာက္ျခင္းတုိ႔ကို စစ္ ေျမျပင္တြင္ က်႐ႈံးျခင္းႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္ ၾကည့္ႏုိင္ပါသည္။
စီးပြားေရး အျမင္ရိွျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေဆြးေႏြးရပါလွ်င္လည္း ျမန္မာ့ ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ ပါတီက က်င့္သံုး ေဆာင္ရြက္ခဲ့သည့္ ဗဟိုဦးစီး စီမံကိန္း စီးပြားေရးစနစ္ မေအာင္မျမင္ျဖစ္ကာ ဆံုး႐ံႈးမႈမ်ားစြာ ႀကံဳေတြ႕ခဲ့ရၿပီး ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းတြင္ မပီျပင္ေသာ တံခါးဖြင့္ စီးပြားေရးဝါဒ (ဝါ)လက္ဝါးႀကီး အုပ္ ေစ်းကြက္ စီးပြားေရးဝါဒကို ဆက္လက္ က်င့္သံုးခဲ႔ရာ လုပ္ပိုင္ခြင့္ရိွသူႏွင့္ ရင္းႏွီးသူ(ခ႐ိုနီ)မ်ား သာလွ်င္ လုပ္ပိုင္ခြင့္ ရိွသူမ်ားႏွင့္အတူ မ်ားျပားေသာ ဓနဥစၥာမ်ားကို ပိုင္ဆိုင္သြားၾကၿပီး ျပည္သူမ်ား မွာ ဆင္းရဲသည္ထက္ ပိုမို ဆင္းရဲေသာ ဘဝမ်ားသို႔သာ ေရာက္ရိွခဲ့ရပါသည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္မွသည္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး အျမင္ရိွသူမ်ား ေၾကာင့္လည္း အဂတိ လိုက္စားမႈမ်ား၊ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူမႈမ်ားမွာ ႏိုင္ငံ ၁၇၆ ႏိုင္ငံအနက္ အဆင့္ ၁၇၀ ေက်ာ္ တြင္ ရိွေနေၾကာင္း ၁၁.၆.၂၀၁၃ ရက္ေန႔ထုတ္ ေၾကးမံု သတင္းစာတြင္ ဖတ္႐ႈလိုက္ရပါသည္။
ဤသို႔ဆိုလွ်င္... ၂၀၁၅ ခုႏွစ္၌ ... (အကယ္၍သာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတကို ျပည္သူက လြတ္လပ္စြာ တိုက္႐ိုက္ ေရြးခ်ယ္ တင္ေျမႇာက္ခြင့္သာ ရမည္ဆိုပါက)... သမၼတတစ္ဦးအျဖစ္ မည္ကဲ႔သို႔ေသာ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးကို ေရြးခ်ယ္သင့္ေၾကာင္း အႀကံျပဳ တင္ျပရမည္ဆိုပါက...
-အဂတိ လိုက္စားမႈႏွင့္ လာဘ္ေပး လာဘ္ယူ ကင္းရွင္းၿပီး ေကာင္းမြန္ေသာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးႏွင္႔ သန္႔ရွင္းေသာ အစိုးရမ်ဳိးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္ ျပည္သူကို ဗဟိုျပဳေသာ ‘အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအျမင္’ ရိွသည့္ ပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးကို သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္သင့္ပါသည္။
-အိမ္နီးခ်င္း ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္လည္း အဆင္ေျပ၊ ကမၻာ့ႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္လည္း သဟဇာတျဖစ္ၿပီး ျပည္တြင္းရိွ တိုင္းရင္းသားမ်ားကလည္း ေလးစားသူ၊ ျပည္တြင္းျပည္ပ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မည့္ ‘ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စစ္ေရးအျမင္’ ရိွသူမ်ဳိးကို ေရြးခ်ယ္သင့္ပါသည္။
-ေျမေပၚ ေျမေအာက္ သယံဇာတမ်ားကို အဆင္အျခင္ ကင္းမဲ့စြာ ထုတ္ယူသံုးစြဲျခင္း မျပဳဘဲ၊ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ားစြာ ဖန္တီးႏိုင္၍ ႏိုင္ငံအတြင္းရိွ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ားကို အျပည့္အဝ အသံုးခ်ကာ ျပည္သူမ်ားကို ဆင္းရဲတြင္းမွ ကယ္တင္ႏိုင္သူ၊ တန္းတူရည္တူ ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္ စြမ္း ရိွေစမည့္ ေစ်းကြက္စီးပြားေရး စနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေသာ စီးပြားေရး အျမင္ ရိွသူမ်ဳိးကို ေရြးခ်ယ္ၾကရပါမည္။
အခ်ဳပ္ဆိုရလွ်င္ နဂါးနီ သီခ်င္းထဲကလို ‘ဆင္းရဲဲျခင္း လြတ္ကင္းေအာင္ လမ္းျပေဆာင္ႏိုင္သူ’၊ ‘ကိုယ္႔အမ်ဳိးသား တိုင္းျပည္ကို ရတနာေရႊေငြ အေထြေထြ တိုးေစမည့္သူ’၊ ‘တရားဥပေဒ စိုးမိုး၍ ေအးခ်မ္း တည္ၿငိမ္ သာယာေသာ ျပည္သူတို႔၏ လူေနမႈဘဝကို ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္သူ’၊ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ေရွး႐ႈေသာ စစ္ေရးအျမင္ ရိွသူကိုသာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ သမၼတအျဖစ္ ေရြးခ်ယ္ သင့္သည္ဟု ယံုၾကည္မိေၾကာင္းပါ။
(သိန္းထက္ေအာင္) - The Voice Weekly
0 comments:
Post a Comment